Umumî yerlerde, bu arada bilhassa cami ve mescid avlularında, okullarda kışlalarda, vapur ve tren gibi nakil vâsıtalarında bulunan umumî ayak yollarında ihtibas edilmiş cinsî arzû ve hırsların tepkisi altında dünyânın her tarafında müstehcen yazılar yazılmış, müstehcen resimler yapılmıştır. Bunlar, dünyânın her tarafında olduğu gibi memleketimizde ve öncelikle yüzbinlerce milyonlarca nüfus barındıra gelmiş İstanbulda da görülür. Bilhassa cami ve mescid avlularındaki umumî ayak yolları duvarlarına yazılmış yazılar arasında cinsî sapıklık vâdisinde gaayetle müstehcen kayıdlar vardır. İhtibas edilmiş arzû ve hırslarının esîri bir takım adamlar, o hırs ve arzûları o yazılarda hakikat olmuş gibi göstererek semtlerinin güzel genclerini iftirâ ile kırletmekden çekinmemişlerdir. Aynı yolda bir takım ruh hastalarıda, kendilerine benzer mechul şahıslara duvar mektubları yazmışlar, bu mektublara cevablar yazılmış, randevular verilmiş, kolay tanışmak için alâmeti fârikalar, işaretler bildirilmişdir. Cami ve mescid avlularındaki ayak yolları duvarlarına bu çeşid yazılar bilhassa geçen asır sonlarında ve asrımız başında 1880 ile 1913 e kadar çok olmuşdur ki duvarlarda ve kapu arkalarında boş bir yer kalmamışdır. Duvarların kara boya ile boyanması ve katranla sıvanması bu kötü ve çirkin telvîs...

Umumî yerlerde, bu arada bilhassa cami ve mescid avlularında, okullarda kışlalarda, vapur ve tren gibi nakil vâsıtalarında bulunan umumî ayak yollarında ihtibas edilmiş cinsî arzû ve hırsların tepkisi altında dünyânın her tarafında müstehcen yazılar yazılmış, müstehcen resimler yapılmıştır. Bunlar, dünyânın her tarafında olduğu gibi memleketimizde ve öncelikle yüzbinlerce milyonlarca nüfus barındıra gelmiş İstanbulda da görülür. Bilhassa cami ve mescid avlularındaki umumî ayak yolları duvarlarına yazılmış yazılar arasında cinsî sapıklık vâdisinde gaayetle müstehcen kayıdlar vardır. İhtibas edilmiş arzû ve hırslarının esîri bir takım adamlar, o hırs ve arzûları o yazılarda hakikat olmuş gibi göstererek semtlerinin güzel genclerini iftirâ ile kırletmekden çekinmemişlerdir. Aynı yolda bir takım ruh hastalarıda, kendilerine benzer mechul şahıslara duvar mektubları yazmışlar, bu mektublara cevablar yazılmış, randevular verilmiş, kolay tanışmak için alâmeti fârikalar, işaretler bildirilmişdir. Cami ve mescid avlularındaki ayak yolları duvarlarına bu çeşid yazılar bilhassa geçen asır sonlarında ve asrımız başında 1880 ile 1913 e kadar çok olmuşdur ki duvarlarda ve kapu arkalarında boş bir yer kalmamışdır. Duvarların kara boya ile boyanması ve katranla sıvanması bu kötü ve çirkin telvîsatı önleyememiş, yazılar çakı ile, bıçakla kazınarak yazılmışdır. Yine o devir içinde ibtidâî müstehcen resimler, portreler, hatta müstehcen kompozisyonlar yapılmışdır. Bunların arasında konuları çirkin ve müstehcen olsa da ibtidâî fakat hakiki sanat eserlerine rastlanmıştır. Örnek olarak Aksarayda Muradpaşa Camii ayak yollarından birine yapılmış bir uşağın resmini alıyoruz; 1324 de (1906) Basamcı Ali tarafından kömürle yapılmış olan bu resmin etrâfı doğru yahud uydurma yazılarla donatılmış ve âdetâ bir duvar ilânı hâline getirilmişdir; bu yazılar kurşun kalemleri ile yazılmışdır; 1933 de resim de yazılarda tarâvetini muhafaza etmekde idi: Yukarıda : Aksaray Tevekkül Hamamında Dellâk Tokadlı İsmail Ağa sanatında gaayet ile mâhirdir. Solda yukardan aşağı : Tasdik olunur efendim doğrudur, Haddehâneden Süleyman ve refiki Tâhir; Tasdik olunur, nızâmiye çavuşu Bekir; Bendeniz dahi gaayetle memnun oldum, tasdik ederim, Ketebci mâliyeden Ahmed Hidâyet; Tasdik olunur, Mektebli Nuri; Sağda yukardan aşağı : İsmail Ağaya yıkandım, ben dahi tasdik ederim, gaayetle mâhirdir, Tıbbâyeli Talât; Ben dahi tasdim ederim, Mektebli Kâmil; Bendenizi de yıkamışdır, memnun oldum, Şehremânetinden Hasan Basri; Tasdik ederim, Rüsûmatdan Ali Riza, ben Hasan; İki ayak arasında imzâ : Eseri Basmacı Ali, sene 1324. Helâcı – Duvarlar doldu hemşerim, bir şey yazacaksan buyur sana defter kalem! Müstehcen duvar yazıları karikatür konusu (Cafer Zorlu, Akbaba Mecmuası, 1964) Bir Duvar Resmi : Dellâk İsmail Ağa (Hüsnü’nün eli ile yerinden kopya)