Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Güzelsanatlar Printing House article
GÜZELSANATLAR MATBBASI – Bu satırların yazıldığı sırada (1972) İstanbulun,dolayısı ile türkiyenin en büyük matbaalarından biri ;Cağaloğlunda Mengene Sokağında matbaa olarak inşâ edilmiş kendi binâsındadır.İstanbulda 1955 yılından beri faaliyetdedir,fakat temeli 1940 da Ankarada Şinasi Sokağında (sokağın o tarihdeki ismi Rüzgârlı Sokakdır) bir binada Ali Riza Baskan ve Hamdi Arpag tarafından atılmışdır.
H.Arpag bir hâriyecidir,Viyana Büyükelçisi olan yıllarca matbaacılık işlerinde çalışmış,A.R.Baskanı da Viyada matbaacılık tahsil etmişdir ettiği sırada tanımışdır ve Atatürk devrinin son yıllarında tahsilini tamamlayıp memlekete döndüğünde büyük devlet başkanının emriyle Ankarada yayınlanan Hâkimiyeti Milliye Gazetesi Matbaasına mutahassis ve hissedar müdür tâyin edilmişdir.O tarihlerde ofset baskı makinalarında iki renkli baskı hattâ Avrupada denenmemişdi,A.R.Baskan Hâkimiyeti Milliye Matbbasında o baskıyı yaparak büyük bir başarı gösterdi.1940 da daha önceden tanıdığı H.Arpag ile matbaacılık üzerine bir kollektif şirket kurarak Rüzgârlı Sokakda Güzelsanatlar Matbaasını açdılar.Onbin lira sermâye koymuşlardı,ve İstanbuldaki Ekspres Matbaasından tiren biletleri basan eski bir ofset baskı makinası ile Kayno müessesesinden 70 X 100 boyunda bir tipo baskı makinası almışlardı.Güzelsana...
⇓ Read more...
GÜZELSANATLAR MATBBASI – Bu satırların yazıldığı sırada (1972) İstanbulun,dolayısı ile türkiyenin en büyük matbaalarından biri ;Cağaloğlunda Mengene Sokağında matbaa olarak inşâ edilmiş kendi binâsındadır.İstanbulda 1955 yılından beri faaliyetdedir,fakat temeli 1940 da Ankarada Şinasi Sokağında (sokağın o tarihdeki ismi Rüzgârlı Sokakdır) bir binada Ali Riza Baskan ve Hamdi Arpag tarafından atılmışdır.
H.Arpag bir hâriyecidir,Viyana Büyükelçisi olan yıllarca matbaacılık işlerinde çalışmış,A.R.Baskanı da Viyada matbaacılık tahsil etmişdir ettiği sırada tanımışdır ve Atatürk devrinin son yıllarında tahsilini tamamlayıp memlekete döndüğünde büyük devlet başkanının emriyle Ankarada yayınlanan Hâkimiyeti Milliye Gazetesi Matbaasına mutahassis ve hissedar müdür tâyin edilmişdir.O tarihlerde ofset baskı makinalarında iki renkli baskı hattâ Avrupada denenmemişdi,A.R.Baskan Hâkimiyeti Milliye Matbbasında o baskıyı yaparak büyük bir başarı gösterdi.1940 da daha önceden tanıdığı H.Arpag ile matbaacılık üzerine bir kollektif şirket kurarak Rüzgârlı Sokakda Güzelsanatlar Matbaasını açdılar.Onbin lira sermâye koymuşlardı,ve İstanbuldaki Ekspres Matbaasından tiren biletleri basan eski bir ofset baskı makinası ile Kayno müessesesinden 70 X 100 boyunda bir tipo baskı makinası almışlardı.Güzelsanatlar Matbaası bu iki makine ile Ankarada bir matbaacılık inkilâbı yapdı.
O zamana kadar Türkiye Posta Pullaı avrupamada basılmakta idi ve büyük bir para ödeniyordu,Güzelsanatlar Matbaası yeni bir pulun baskı için açılan münâkasaya girdi ve basdığı örnek pullarla birinciliği kazandı.Sonra Çocuk Esirgeme Cemiyeti ile Kızılay’ın yardım pullarını basmaya başladılar.Matbaa kısa bir zamanda iş nefâseti ve ciddiyeti ile öylesine tanında ki,Ankaradan başka matbaacılıkda çok geniş imkânlara sâhib İstanbuldan da sipârişler almaya başladı.
Kollektif şirket 1952 de Hamdi Arpag’ın vefatına kadar on üç sene sürdü, o tarihde matbaa,arkadaşının hissesini vârislerinden satın alınan A.R. Baskana intikaal etti.
A.R.Baskan Demokrat Partinin kuruluşuna rastlayan o yıllarda poletika hayatına atıldı,fakat sanatcı ruhu ile poletika yolu bağdaşamadı,matbbasını idâresini Câfer bey adındaki müdürüne terk ederek İstanbula geldi ve 1955 de Cağaloğlunda Cemal Nâdir Sokağında Milâs Hanında tuttuğu odalarda matbaasının İstanbul bölümünü açdı ve derhal hakkı olduğu rağbeti gönrdü,öylesine ki Milâs Hanı odaları matbaaya yetmz oldu,yine o semtde biraz daha yukarda Mengene Sokağında, temelinden matbaa olarak yaptırttığı kendi binâsına nakletti ve Güzelsanatlar Matbaası ,zamanımızın en son ,en mükemmel makinaları ile 1966 yılında o yeni binada faaliyete geçdi.Müessesenin kendisinden sonra da devamını sağlamak isteyen A.R.Baskan matbaasını bir anonim âile şirketi hâline koydu( Hissedarları oğlu,kızı ve dâmâdı).
Oğlu Argun Baskan (Doğ.1929) evli ve iki çocuk sâhibidir,Galatasarayı Lisesini bitirmiş,İsviçre ve Almanyada matbaacılık tahsil etmişdir; matbaanın teknik müdürüdür.Ömrü geceli gündüzlü matbaanın başında geçmektedir.
Kızı Peri Hanım Ergun Birol ile evlidir.Ergun Birol matbaanın idâre müdürüdür,İsviçrede iktisad tahsil etmişdir,Milâs Hanının sahibi merhum Şâkir Birolun oğludur,Şakir Bey,ortaklık sermâyesini koyarak oğlunu Güzelsanatlar Matbaasına ortak yapmışdır.
1972 de büyük matbaada 350 işci çalışmakda idi ve matbaa ,işcilerine kanunun emrettiğinden üstün menfaatler sağlamakta idi.Matbaacılık mesleğinde âdetâ bir akademi hâlini almış olan Güzelsanatlar Matbaası işcilerinden 20 kadar işci Avrupada emsâli müesseler tarafından mutahassıs işci olarak büyük ücretlerle çağırılmışlardır.
Müessesenin babası yerinde kurucusu A.R.Baskan da 1972 de Matbaacılığın doğduğu,Gutenberg’ın vatanı Almanyada yine “Güzelsanatlar Matbaası” adı ile bir matbaa kurmak tasarısında idi.Başarısı kendisinden ziyâde türk milleti için şerefli bir iş olacakdır.
Niyazı Ahmed BANOĞLU
Theme
Other
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Creator
Niyazi Ahmed Banoğlu
Identifier
G15A020
Theme
Other
Subject
Güzelsanatlar Matbaası, Güzelsanatlar Printing House, Cağaloğlu, Mengene Sokağı, Mengene Street, Ankara, Şinasi Sokağı, Şinasi Street, Ali Riza Baskan, Hamdi Arpag, Türkiye Posta Pulları, Turkey Post Stamps, Çocuk Esirgeme Cemiyeti, Society for the Protection of Children, Kızılay, Demokrat Parti, Democrat Party, Cemal Nadir Sokağı, Cemal Nadir Street, Milas Han, Argun Baskan, Galarasaray Lisesi, Galatasaray High School, Ergun Birol, Şakir Birol
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Güz chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper. Corrections are written with pen on the document.
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Other
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.