Osmanlı Sarayında pâdişahlara mahsus pişirilen yemeklerin çeşnisine, lezzetine bakan memur, ki vazifesi yalnız tad muâyenesi ile kalmayıp yemeklerin zehirli olup olmadığının da muâyenesini yapmış olurdu. Çaşnigirlik, kadimdenberi bütün hükümdar saraylarında bulunan bir memurluk idi. Mehmed Zeki Pakalın “Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri” isimli büyük eserinde şunları yazıyor: “Bir kısmı pâdişahın şahsına mahsûs pişecek yemeklere, bir kısmı da saray mutfağında pişen bütün yemeklere bakarlardı; âmirlerine de Çaşnigirbaşı denilirdi. Dîvânı Hümâyunun toplantı günlerinde, Çanşigirbaşı çaşnigirlerin önüne düşüb yemeklerin tevzîine bakardı. Sadrıâzam ile vezirlerin sofrasını çaşnigirler kurardı. Dîvân günleri hizmetinde başlarına mücevveze, ve sırtlarına çatmadan üst elbisesi giyerlerdi; yalnız bayramlarda çatmaları çıkarıp (B.: Çatma) orta kuşakla hizmet ederlerdi; sebebi de bayramlardaki sofra, yemek hizmetlerinden sonra çaşnigirlere birer kaftan giydirilmesinin âdet olması idi. “Çaşnigirlik hizmetine verilenler, Kiler koğpşu zülüflü ağaları, içoğlanları arasından seçilir, çıkarılırdı. Sayıları her zaman bir olmamışdır. Bir vakit 40 nefer iken 120 nefere kadar çıkmışdır. “Çaşnigirbaşı, pâdişahın, sadâkatine gaayetle güvendiği bir kimse olurdu; pâdişahın dâimi nâiyet halkındandı, a...

Osmanlı Sarayında pâdişahlara mahsus pişirilen yemeklerin çeşnisine, lezzetine bakan memur, ki vazifesi yalnız tad muâyenesi ile kalmayıp yemeklerin zehirli olup olmadığının da muâyenesini yapmış olurdu. Çaşnigirlik, kadimdenberi bütün hükümdar saraylarında bulunan bir memurluk idi. Mehmed Zeki Pakalın “Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri” isimli büyük eserinde şunları yazıyor: “Bir kısmı pâdişahın şahsına mahsûs pişecek yemeklere, bir kısmı da saray mutfağında pişen bütün yemeklere bakarlardı; âmirlerine de Çaşnigirbaşı denilirdi. Dîvânı Hümâyunun toplantı günlerinde, Çanşigirbaşı çaşnigirlerin önüne düşüb yemeklerin tevzîine bakardı. Sadrıâzam ile vezirlerin sofrasını çaşnigirler kurardı. Dîvân günleri hizmetinde başlarına mücevveze, ve sırtlarına çatmadan üst elbisesi giyerlerdi; yalnız bayramlarda çatmaları çıkarıp (B.: Çatma) orta kuşakla hizmet ederlerdi; sebebi de bayramlardaki sofra, yemek hizmetlerinden sonra çaşnigirlere birer kaftan giydirilmesinin âdet olması idi. “Çaşnigirlik hizmetine verilenler, Kiler koğpşu zülüflü ağaları, içoğlanları arasından seçilir, çıkarılırdı. Sayıları her zaman bir olmamışdır. Bir vakit 40 nefer iken 120 nefere kadar çıkmışdır. “Çaşnigirbaşı, pâdişahın, sadâkatine gaayetle güvendiği bir kimse olurdu; pâdişahın dâimi nâiyet halkındandı, avda, seferde dâima yanında bulunurdu” (M. Z. Pakalın, Osmanlı Tarih Deyimleri ve Terimleri). Emin Cenkmen “Osmanlı Sarayı ve kıyâfetleri” isimli eserinde şunları yazıyor: “Çaşnigirbaşı (günlü kıyâfetinde) başına kırmızı âdî kavuk giyer, üzerine beyaz destar sarardı. İçine mintan, üstüne önü kapalı kaftan giyer, beline kuşak sarar, kaftanın bir ucunu bir kuşağın arasına sokardı. Lâciverd şalvar, sarı mest pabuç giyerdi. Merâsim günlerinde başına yarım endâze boyunda beyaz dülbend sarılı mücevveze, arkasına erkân kürkü giyerdi. Üçüncü Sultan Ahmed zamanında Çaşigirbaşına Hassa Çaşnigirbaşı denildi; bayram divanlarında başına mücevveze, arkasına üst kaftanı giyerdi; sâir merâsim günlerinde başına mücevveze, içine entâri, beline şal kuşak, kırmızı şalvar, sarı yemeni, arkasına yeşil zemin üstüne siyah, kırmızı, beyaz dört köşeli göğüslük dikilirdi”. (Emin Cenkmen).