İstanbulun bâzı semtlerinde, bağçesinde yahud önünde bulunan bir veya birkaç ulu çınara nisbetle “Çınarlatı” adı ile şöhret olmuş kahvehâneler vardır; yaz ve kış açıkdırlar, kış müşterileri, müdâvimleri semt halkıdır, yazın ise İstanbulun her tarafından sûreti mahsûsada gelenler olur; bilhassa Pazar günleri büyük kalabalık toplanır; bu arada halk ağzında kahvecilerin gaayetle hünerli çay demlediği, pek zevkli nargile doldurdukları gibi sözler de dolaşır. Bu kahvehânelerden bazıları şunlardır: Emirgân Kahvehâneleri — Boğaziçinin Rumeli yakasında Emirgân’da Cami önünde güzel bir meydan çeşmesi ile bezenmiş meydandadır. Az meyilli meydanın bir eteğinden Rumeli Kavağına kadar uzanan anayol geçer; yolun ötesi de deniz boyudur; kahvehânelerin önündeki çınarların gölgesi altına atılmış iskemlelerde oturanlar Boğaz’ın seyrine de gelmiş olurlar. Son onbeş yıldan beri Emirgân Çınaraltı Kahvehânelerinin şöhreti bütün İstanbulu tutmuştur, hattâ memleketin her tarafına yayılmışdır; yazın taşradan gezmek veya ticarî temaslar için gelenler bu kahvehânelere muhakkak uğrarlar; Pazar günleri ise trafiği aksatacak mahşeri bir kalabalık toplanır. Keyf ehli, zevk ehli yeri olmakdan çıkmış, nümâyiş yeri olmışdur. 1950 den sonra türemiş “ne oldum delisi” bir sınıfın türlü tiplerinin müşahedesi için gid...

İstanbulun bâzı semtlerinde, bağçesinde yahud önünde bulunan bir veya birkaç ulu çınara nisbetle “Çınarlatı” adı ile şöhret olmuş kahvehâneler vardır; yaz ve kış açıkdırlar, kış müşterileri, müdâvimleri semt halkıdır, yazın ise İstanbulun her tarafından sûreti mahsûsada gelenler olur; bilhassa Pazar günleri büyük kalabalık toplanır; bu arada halk ağzında kahvecilerin gaayetle hünerli çay demlediği, pek zevkli nargile doldurdukları gibi sözler de dolaşır. Bu kahvehânelerden bazıları şunlardır: Emirgân Kahvehâneleri — Boğaziçinin Rumeli yakasında Emirgân’da Cami önünde güzel bir meydan çeşmesi ile bezenmiş meydandadır. Az meyilli meydanın bir eteğinden Rumeli Kavağına kadar uzanan anayol geçer; yolun ötesi de deniz boyudur; kahvehânelerin önündeki çınarların gölgesi altına atılmış iskemlelerde oturanlar Boğaz’ın seyrine de gelmiş olurlar. Son onbeş yıldan beri Emirgân Çınaraltı Kahvehânelerinin şöhreti bütün İstanbulu tutmuştur, hattâ memleketin her tarafına yayılmışdır; yazın taşradan gezmek veya ticarî temaslar için gelenler bu kahvehânelere muhakkak uğrarlar; Pazar günleri ise trafiği aksatacak mahşeri bir kalabalık toplanır. Keyf ehli, zevk ehli yeri olmakdan çıkmış, nümâyiş yeri olmışdur. 1950 den sonra türemiş “ne oldum delisi” bir sınıfın türlü tiplerinin müşahedesi için gidilecek yerdir. Tatlı bir boğaz rüzgârı, deryâ temâşâsı, turunç köpüklü bir fincan kahve, tavşan kanı bir bardak çay, iyi hazırlanmış bir nargile için gitmek isteyenler pazardan gayri günler günün erken saatlerini seçmelidirler. Bu kahvehânelerin birden şöhretine sebep Yahyâ Kemal Beyatlı’nın bir ara hemen her gün buraya gelmesi olmuşdur (B.: Emirgân) Beylerbeyi Kahvehânesi — Boğaziçi’nin Anadolu yakasında Beylerbeyinde, Vapur İskelesi ile Cami arasındadır; Cami önünde köşebaşındaki Kahvehânenin önünden yol geçer ve yolun ötesinde de, küçücük bir meydan çeşmesi ile bezenmiş deniz kenarında çınarlatı eski bir namazgâh yeri vardır ki, kahvehânenin bağçesi olmuşdur. Elhak ki dinlenme, sohbet, deryâ seyri yeridir (B.: Beylerbeyi; Boğaziçi, sayfa 2869, Cild 5). Çengelköyü Kahvehânesi — Eski Pazar kayığı İskelesi önündeki meydancığı tamamen dalları altına almış, İstanbulun en ulu çınarının altındaki kahvehânedir; hhâlen dâîmî müşterileri bu köyün meşhur bostanlarının bağçıvanları ile kayıkcılarıdır. Arada târihî çınarı görmeye gelenler de bulunur. Erbâbı zevk ayapı alışdırılır ise İstanbul’un lebi deryâda en güzel kahvehânesi olacakdır;, önünden yol geçmemesi ayrıca imtiyazdır (B.: Çınarlı Mescid) Kozyatağı Kahvehânesi — Büyük bağçesi, ulu çınarları ve bir havuzu ile meşhur bir kahvehânedir (B.: Kozyatağı) Bulgurlu Kahvehânesi — Bu isimli köyde meşhur ulu çınarların altında yaz sefâsı tanınmış yerlerdendir (B.: Bulgurlu). İstanbulda yazın bir çınarlatında kahvehâne bulup keyf edilecek yerler güngünden muhakkak ki azalmaktadır. Hüsnü KINAYLI Kozyatağı Kahvehânesi (Resim : Nezih)