Geçen asır sonlarında yaşamış bir nâzenin kibar hanım, hayat hikâyesini dayım Ali Emîrî Efendinin bana bağışladığı kitablar arasında müellifi mechul isimsiz bir risâleden alıyorum : “Altmışını aşmış mekkârei acûz Dursun Paşa Kızı dedikleri avret ile tâzeden tâze mürâhik mahbub Külhanbeyi Yâdigâr Oğlanın sergüzeşti bir tarihde duyulmuş değildir (B.: Yâdigâr; Fatma Hanım; Atlıases). Gedikpaşa Hamamı külhanı perverdesi Yâdigâr Bey dedikleri pırpırı hümâpervaz dalfesli şehbaz nahveti hüsn ile pâ bürehne güm güm topuk vurup âteşi şebab ile yalım yalım ve levendâne alım çalım mürur eyledikde Tavşantaşında Çeşmeli Konakda pîrezeni nâzenîn Durmuş Paşa Kızı oğlana taaşşuk etmişdir : Mısrâ Hirâman olduğu dem fitnei âhir zeman oldu Mısrâ Düşdü dâmeni dile bir şereri sûz efken “Al fesin altından kâküllerin dökmüş çapkın : Mısrâ Sanasın kara bulut ardından gün doğmuş “Rengi rûyi humret üzre civan : Mısrâ Sanasın nikaabı var al canfes “Çatuk kaşlı oğlan : Mısrâ Sanasın uşşakını berdâr idecek “Mestâne nigâhında vahşet fetâ : Mısrâ Gözü bimârveş illâ ki kattâl Mısrâ Şerâbı nâz ile sermest tîgi gamze bedest “Diheni müşkin lebleri rengîn cilasın : Mısrâ Sanasın lâli lebinden çeker şarab hicâb “Pîrehen köhne sîne küşâde pistânı saydi uşşâka dâne eşbeh şehlevend : Mısrâ Gümüş...

Geçen asır sonlarında yaşamış bir nâzenin kibar hanım, hayat hikâyesini dayım Ali Emîrî Efendinin bana bağışladığı kitablar arasında müellifi mechul isimsiz bir risâleden alıyorum : “Altmışını aşmış mekkârei acûz Dursun Paşa Kızı dedikleri avret ile tâzeden tâze mürâhik mahbub Külhanbeyi Yâdigâr Oğlanın sergüzeşti bir tarihde duyulmuş değildir (B.: Yâdigâr; Fatma Hanım; Atlıases). Gedikpaşa Hamamı külhanı perverdesi Yâdigâr Bey dedikleri pırpırı hümâpervaz dalfesli şehbaz nahveti hüsn ile pâ bürehne güm güm topuk vurup âteşi şebab ile yalım yalım ve levendâne alım çalım mürur eyledikde Tavşantaşında Çeşmeli Konakda pîrezeni nâzenîn Durmuş Paşa Kızı oğlana taaşşuk etmişdir : Mısrâ Hirâman olduğu dem fitnei âhir zeman oldu Mısrâ Düşdü dâmeni dile bir şereri sûz efken “Al fesin altından kâküllerin dökmüş çapkın : Mısrâ Sanasın kara bulut ardından gün doğmuş “Rengi rûyi humret üzre civan : Mısrâ Sanasın nikaabı var al canfes “Çatuk kaşlı oğlan : Mısrâ Sanasın uşşakını berdâr idecek “Mestâne nigâhında vahşet fetâ : Mısrâ Gözü bimârveş illâ ki kattâl Mısrâ Şerâbı nâz ile sermest tîgi gamze bedest “Diheni müşkin lebleri rengîn cilasın : Mısrâ Sanasın lâli lebinden çeker şarab hicâb “Pîrehen köhne sîne küşâde pistânı saydi uşşâka dâne eşbeh şehlevend : Mısrâ Gümüş tepside san iki nar dânesi Mısrâ Kendûsu çakıl dir ammâ şehdâne yâkut “Kuşaklı bıçaklı mûmiyan tâze yiğit : Mısrâ Kuşağın sürür ardından nümayiş ile Mısrâ Sanasın tîgi Mısrîdir mücellâ “Pençeli topuklu balaban : Mısra Gümüş bilekli gümüş topuklu “Dursun Paşa Kızı pîrezen işte bu oğlanı görüp taaşşuk eyledi : Mısrâ Hâb girmez çeşmime fikri kaddi dildâr ile “Üç kocadan arda kalmış ve nice eşbeh civanları ve zeberdest pehlivanları câme hâbına almış ve âr ü nâmus şîşesin taşa çalmış hanımdır : Mısrâ Sergüzeştim dâsitan olmuş söylenir “Yolun buldu adamın buldu. Gedikpaşadan Tavşantaşına oğlanın yalun ayaklarının her bir adımına bir kuruşdan şu kadar kuruş harci râhın virüb Külhenî Yâdigâr Bey bir şebi dîcûr içre Tavşantaşında paşa konağını teşrîf ve ol acûzun ihzar eylediği sofrai işreti nûri şebâbı ile çerâgan eyledi : Beyit Sahnı emelim tâze gülistan olsun Envâri cemâlinle fürûzan olsun Beyti Avâmi Yar doldurub ben içdim Ben doldurdum yar içdi “Ammâ külhen perverdesi ol mahbûbi mâderbehatâ maarrifden bî behre ve meclisi muhabbettde usûlü edeb bilmez : Beyit Maarif bilmez dilber heman bir nakşi dîvardır Bakar şâhin gibi ammâ hakikatda sığırcıkdır “Hanım ise âşüfte ve gül ibikli körpe horos oğlanın nümâyişi hüsni şebâbına ve himmeti bâzûyi dilâverîsine firifte, şarâbı erguvanı dolu dolu sunar ki çalıdan halıya çekdiği daltaban âhûyi âvârenin vahşetini gidere : Mısrâ Bir katre mey kişinin cümle hicâbın giderir Beyit Câmı minâdan içüb, bir iki üç katre şarâb Sonra girdi câme hâba eşbehi vâlâcenâb Külhenî oğlan destebaşı (B. : Destebaşı, cild 8 sayfa 4527) Mastor şakîye nakli mâcerâ eyledikde: Mısrâ Dün bahri muhabbetde şinaverlik eyledim “Mastor dahi mahbûbun dü dîdei nerkisin bûs ile âferin sad hezar âferin tamam itaat üzere ol aman diye nasihat etmiş : Kıt’ai Külheni Öter Layharın horozu Tüneği hanım hotozu Küflüleri uçlansın Sarayın kokorozu “Ve demiş ki sen dahi beyliğin göstermek gerekir : Kıt’ai Avâmi Ayağım yalun ne gam Berat nişanım tamam Babam uşak olsa da Hanımdır benim anam “Mastor oğlanın sîmin bâzûsuna mücevher bâzûbend bağlar ki destebaşıda emânet durur imiş yâni Yâdigâr Bey şol kadar sene evvel Çınar Mescidi hareminde kundağı ile bulundukda mücevher bâzûbendi dahi kundak içinde bulmuşlardır ve oğlan külhana girdikde bâzûbendi destebaşısına emânet komuşdur. Ertesi gice dahi Taşvantaşındaki konağa vardığında iyşü işretten sonra câme hâba girdiklerinde oğlan pîrehenin atup uryan oldukda ben dahi hanım evlâdıyım deyüb zâzubendim gösterdi : Mısrâ Fâş itti âşüftesine râzı nihânını “Hanım ki Yâdigâr Beyin bâzusunda mücevher bâzûbendi görmüşdür bir âhi canhirâş atub düşmüş ve ol anda selâmen kavle nüzül isâbeti ile fevt olmuşdur. Ârife târif gerekmez, neûzibillah..”. Müellif, Yadigâr Beyin yaşlı kadının kendi öz oğlu çıkdığını söylemek ister. Muzaffer ESEN