Tam yetkili bir kalemin yazdığı aşağıdaki hal tercemesini “Aylık Ansiklopedi” den alıyoruz : “Memleketimizde coğrafya ilminin gerçek mânasiyle kuruluşunda kitablariyle, yazılariyle ve öğretimiyle öncülük etmiş değerli bir bilim ve yazı adamımızdır. 23 şubat 1883 te Üsküdar’da doğmuştur. Babası Pota ve Telgraf Nezaret Evrak Müdürlüğünden emekli merhum Hüseyin Sabri Beydir. Faik Sabri Duran, ilk öğrenimini Üsküdar’da Ravzai Terakki Okulunda (1890), orta öğrenimini Toptaşı Askerî Rüştiyesinde (1895) tamamlamış ve lise öğrenimini 1900 de mezun olduğu İstanbul’da Mekteb-i Mülkiye’nin idadî sınıflarında yaparken ilk yazısı olan bir küçük hikâyeyi 23 mart 1899 tarihli Tarik gazetesinde yayınlamıştır. 1900 de bir taraftan basın hayatına atılırken, bir taraftan da 1900-1902 yılları arasında Galata’da Sen Benuva Kolejine devam ederek fransızcasını ilerletmiştir. 1900 den 1906 ya kadar çoğu fen ve seyahat konulariyle ilgili telif ve tercüme on dört eser yayınlamış ve Malûmat, Mecmuayı Edebiye, Musavver Fen ve Edeb, Hanımlara Mahsus Gazete, Çocuklara Mahsus Gazete mecmularının da başlıca yazarları arasında imzasını tanıtmıştır. İkinci Abdülhamid fennî yazılarından dolayı kendisini gümüş bir sanayi madalyasiyle mükâfatlandırmıştır. “1906 da, münevver gençlerin yabancı memleketlere seyahat imk...

Tam yetkili bir kalemin yazdığı aşağıdaki hal tercemesini “Aylık Ansiklopedi” den alıyoruz : “Memleketimizde coğrafya ilminin gerçek mânasiyle kuruluşunda kitablariyle, yazılariyle ve öğretimiyle öncülük etmiş değerli bir bilim ve yazı adamımızdır. 23 şubat 1883 te Üsküdar’da doğmuştur. Babası Pota ve Telgraf Nezaret Evrak Müdürlüğünden emekli merhum Hüseyin Sabri Beydir. Faik Sabri Duran, ilk öğrenimini Üsküdar’da Ravzai Terakki Okulunda (1890), orta öğrenimini Toptaşı Askerî Rüştiyesinde (1895) tamamlamış ve lise öğrenimini 1900 de mezun olduğu İstanbul’da Mekteb-i Mülkiye’nin idadî sınıflarında yaparken ilk yazısı olan bir küçük hikâyeyi 23 mart 1899 tarihli Tarik gazetesinde yayınlamıştır. 1900 de bir taraftan basın hayatına atılırken, bir taraftan da 1900-1902 yılları arasında Galata’da Sen Benuva Kolejine devam ederek fransızcasını ilerletmiştir. 1900 den 1906 ya kadar çoğu fen ve seyahat konulariyle ilgili telif ve tercüme on dört eser yayınlamış ve Malûmat, Mecmuayı Edebiye, Musavver Fen ve Edeb, Hanımlara Mahsus Gazete, Çocuklara Mahsus Gazete mecmularının da başlıca yazarları arasında imzasını tanıtmıştır. İkinci Abdülhamid fennî yazılarından dolayı kendisini gümüş bir sanayi madalyasiyle mükâfatlandırmıştır. “1906 da, münevver gençlerin yabancı memleketlere seyahat imkânsızlığı karşısında kaçmak suretiyle Paris’e gitmiş, orada da yayın hayatından uzak kalmamış, Müsteşrik Adolf Taloza ile işbirliği ederek onun Türk tiyatrosu hakkında yazdığı eserin hazırlanmasına yardımda bulunmuştur. “Faik Sabri Duran, 1908 de İstanbul’a döner dönmez Resimli Kitab, Musavver Muhit ve Resimli Roman gibi dergileri çıkarmağa başlamışsa da öğrenmek ve yükselmek aşkı kendisini tekrar okul hayatına sürüklemiş, 1909 da Maarif Nezaretinin açtığı müsabakayı kazanmış ve Fransa’ya gönderilmiştir. Bununla beraber, Şehbal mecmuasına ve İkdam gazetesine gönderdiği mektublarla yazı ve yayın hayatına bağlılığını devam ettirmiştir. Paris’te bir yıl Lui Lö Gran lisesine devamdan sonra Sorbon Üniversitesi Edebiyat Fakültesine yazılmış ve 25 mayıs 1912 de coğrafyadan “Diplome d’Etudes Universitaires” alarak yüksek öğrenimini tamamlamış ve Balkan Savaşı arifesinde memleketine dönmüştür. Sorbon’da iken, İngilizce de öğrenmiştir. Bu öğrenim devresinde tatillerde İsviçre ve İngiltere’de inceleme seyahatleri yaparak bilgi ve görüşünü genişletmiştir. “Memlekete döndüğü zaman 30 eylûl 1912 de Maarif Nezaretince öğretmen olarak görevlendirilmiş ve ilk öğretmenlik devresi istifa tarihi olan 5 ekim 1920 ye kadar sürmüştür. Bu devrede İstanbul Erkek Lisesi coğrafya (1912 - 1913), Maliye Mektebi Âlisi iktisadî coğrafya (lâğvına kadar; 1912-1915), Mülkiye Mektebi Türkiye coğrafyası (lâğvına kadar; 1913-1915), İstanbul Darülfünunu coğrafya ve bir müddet sonra etnografya (1913-1915), Darülhülâfe Medresesi coğrafya (1914), Selçukhatun Kız Sanayi Mektebi coğrafya (1914-1915), Kız Darülfünun coğrafya (1914-1919) öğretmenliklerini yapmış, Darülfünun tensikatında Darülfünun tabiî coğrafya, İslâm ve Türk coğrafyası kürsüsüne müderris tâyin edilmiş (1915-1920), Almanya’dan getirilen Prof. Obst ile birlikte memlekette ilk defa müstakil bir coğrafya enstitüsü kurmuş, 1918 yılında Maarif Nezareti tarafından Almanya’da bastırılan okul ve duvar haritalarının basım işleriyle görevlendirilmiş ve bu sırada Berlin ve Laypzig’deki Alman öğretim kurumlarını, coğrafya enstitü ve cemiyetlerinin çalışmalarını incelemiş, Ticaret Mektebi Âlisi iktisadî coğrafya öğretmenliğini (1918 - 1920) yapmıştır. “İstifasından sonra Paris ve Londra’da ekonomik bazı teşebbüs ve faaliyetlere katılmış, 1925 te Paris’te açılan Milletlerarası Süsleme Sanatları Sergisindeki Türk pavyonunun fahrî komiserliğini de yapmıştır. 1926 da memlekete dönünce Millî Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Dairesinde tercüme işleri üzerinde çalıştıktan sonra, Galatarasay Lisesine Coğrafya Öğretmeni olmuş (1926-1930), bu sırada Devlet Matbaası Müdürlüğü vazifesini görmüş (1927 - 1930), 1929 ve 1930 yıllarında faaliyette bulunan Matbaacılık Okuluna Müdür Vekilliği etmiş, sonra Ankara’da Gazi Terbiye Enstitüsü Müdürü ve Coğrafya Öğretmeni olmuş (1930 - 1931), tekrar İstanbul’da Galatasaray Lisesi Coğrafya Öğretmenliğine naklolunmuş (1931 - 1936), bir müddet Haydarpaşa Lisesi Coğrafya Öğretmenliğinde çalışmış (1937-1939), tekrar Galatasaray Lisesi Coğrafya Öğretmenliğine geçerek 7 mayıs 1943 te ölümüne kadar bu vazifede bulunmuştur. 6 Haziran 1941 de memlekette ilk defa olarak toplanan Birinci Coğrafya Kongresinin çalışmalarında Faik Sabri Duran’ın faydalı tesirleri görülmüş ve 12 mart 1942 de kurulan Türk Coğrafya Kurumunun Genel Merkez Heyeti üyeliğine seçilmiştir. “1942 ilkbaharında geçirdiği bir yarım paralizi kendisini çok sevdiği sınıftan ve harta başından ayırmışsa da, kısa zamanda iyileşerek evinde ve kütüphanesinde okul ders kitabları üzerindeki çalışmalarına devam etmek suretiyle öğretmenlik ödevini, memleketin hemen bütün orta okul ve liselerinde kitablariyle yapmıya uğraşmıştır. Şahsan çok kibar, intizamı sever ve çalışkan bir insandı. Vazifesine bağlı, hürmet telkin eden, öğrencilerine çalışmayı öğreten ve sevdiren bir öğretmendi. Zengin bir kütüphanesinden başka coğrafya ile ilgili başlıca yayınları muntazaman takibederek, bunlardan ayırdığı resimleri ve kupürleri tasnif etmek suretiyle tertibettiği zengin koleksiyonları ve müracaat dosyaları vardı. “Faik Sabri Duran’ın, her derecede okullar için yazdığı ve içlerinde on sekiz, yirmi defa basılmak suretiyle rekor kıranlar otuzdan fazla olan coğrafya ders kitabları, iş defterleri, okul atlasları ve duvar hartalarından başka millî kütüphanemize telif veya tercüme olarak kazandırdığı başlıca eserleri şunlardır: Mösyö Elektrik, Kaptan Faradel, Buzlar Arasında Bir Kış, 15 Yaşında Bir Kaptan, Bir Haftada Devriâlem, Müntehab Parçalar, Hoket, Bedava Loca Bileti, Minimininin Kalbi, Emektar, Köylü, Panayırcılar, Sir Williamın Muaşakası, Onsekizinci Asır Vekayii, İngiliz’ler ve Macar’lar, Japonlar ve Almanlar (Sâti Beyle Birlikte), Ondokuzuncu Asır Tarihi, Arzın Merkezine Seyahat, Amelî Topografya Mümareseleri, Ulûmu Tabiîye ve Riyaziye Cep Muhtırası, Hayvanlar Âlemi, İnsanlar Âlemi, Yeryüzü - Gökyüzü, İstanbul’dan Londra’ya Şileple Seyahat, Nereden Geliyoruz, Jül Vern’in hayatı, Bir Türk Kızının Amerika Yolculuğu, Akdeniz’de Bir Yaz Gezintisi, İkinci Cihan Harbinde Milletler ve Devletler (en son kitabı), Kâşifler Âlemi (basılırken yarıda kalmış ve ölümünden sonra tamamlattırılmıştır). Bunlardan başka muharrir Velz’in bir heyet tarafından dilimize beş cild halinde Millî Eğitim Bakanlığınca çevriltilmiş olan “Cihan Tarihinin Ana Hatları” eserinin tercümesine de büyük ölçüde iştirak eyliyerek eserin tercüme ve basımını idare etmiştir” (Fâik Reşid Unat; Aylık Ansiklopedi). Faik Sabri Duran (Resim : S. Bozcalı)