Entries
		Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
	Volumes
		Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
	Archive
		Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
	Discover
		Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
	DUVAR İLÂNI, AFİŞ
					
					
									İstanbulda halka hitab ederek duvara ilk yapıştırılan kâğıd, 1808 de diktatör sadırazam Alemdar Mustafa Paşa aleyhinde el ile yazılmış ve Bâbıâlînin avlu duvarının sokak yüzüne yapıştırılmış bir yafta olmuşdur (B. : Alemdar Paşa Vak’ası, cild 2, sayfa 596). Ondan sonra sokaklardan duvarlara, mâhiyeti ne olursa olsun kâğıd yapıştırılmaması zabıtaca dikkatle takib edildi. Geçen asır sonlarında Avrupada ticâret âleminde, iş hayatında duvar ilâncılığı süratle yayıldığı ve gelişdiği halde memleketimizde ve dolayısı ile İstanbulda tatbîki, yukarda kaydettiğimiz yaftadan tam yüz sene sonra, 1908 de ikinci meşrutiyetin ilânından sonra mümkin olabilmişdir.
İstanbul duvar ilâncılığının gelişmesi, kudretli afiş ressamlarının yetişmesi ise Cumhuriyet devrindedir. İstanbulda resimli, çok renkli hakiki sanat eseri çok güzel afişler basılmışdır.
Duvar ilânlarından en çok faydalanan müesseselerden bâzıları şunlardır :
Yeni çıkacağı zaman veya önem verdiği yeni bir yazı serisine, bir tefrikaya başlayacağı zaman gazeteler, dergiler; küçük cârî hesab sâhiblerine ikrâmiye evler ve apartıman katları dağıtımına başladıkdan sonra bankalar; Tiyatrolar; Film Şirketleri; Millî Piyango İdâresi; Hac seferleri organizatörleri; mebus seçimlerinde siyasî partiler.
Zamanımızda ışıklı gece reklâmları, ilânları, ...
								⇓ Read more...
								
									İstanbulda halka hitab ederek duvara ilk yapıştırılan kâğıd, 1808 de diktatör sadırazam Alemdar Mustafa Paşa aleyhinde el ile yazılmış ve Bâbıâlînin avlu duvarının sokak yüzüne yapıştırılmış bir yafta olmuşdur (B. : Alemdar Paşa Vak’ası, cild 2, sayfa 596). Ondan sonra sokaklardan duvarlara, mâhiyeti ne olursa olsun kâğıd yapıştırılmaması zabıtaca dikkatle takib edildi. Geçen asır sonlarında Avrupada ticâret âleminde, iş hayatında duvar ilâncılığı süratle yayıldığı ve gelişdiği halde memleketimizde ve dolayısı ile İstanbulda tatbîki, yukarda kaydettiğimiz yaftadan tam yüz sene sonra, 1908 de ikinci meşrutiyetin ilânından sonra mümkin olabilmişdir.
İstanbul duvar ilâncılığının gelişmesi, kudretli afiş ressamlarının yetişmesi ise Cumhuriyet devrindedir. İstanbulda resimli, çok renkli hakiki sanat eseri çok güzel afişler basılmışdır.
Duvar ilânlarından en çok faydalanan müesseselerden bâzıları şunlardır :
Yeni çıkacağı zaman veya önem verdiği yeni bir yazı serisine, bir tefrikaya başlayacağı zaman gazeteler, dergiler; küçük cârî hesab sâhiblerine ikrâmiye evler ve apartıman katları dağıtımına başladıkdan sonra bankalar; Tiyatrolar; Film Şirketleri; Millî Piyango İdâresi; Hac seferleri organizatörleri; mebus seçimlerinde siyasî partiler.
Zamanımızda ışıklı gece reklâmları, ilânları, ve bilhassa radyolarla yapılan reklâmlar, ilânlar duvar ilâncılığına çok ağır bir darbe indirmişdir.
Bu satırların yazıldığı sırada en ünlü afış ressamları şu zatler idi: İhab Hulûsi, Fikret, Remzi Türkmen, Yurdaer ve Cemal Dündar.
Bir afış resmi, rengine, konusuna, kompozisyon zenginliğine göre 500 - 1000 lira arasında yapılmakta idi. Tek renkli 1000 afiş 200 lira baskı ve 300 lira kâğıd masrafı ile 500 liraya mal olmakta idi.
Ofset baskı dört veya daha çok renkli bir afişin 1000 adedi için 2000 lira film ücreti, 100 lira baskı ücreti ve 300 lira kâğıd bedeli ki cem’an 2400 alınmakta idi. 
Duvar ilânı yapıştırıcılığı ayrı bir iş konusudur. Küçük ölçüde de olsa bir teşkilât kurmaya muhtacdır. Bu işe 1908 - 1910 arasında başlamış en eski afiş yapıştırıcı Nuri Tezcan’dır; onun beyânına göre İstanbul içinde, Beyoğlunda, Halic boyunda, Boğaziçinde, Pendike kadar Anadolu yakasında, Yeşilköye kadar Rumeli yakasında ve Adalarda afiş yapıştırmak için 106 yer vardır, bu 106 yere en az 145, ve en çok 582 afiş yapıştırılabilir; bir afişin üstüne başka bir yapıştırılabileceği düşünülürek tezine bir kontrolden sonra tekrar yapıştırmak hesabı ile afişler en az 250 ve en çok 750 aded basılmalıdır. 1000 adet basılan afişler İstanbul dışına da gönderilebilir.
Hâlen duvar ilâncılığının en faal olduğu sâha film afişciliğidir.
Afiş yapışdırıcılığı da bâzı şartlara bağlıdır; önce ayağından yana dayanıklı bıçkın delikanlı olmak şarttır, omuzundan asılı bir kayışa, resimli kısmı içeri gelmek üzere afişler ayrı ayrı katlanarak konulur, yerleştirilir; bir elde de büyük bir kap, kova, teneke içinde suluca kola taşınır, kola - tutkal fırçası uzunca bir sırık üstündedir, o yapıştırıcı madde duvarına sürülür, ve afiş kâğıdı kendine has hünerle ve yine o fırça sırığı ile duvara tatbik edilerek yapıştırılır. 
Burhaneddin OLKER
Duvar İlânı Yapışdırıcısı
(Resim : S. Bozcalı)
								
							Theme
							Other
						Contributor
							S. Bozcalı
						Type
							Page of encyclopedia
						Share
							X
									FB
									
								Links
							→ Rights Statement
								→ Feedback
								
							Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
														
						TÜM KAYIT
						Creator
						Burhaneddin Olker
					Identifier
						IAM090371
					Theme
						Other
					Type
						Page of encyclopedia
					Format
						Print
					Language
						Turkish
					Rights
						Open access
					Rights Holder
						Kadir Has University
					Contributor
						S. Bozcalı
					Description
						Volume 9, pages 4794-4795
					Note
						Image: volume 9, page 4794
					See Also Note
						B. : Alemdar Paşa Vak’ası, cild 2, sayfa 596
					Theme
						Other
					Contributor
						S. Bozcalı
					Type
						Page of encyclopedia
					Share
						X
								FB
								
							Links
						→ Rights Statement
							→ Feedback
						Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
						
					
