Entries
		Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
	Volumes
		Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
	Archive
		Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
	Discover
		Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
	DUTİPEK (Mustafa)
					
					
									1918 mütârekesi yıllarında bir gün aziz rüfekânızdan Yaşar Sâdi Beyle birlikde Defterdar İskelesinden iki çifte kayığına bindiğimiz halk şâiri İnebolulu bir kayıkcı; memleketinde âilesi Dutipekoğullar diye anılırmış, kısaltmış, kendisine mahlas yapmış, asıl adını sorduğumda : “Karada râhi aşkde yalın ayak taban deptik, şimdi de deryâyı aşkda yalın ayak kürek çalarız. Âşıkın adı olur mu beyim, bize isim değil cemâl ile kemâl, muhabbet ile sâdıkaane ülfet lâzım, şu yamağının adını bilmem inan bana, Tokatlı der geçerim” dedi. Elli yaşlarında, top sakallı, sakalı kırçıl, uzun boylu güçlü kuvvetli, güler yüzlü melih bir sîmâya sâhib rind bir adamdı; Tokatlı dediği yamağı kaşlı gözlü, erkek güzeli bir delikanlı idi. Yolda şiir ile meşğul olduğumuzu anladı; açıldı, rahat konuşdu : “Sizin âsârınız yanında bizimkiler güle sümbüle nisbet kuşburnu ile çiğdemdir” dedi. Defterinden şu manzûmesini bütün halk şâirlerinde görülen türlü nâzına katlanarak aldık; hattâ silâhdarağaya kadar uzandığımız o günün akşamı kayıkcı âşık ile hamlacı yamağına Balatda bir meyhâne mükellef bir ziyâfet verin manzumeyi o içki sofrasında istinsah ettiğimiz düşünür isek satın aldık diyebilirim. 
KAYICI DESTANI
1. Evler dükkânlar kat kat
Hasköy karşısı Balat
Yalnızlık cana yitti
Bir güzeli al da yat
2. Meskenim o...
								⇓ Read more...
								
									1918 mütârekesi yıllarında bir gün aziz rüfekânızdan Yaşar Sâdi Beyle birlikde Defterdar İskelesinden iki çifte kayığına bindiğimiz halk şâiri İnebolulu bir kayıkcı; memleketinde âilesi Dutipekoğullar diye anılırmış, kısaltmış, kendisine mahlas yapmış, asıl adını sorduğumda : “Karada râhi aşkde yalın ayak taban deptik, şimdi de deryâyı aşkda yalın ayak kürek çalarız. Âşıkın adı olur mu beyim, bize isim değil cemâl ile kemâl, muhabbet ile sâdıkaane ülfet lâzım, şu yamağının adını bilmem inan bana, Tokatlı der geçerim” dedi. Elli yaşlarında, top sakallı, sakalı kırçıl, uzun boylu güçlü kuvvetli, güler yüzlü melih bir sîmâya sâhib rind bir adamdı; Tokatlı dediği yamağı kaşlı gözlü, erkek güzeli bir delikanlı idi. Yolda şiir ile meşğul olduğumuzu anladı; açıldı, rahat konuşdu : “Sizin âsârınız yanında bizimkiler güle sümbüle nisbet kuşburnu ile çiğdemdir” dedi. Defterinden şu manzûmesini bütün halk şâirlerinde görülen türlü nâzına katlanarak aldık; hattâ silâhdarağaya kadar uzandığımız o günün akşamı kayıkcı âşık ile hamlacı yamağına Balatda bir meyhâne mükellef bir ziyâfet verin manzumeyi o içki sofrasında istinsah ettiğimiz düşünür isek satın aldık diyebilirim. 
KAYICI DESTANI
1. Evler dükkânlar kat kat
Hasköy karşısı Balat
Yalnızlık cana yitti
Bir güzeli al da yat
2. Meskenim olmuş kayık
Kâh sarhoşum kâh ayık
Fesi kaş üstüne yık
Zevkimce sürdüm hayat
3. Her gülün bir hâri var
Herkesin bir yâri var
Sev dilberi sen de var
Çıkar acıyı kat kat
4. Seçem bir şahinbaşı
Olsun onsekiz yaşı
O sana can yoldaşı
Sen ona siper kanat
5. Yorgan döşek çul çaput
Olsa da yâri hoş tut
Tap ona misâli put
Göster hüner zanaat
6. Eyyub Defterdar Yemiş
Kürek çalmak zorca iş 
Kayıkcılık ne imiş
İnce tarafın anlat
7. Bey paşa it serseri
Binbir çeşid müşteri
Görsünler ol dilberi
Akıllarını oynat
8. Adım Âşık Dutipek
İhsan eyledi Felek
Bir yârim var civelek
Vatanı olmuş Tokat
9. İstanbulun denizi
Besliyor ikimizi
Hünkâr kıskanır bizi
Dünyâyı bir pula sat
Bu rind kayıkcıya yıllarca sonra, 1941 senesinde R. E. Koçu ile birlikde Galata Balıkpazarında bir şarabhânede rastladık. Gayetle çökmüş, pek perişan bir halde idi, bir hâneberduş, “âdembaba” kılığında idi. Asıl adının Mustafa olduğunu o akşam öğrendik. Tokatlısını sordum, irticâlen şu iki kıt,a ile cevab verdi :
Beyim deşme yâremi
Sorma ciğerpâremi
Şarâbı erguvan diye
İçsem helâldir demi
Nankör çıkdı o çapkın
Ne hâle düşdüm bakın
Onun için zındanda
Yattım beş yıla yakın
Mâcerasını anlatmadı, biz de deşilen yâresini kanatmadık. Sefâletin girdâbında ayağını sürüyerek daha ne kadar yaşadığını bilemeyiz. Fakat, o yalın ayaklı yarım pabuçlu kayıkçı parçasının avâmî basit mazmunlar ile de olsa ağzındaki temiz türkçe, artık emsâlinin ağzında değil, kâtib ağzında yokdur.
İhsan HAMAMÎOĞLU
								
							Theme
							Person
						Contributor
							
						Type
							Page of encyclopedia
						Share
							X
									FB
									
								Links
							→ Rights Statement
								→ Feedback
								
							Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
														
						TÜM KAYIT
						Creator
						İhsan Hamamioğlu
					Identifier
						IAM090355
					Theme
						Person
					Type
						Page of encyclopedia
					Format
						Print
					Language
						Turkish
					Rights
						Open access
					Rights Holder
						Kadir Has University
					Description
						Volume 9, page 4789-4790
					Theme
						Person
					Contributor
						
					Type
						Page of encyclopedia
					Share
						X
								FB
								
							Links
						→ Rights Statement
							→ Feedback
						Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
						
					
