Balkan Harbinde Rumeliyi kaybetmemiz, Bulgarların Çatalca önlerine kadar geldiği, top seslerinin İstanbuldan duyulduğu sırada, dinî bir birlik ve uyanma duygusu ile kurulmuş bir cemiyettir. Cemiyetin ilk müteşebbisi Mısırlı Mehmed Şer’î Paşadır; âzâlarının çoğu da arab unsuruna mensubdur. Bu zât o sırada İstanbula gelerek bâzı kimselerle görüşmüş, ve bu isimli bir cemiyet kurulmasına ön ayak olmuşdur. Cemiyetin Mısırda ve diğer islâm memleketlerinde de şûbeleri bulunacak, gaayesi “İttihâdı İslâm”, islâm Birliği olacakdı. İslam gazeteleri o felâketli günlerde bu Cemiyeti İslâm âleminin Türkiyeye yardımını sağlayacak bir teşebbüs zannetmişler ve günlerce cemiyetden bahsetmişlerdi. Bir müddet sonra cemiyetin adındaki “terbiye” kelimesi hoş görülmeyerek “hayriye” ye çevrildi. Açılış töreni Perapalas Oteli salonlarında pek tantanalı bir şekilde yapıldı, fakat barınabilmek için kendisine Nuru Osmaniye Camii sibyan mektebinde küçücük bir odayı zor buldu, ve orada kimsenin haberi olmadan, söndü, kapandı. Osman Nuri ERGİN