Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
ÇIRAKYAN (Diran)
Ünlü bir mistik şâir, edip ve ressamdır. Osmanlı Bankası tahsildarı Arapkirli Kasbar Çırakyan’ın oğludur. 1875 de Üsküdarda doğmuş, ilk tahsilini Surp Haç Mektebinde yapmıştır. Henüz çocukluk çağında iken şiire ve bilhassa resme karşı büyük bir istidad göstermiştir. Bunda, ömrünün bu devresini meşhur ressam Ohannes Umed Behzad’ın (B.: Behzad, Ohannes umed) evinde, onun eserleri arasında geçirmesinin de büyük tesiri olmuşdur. 1890 yılında Ermeni asıllı büyük Rus deniz ressamı Ohannes Ayvanzovski (1817-1900) İstanbula geldiği zaman, Çırakyan, iki sulu boya resmiyle birlikde kendisine takdim edilmiş, Ayvazovski de bunları tetkik ettikten sonra, Patriğe hitâben:
— Şayet bu küçük ressam sebat ederse Ayvazovski’yi geride bırakabilir, demiştir.
1891 de, ÜSküdardaki Berberyan Mektebinden mezun olmuşdur. Burada “Sokhak” (Bülbül) adlı elyazma haftalık bir gazete neşretmiştir. Müteakiben bir yıl kadar Sanayi-i Nefise Mektebine devam ettikten sonra, takriben iki yıl ressamlıkla meşgul olmuştur. Müteveffa muharrir ve muallim Aram Nikoğosyan’a göre en muvaffak eserleri “Taşdelen yolu” ve “Bafra yolu” adlı yağlı boya tablolarıdır.
1895 de tahsil için Paris’e gitmişşe de, talebelik hayatı kısa sürmüştür. Bir müddet burada gazetelere karikatürler hazırlayarak takdir kazanmışdır. 1898 de Mısır ta...
⇓ Devamını okuyunuz...
Ünlü bir mistik şâir, edip ve ressamdır. Osmanlı Bankası tahsildarı Arapkirli Kasbar Çırakyan’ın oğludur. 1875 de Üsküdarda doğmuş, ilk tahsilini Surp Haç Mektebinde yapmıştır. Henüz çocukluk çağında iken şiire ve bilhassa resme karşı büyük bir istidad göstermiştir. Bunda, ömrünün bu devresini meşhur ressam Ohannes Umed Behzad’ın (B.: Behzad, Ohannes umed) evinde, onun eserleri arasında geçirmesinin de büyük tesiri olmuşdur. 1890 yılında Ermeni asıllı büyük Rus deniz ressamı Ohannes Ayvanzovski (1817-1900) İstanbula geldiği zaman, Çırakyan, iki sulu boya resmiyle birlikde kendisine takdim edilmiş, Ayvazovski de bunları tetkik ettikten sonra, Patriğe hitâben:
— Şayet bu küçük ressam sebat ederse Ayvazovski’yi geride bırakabilir, demiştir.
1891 de, ÜSküdardaki Berberyan Mektebinden mezun olmuşdur. Burada “Sokhak” (Bülbül) adlı elyazma haftalık bir gazete neşretmiştir. Müteakiben bir yıl kadar Sanayi-i Nefise Mektebine devam ettikten sonra, takriben iki yıl ressamlıkla meşgul olmuştur. Müteveffa muharrir ve muallim Aram Nikoğosyan’a göre en muvaffak eserleri “Taşdelen yolu” ve “Bafra yolu” adlı yağlı boya tablolarıdır.
1895 de tahsil için Paris’e gitmişşe de, talebelik hayatı kısa sürmüştür. Bir müddet burada gazetelere karikatürler hazırlayarak takdir kazanmışdır. 1898 de Mısır tarikiyle İstanbula avdet ettikten sonra muallimlik hayatına atılmışdır. Bu beyanda, Samsun, Bafra, Adapazarı, Konya, Gelibolu, Malkara ve Adana’da bulunmuşdur. Bilâhare İstanbula yerleşerek, 1915 tarihine kadar Berberyan, Getronakan, Bezazyan ve sair mekteblerde muhtelif branşlarda hocalık yapmışdır.
Çırakyan’ın karikatürleri bir müddet Serveti Fünun Mecmuasında dercedilmiş ve takdir kazanmıştır. Bu meyanda büyük şâir Tevfik Fikretle de tanışmış ve onun takdir ve muhabbetine mazhar olmuştur.
1914 de savatistliği kabul ettikten sonra edebiyatı bırakarak kendini vaaza hasretmiştir, hattâ büyük bir aşktan sonra 1900 sıralarında evlendiği zevcesini dahi terketmiştir.
1917 de askere çağırılmışsa da Hazreti İsa’nın tenbihlerini hatırlatarak silâh kullanmağı reddetmiştir. Resmî makamlar onun samimi ahdine hürmet ederek Diran Çırakyan’a İstanbul dâhilinde bir kâtiplik vazifesi vermişlerdir.
Ömrünün son yıllarını kendini tamamen dine ve vaaza vakfetmiştir. İncilin en fazla Apokalips denen kısmını okumuş ve dünyanın sonunun yakın olduğuna kanaat getirmişdir. Buradan Anadolunun diğer bazı şehirlerine uğradıktan sonra Diyarbakır’da hastalanmıştır. Bir müddet hastalığının tesiri ile şuurunu da kaybederek intihara teşebbüs etmişse de, arkadaşları tarafından kurtarılmıştır. 1921 yılı haziran ayının başlarında Diyarbakırda vefat eden Silvan köprüsünün sağ tarafında bulunan bir buğday tarlasının kenarına gömülmüştür.
Diran Çırakyan iki eser bırakmıştır. Bunlardan birincisi “Neraşkhar” (Derunî Dünya) mensurdur ve 1906 da İstanbulda basılmıştır. İkincisi 1908 de yine İstanbulda neşredilen “Nocastan” (Servilik) ise manzumdur ve Fransızların sonnet dedikleri tarzda şiirler ihtiva etmektedir. Şâir bunları Üsküdarda Selâmsızdaki evinin karşısında bulunan eski kabristanın servilerinden ilham alarak yazmıştır. İstanbul Ermeni basınında münteşir manzum ve mensur diğer yazıları da mevcuttur. Bunların büyük bir kısmını, isminin anagramı olan “İndra” mahlâsiyle imzalamıştır.
Kevork PAMUKCİYAN
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Yazar/Üreten
Kevork Pamukciyan
Kod
IAM070888
Tema
Kişi
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 7, sayfalar 3944-3945
Bakınız Notu
B.: Behzad, Ohannes umed
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.