Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
ÇİPİCİS (Aliki)
1950 de turist olarak gelmiş ve o tarihde 42 yaşında, ve bizim eski rindlerin tâbiri ile “güzellik mihrâbı hâlâ keman karşısında” bir yunan dilberi kadındır ki, hem 24 yaşına kadar kendisini erkek sanmış, hem de 24 yaşında bir ameliyat ile cinsiyet değiştirdikten sonra zevk ve sahne âleminin ilk striptiz (sahne de anadan doğma uryan soyunma) yıldızlarından biri olmuşdur. Bize anlatığı kısa hal tercemesi şudur ; Oğlanlık adı Aleko olup, 1908 de Rodosda doğmuşdur; bir balıkçının oğludur; ancak ilk mektebi bitirebilmiş ve yirmi yaşına kadar balıkçılık yapmışdır. Pek dilber olduğu için kendisine gönül veren kızlar etrafında pervâne gibi döndükleri halde onlarla bir türlü ilgilenememiş, dâima erkek arkadaşları ile düşüb kalkmayı tercih etmişdir, kaba balıkçı muhitinde yaşadığı halde, çapkın haşarı olmayışı, küfürbazlık edemeyişi ve sesinin de tam oğlan tonunda olmayışı dolayısı ile “Kız Aleko” diye anılmışdır. 1928 de bahriye neferi olarak İtalyan donanmasında askerlik görevine başladıktan az sonra “Amerigo Vespuci” okul gemisinin dört gün sürecek bir dostluk ziyâretinde bu geminin mürettebatı arasında İstanbula gelmişdir; İstanbulu dolaşırlar iken, gemide en yakın arkadaşı bir İtalyan bahriyelisi ile türk hamamını görmek istemişler ve Tophânede Yamalı Hamama girmişlerdir; orada kendi...
⇓ Read more...
1950 de turist olarak gelmiş ve o tarihde 42 yaşında, ve bizim eski rindlerin tâbiri ile “güzellik mihrâbı hâlâ keman karşısında” bir yunan dilberi kadındır ki, hem 24 yaşına kadar kendisini erkek sanmış, hem de 24 yaşında bir ameliyat ile cinsiyet değiştirdikten sonra zevk ve sahne âleminin ilk striptiz (sahne de anadan doğma uryan soyunma) yıldızlarından biri olmuşdur. Bize anlatığı kısa hal tercemesi şudur ; Oğlanlık adı Aleko olup, 1908 de Rodosda doğmuşdur; bir balıkçının oğludur; ancak ilk mektebi bitirebilmiş ve yirmi yaşına kadar balıkçılık yapmışdır. Pek dilber olduğu için kendisine gönül veren kızlar etrafında pervâne gibi döndükleri halde onlarla bir türlü ilgilenememiş, dâima erkek arkadaşları ile düşüb kalkmayı tercih etmişdir, kaba balıkçı muhitinde yaşadığı halde, çapkın haşarı olmayışı, küfürbazlık edemeyişi ve sesinin de tam oğlan tonunda olmayışı dolayısı ile “Kız Aleko” diye anılmışdır. 1928 de bahriye neferi olarak İtalyan donanmasında askerlik görevine başladıktan az sonra “Amerigo Vespuci” okul gemisinin dört gün sürecek bir dostluk ziyâretinde bu geminin mürettebatı arasında İstanbula gelmişdir; İstanbulu dolaşırlar iken, gemide en yakın arkadaşı bir İtalyan bahriyelisi ile türk hamamını görmek istemişler ve Tophânede Yamalı Hamama girmişlerdir; orada kendisini yıkayan Mustafa adında bir dellâk Alekoya, bir delikanlı olmayub hünsâ (kız oğlan yaratık) olduğunu söylemiş, türkçe bilmeyen Aleko, yıkanıp çıktıktan sonra, karine ile bir şeyler sezdiği Mustafanın sözlerini, hamamın müşterileri arasında bir rumca bilrnr terceme ettirdiğinde, o anda hamada bulunanlar kahkahalarla gülüşmüşler ve İtalyan gemicisi rum oğlanına ilk kadınlık teşhisini koyan dellâk Mustafa ile alay etmişlerdir. Yalnız Aleko, bu teşhis üzerinde ciddî bir endişe ile durmuş ve terhisini heyecan ile beklemişdir; 1931-1932 arasında terhis edilmiş, ve hemen Rodosa giderek bir hastahâneye müracaat etmiş; ve hamam çıplağı uşağın hükmü doğru çıkarak balıkçı Aleko bir ameliyat ile kız olmuş, Aliki adını almışdır: garip cilvedir ki, oğlan kisvesi altında “kız” lâkabı ile dolaşan Aleko, hakikî cinsiyetine kavuşduktan sonra “Oğlan Alik” adı ile meşhur olmuş, ve sesi de çok güzel olduğu için, oğlanlığı zamanında pek güzel oyun oynadığından Rodosta ir İtalyan gece kulübü sahibi tarafından 1933 de yüksek bir ücretle konsomatris olarak tutulmuş, o tarihte 25 yaşında bulunan Aliki, coşkun eğlence âlemlerinde erkekden bozma kadın vücudunu uryan görmek isteyen müşterilerin ısrarları ve onları kırmak istemeyen patronun tazyiki ile, vücununun birkaç yerinde gemici dövmelerini teşhir ederek striptiz gösterileri yapmış, ve hatta bu yüzden zabıtanın tâkibatına uğramışdır. Yine o 1933 yılında Alikiyi sahnede uryan görerek âşık olan Amerikayı vatan edinmiş Vasil Çipicis adında bir zenginin izdivaç teklifini kabul ederek Amerikaya gitmişdir; orada 1936 da kocasının ölümü üzerine 35 yaşına kadar, yedi sene daha striptiz gösterileri yapmış ve o yolun ilk yıldızlarından biri olmuşdur. 1950 de vatanı Rodos Adasını ziyarete gelmiş, oradan da bilhassa Yamalı Hamamda dellâk Mustafayı bulmak için İstanbula geçmişdir; Amerigo Vespuci mekteb gemisinin genç tayfasını yıkadığı zaman 30 yaşında bir şehbaz olan Mustafayı 52 yaşında ve yine ayni işde çalışır bulmuşdur; güzel ve gaayet şık bir hanımın güpegündüz erkekler hamamına girmesi, bir bıçkınlar, külhâniler, haytalar, hâneberduşlar yatağı olan Tophânede aşırı heyecanla ve merakla karşılanmış, hamamın içinde de fevkâlede bir heyecan uyandırmış, müşterilerden giyinmekde soyunmakta olan yarı çıplak erkeler, çıplak dellâklar Aliki Çipicisi’ önce yanlışlıkla girdi sanmışlar, fakat onun bi pervâ hâli ve rumca olarak; “Mustafamı görmek isterim... nerede?...” diye sorması, ve yaşlanmış Mustafayı da derhal tanıyarak hemen koşup dellâkın boynuna sarılması, şaşkınlığından ne yapacavını bilmeyen yaşlı çıplak adamı şapur şapur öpmeye başlaması, hamamın camekânının hakikî bir curcuna sahnesine çevirmişdir. İşte bu satırların muharriri de Aliki Çipicis’i o gün u sahnenin kahramanı olarak tanımışdır. Ziyâretin sebebi pek çabuk anlatılmış, herkes hayretler içinde kalmış, dellâk Mustafa da: “Ben sana söyledim kadın olduğunu delikanlı!...” diyerek cehlin aşırı gururu ile kabarmışdır.
Aliki Çipicis İstanbulda kaldığı beş gününü, hamacı ağadan izin alan Mustafası ile geçirmiş ve onunla evlenmek arzusunda olduğunu söylemişdir; memleketinde dördü erkek ve ikisi kız altı ve evlâdı ve onlardan doğmuş bir o kadar da torunu olan dellâk Mustafa zengin kadının izdivac teklifini reddetmişdir. Onbeş gün içinde eski striptiz yıldığı Oğlan Aliki ile bol bol viski içmiş, amerikan cigaları tüttürmüş, hediye olarak iki kat hazır esvapla, gömlekler, kravatlar, mendiller almışdır. Dellâklık mesleğinde geçimi bahşişle olduğu için mahbûbesinin cömertçe hizmet akçesini geri çevirmemişdir (B.: Themis, Melle).
Hüsnü KINAYLI
Balıkçı Aleko ve striptiz yıldızı Aliki
(Reeim: Sabiha Bozcalı)
Theme
Person
Contributor
Sabiha Bozcalı
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Hüsnü Kınaylı
Identifier
IAM071034
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Contributor
Sabiha Bozcalı
Description
Volume 7, pages 4034-4035
Note
Image: volume 7, page 4034
See Also Note
B.: Themis, Melle
Theme
Person
Contributor
Sabiha Bozcalı
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.