Eski asker ocaklarında, esnaf lonca ve gediklerinde, ve herhangi bir devlet kapusunda bir kimsenin adının iş kütük defterinden adının silinip açığa çıkarılması, işden, meslekden kovulması, tard edilmesi karşılığı kullanılan tâbirlerdir; meselâ bir muhârebede firar utancını irtikâb eden bir nefer timarlı sipâhinin timarlarının ellerinden alındığını ifâde için: “... dirlikleri çalındı” denilirdi; diğer misaller: “Mâhud Şeyh Selâmi Gâvur İzmirinden olup ülemâ zümresinden iken, bir hallacak civanın zülüf kemendine tutulup başında karlı dağ gibi çalma sarık ve yanında pırpırısı tabanı yarık meyhânelerde bedmest dolaşır durduğundan ismi ülema defterinden çalındı ve Selâmi dahi hallac alıp İzmirden çıkıp Bağdad, Basra, Dağistan, Özbekistan, Kandehar, Keşmir, Arim ve Hind diyârını tam on sene dolaşup günlerden bir gün Kartala varmış hallacı ile Özbek dervişi kılığında İstanbul’a çıka geldi...” (Reşid Efendi Hezliyyâtı). ★ “... Altmış dördün Elif dedikleri rezilin adını ocakdan çalıp bir kayığa koyup Boğazkesen kalesine gönderdiler ve o gece zındanda boğup lâlesini denize attılar...”.