TR
Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
About
Istanbul Encyclopedia
Reşad Ekrem Koçu
Web Project
Entries
❯
Volume 7: Cem-Çir
ÇEVKÂNÎ
Geçen asır sonlarında yaşamış Hamzavî tarikâtından halk şâiri bir kalenderdir; kendi asıl adı da Hamza olup Rumelinde Kızanlıkda doğmuşdur, oranın terzi esnafındandır; 1876 Rumeli bozgunundan bir müddet sonra memleketindeki baba ocağını satarak tahminen otuz yaşlarında iken İstanbula gelmiş ve bir müddet adını tesbit edemediğimiz bir hamamda dellâklık yapmışdır; “Bergüzârı Çevkânî” adını verdiği bir riâlede altı parça manzûmesi vardır ki küçümsenmiyecek bir tahsil ve edebî terbiye gördüğü anlaşılıyor: Mâyemiz aşk u muhabbet Kızanlıkdır hâki pâkim Hayyat Hamza dirler bana Kalenderlikde bî bâkim Ocak satdım birkaç pula Düşdüm yârim ile yola Vardım şehri İstanbula Hamam çıplağı dellâkim Aşık Cevkânii gümrâh Kârı dâim âh ile vâh Germâbede tam altı mâh Hizmetde çüştü çâlâkim. * Kutbi âlem Hamza Velî Sırrına mazharsın beî Çık meydânı muhabbete Pîrinden aldın sen eli. Yalın ayak başı açık Mestânelik göstermeli. Köçeki hoş cünbüş olub Aşkı Hayderler dönmeli. Yâ dost deyû çek sineye Kande gördün bir güzeli Abdalı ol bir mehveşim Zencîri aşk perçem teli Cümle varın oda yak gel Ko disümler sana deli * Hak budur gerçek âşıkın Dîdesi yarden ayrılmaz Aşkına bel bağlayınca Dîdesi yarden ayrılmaz. Doğar her şeb mâh misâli Muhabbetli lâübâli Âşıklığın belli hâli Dîdesi yarden ayrılmaz....
⇓ Read more...
Geçen asır sonlarında yaşamış Hamzavî tarikâtından halk şâiri bir kalenderdir; kendi asıl adı da Hamza olup Rumelinde Kızanlıkda doğmuşdur, oranın terzi esnafındandır; 1876 Rumeli bozgunundan bir müddet sonra memleketindeki baba ocağını satarak tahminen otuz yaşlarında iken İstanbula gelmiş ve bir müddet adını tesbit edemediğimiz bir hamamda dellâklık yapmışdır; “Bergüzârı Çevkânî” adını verdiği bir riâlede altı parça manzûmesi vardır ki küçümsenmiyecek bir tahsil ve edebî terbiye gördüğü anlaşılıyor: Mâyemiz aşk u muhabbet Kızanlıkdır hâki pâkim Hayyat Hamza dirler bana Kalenderlikde bî bâkim Ocak satdım birkaç pula Düşdüm yârim ile yola Vardım şehri İstanbula Hamam çıplağı dellâkim Aşık Cevkânii gümrâh Kârı dâim âh ile vâh Germâbede tam altı mâh Hizmetde çüştü çâlâkim. * Kutbi âlem Hamza Velî Sırrına mazharsın beî Çık meydânı muhabbete Pîrinden aldın sen eli. Yalın ayak başı açık Mestânelik göstermeli. Köçeki hoş cünbüş olub Aşkı Hayderler dönmeli. Yâ dost deyû çek sineye Kande gördün bir güzeli Abdalı ol bir mehveşim Zencîri aşk perçem teli Cümle varın oda yak gel Ko disümler sana deli * Hak budur gerçek âşıkın Dîdesi yarden ayrılmaz Aşkına bel bağlayınca Dîdesi yarden ayrılmaz. Doğar her şeb mâh misâli Muhabbetli lâübâli Âşıklığın belli hâli Dîdesi yarden ayrılmaz. Kibârında kopuklarda Ya gül penbe topuklarda Perçem kâkül yapuklarda Dîdesi yarden ayrılmaz Âşıkın varlığı dildâr Gözler anda merkez medâr Kimi şahdır kimi serdâr Dîdesi yarden ayrılmaz. Kes vebâlin başın gel Yâye nisbet ismi güzel Sırmakeşdir zülüf tel tel Dîdesi yarden ayrılmaz (Sırmakeş Bâli) * Baş açık meydânı aşkde Bir dilberin bedesiyiz Yalın ayak sîne uryan Bir dilberin bendesiyiz. Ol perî rû sînemde can Anın yüzü şemsi cihan Lâ’li lebi derde derman Bir dilberin bendesiyiz. Vechindedir Nûr Âyeti Hüsnünün yokdur gaayeti Bak ne câzibdir vahşeti Bir dilberin bendesiyiz. Germâbeler sahnı gülşen Kaçan varsa ol şûhişen Uryan gören dîde rûşen Bir dilberin bendesiyiz. Hayyatıma usta oldum Cim karnında nokta oldum Dildârımı Rab’de buldum Bir dilberin bendesiyiz. (Terzi Receb) * Hâlim açmam yârime ben Ârif ise bilsün hâlim Görsün nakşi hüsnün nedir Sînemde ol mah cemâlim. Âşıklara figan gerek Mâşuklara irfan gerek Zîrâ derde derman gerek Mescidde kande Bilâlim. Siyehçerde dilberim var Âhûyi vahşî bî karar Sipahizâde Şehsüvar Piyâdeyim bî mecâlim. Va’di vaslınla peylemiş Âşık başın top eylemiş Yitirmiş mi ya neylemiş Yar boynundadır vebâlim. Gördüm ol gonce verdi Deryâda uryan çimerdi Sandım gönül kadre erdi Vaslıyla artdı melâlim. * Gerçek âşık olan kişi Yârinde istemez nikaab Şeytan ile birdir dişi Câme hâbı dârül ikaab Arar gezer bir tâzerû Zeberdest sâhibi bâzû Dîdede âteşi arzû Ruhlerinde rengi hicâb. Nurdan sülüs elif kaamet Olsa tüm uryan ol âfet Lîbas olur ana iffet Dîvânı aşk içinde bâb. Şâhi hûban hümâ pervâz Letâfetli bülend âvâz Ser tâ be pa işve tırâz Tâki ebrüvânı mihrâb. Nakşi pâyi billûra denk Olmaz mücevherli çelenk Seveceksen sev bir pelenk Lebi lâ’li rıtlı şerâb.
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM070784
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 7, pages 3884-3885
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
In collaboration with  
Rights Statement
Cookie Policy
LPPD