1885 ile 1890 arasında Üsküdarın güzelliği ile meşhur bir berber civanı; devrin ricâlinden birinin arabacısının oğlu idi, ibtidâî mektebini bitirmiş, efendi himâyesi ile bahriye mektebine yerleştirilmiş, fakat güzel oğlan o ocakda haylâzlık ve bıçkınlık yoluna saptığı için barınamamış, gaaliba tard edilmiş, Ahmediyede berber yanına girmişdi. Vatanımız Üsküdar’ın derbeder halk şâiri Âşık Râzi bu Toygarlı Cemil şânında bir manzume kaleme almışdır ki evrâkı perişânı arasında elimize geçmişdi, gaayetle fersude bir kâğıd üzerinde, okuyamadığım üç mısrâını karîne ile istihsâh ettim ki o mısrâlara bir yıldız işâreti konulmuştur: Berberlerden güzellerin güzeli Toygarlı Cemili gidip görmeli Hazreti Selmanın köçeği dilber * Bağçeli Kahvede işler o berber Karanfil kâkülün üstünde dalfes * Püskürme benli ruhleri canfes Onsekiz yaşında mürâhik fetâ Geçmiş pâdişâhı hüsn olup tahta Gaayet ile fettan bıçkın civandır Hem ustası kâfir Kara Yuvandır Keskin nigâhında nedir o gamze Getirir âşıkı önünde dize Hâli vahşet üzre tığ gibi âhû Guhi Nura çıkmış şakidir yâhû Gönül kervanların eyliyor talan Cemil dedikleri berber balaban Peştemalın öpmek haddimiz değil Pâyi billuruna o şâhin eğil Sayılmaz zenciri cünûn baklası Silinmez derbeder gözümün pası Kasdi ibret içün lâfı güz...

1885 ile 1890 arasında Üsküdarın güzelliği ile meşhur bir berber civanı; devrin ricâlinden birinin arabacısının oğlu idi, ibtidâî mektebini bitirmiş, efendi himâyesi ile bahriye mektebine yerleştirilmiş, fakat güzel oğlan o ocakda haylâzlık ve bıçkınlık yoluna saptığı için barınamamış, gaaliba tard edilmiş, Ahmediyede berber yanına girmişdi. Vatanımız Üsküdar’ın derbeder halk şâiri Âşık Râzi bu Toygarlı Cemil şânında bir manzume kaleme almışdır ki evrâkı perişânı arasında elimize geçmişdi, gaayetle fersude bir kâğıd üzerinde, okuyamadığım üç mısrâını karîne ile istihsâh ettim ki o mısrâlara bir yıldız işâreti konulmuştur: Berberlerden güzellerin güzeli Toygarlı Cemili gidip görmeli Hazreti Selmanın köçeği dilber * Bağçeli Kahvede işler o berber Karanfil kâkülün üstünde dalfes * Püskürme benli ruhleri canfes Onsekiz yaşında mürâhik fetâ Geçmiş pâdişâhı hüsn olup tahta Gaayet ile fettan bıçkın civandır Hem ustası kâfir Kara Yuvandır Keskin nigâhında nedir o gamze Getirir âşıkı önünde dize Hâli vahşet üzre tığ gibi âhû Guhi Nura çıkmış şakidir yâhû Gönül kervanların eyliyor talan Cemil dedikleri berber balaban Peştemalın öpmek haddimiz değil Pâyi billuruna o şâhin eğil Sayılmaz zenciri cünûn baklası Silinmez derbeder gözümün pası Kasdi ibret içün lâfı güzâfim Kelâmımda yokdur billâh hilâfım Noldu Sultan Mahmûdi kişverküşâ Kalb oldu bir avuç toprağa taşa Ayaz nerde, nerde Yusuf Peygamber Bir gün de göçecek şu güzel berber Toygarlı bıçkınım Cemili ancak Belki bu satırlardır andıracak Her güzelden kalan bir varakpâre Divâne tuhfesi bir nazlı yâre Âşık Râzi, Bıçkın Cemilin ustası hakkına yanılmışdır, o târihlerde Ahmediyede Bağçeli Kahvehânedeki berber gerçi bir hıristiyan idi ama adı Yuvan değil, bir ermeni idi ve adı da Artin idi, san’atında çok mâhir bir adamdı; çırağı Toygarlı Cemile son derecede iyi muâmele ederdi, hattâ Cemil ermeniye usta demez, baba diye hitâb ederdi. Berber Cemil Âşık Râzinin kaydettiği o onsekiz yaşındadır ki yazın bir cuma günü iki arkadaşı ile beraber gittiği Şemsipaşada denize girmiş, çok iyi yüzme bildiği halde esrârengiz bir şekilde boğulmuş, güzel çocuğun cesedi dahi bulunamamışdır. Sâhilde bir kayanın üstünde çamaşır ve esvabı ile yemenilerini bulmuşlar; o iki arkadaşının da kim oldukları tesbit edilememiş; bir adam: “Üç delikanlı idiler, biri soyundu denize atladı, fakat su yüzüne çıkmayıca öbürleri kaçdılar” demişdir. Râzinin manzûmesini Cemilin ölümünden az önce yazdığını sanıyoruz. Vâsıf HİÇ Tersâneli Ahmed Cemil (Resim : Bir fotoğraftan S. Bozcalı eli ile)