On sekizinci asrın ikinci yarısında yaşamış bir şâir ve tarih yazarı; Topal Osman Paşa zâde Râtib Ahmed Paşanın oğludur; bütün hayatı İstanbulda kibar bir paşazade olarak geçmişdir, doğum târihi tesbit edilemedi, Enderunu hümâtundan yetişdi. Üçüncü Sultan Selimin ilk yıllarında bu sanatkâr pâdişâha mâbeyincilik yapdı; sohbeti tatlı bir meclis adamı olduğunu söylenir; hicri 1206 (milâdî 1791 - 1792) de vefât etti. Kendi adına nisbetle “Câvid Ahmed Bey Tarihi” diye anılır iki cildlik bir Osmanlı Vekaayınâmesi vardır; bu eserin kendi gördüğü ve yaşadığı devirlere âid kısmı îtimad edilir kaynak olarak kıymetlidir. Şiir diline örnek olarak bir gazelini alıyoruz: Nevhiâlim arzı hüsn ettikce mehrûlerle sen Mâhitâbı pîçü tâba koydun ebrûlerle sen Tercemânı şîvel gamzen olur ebrûlerin Güftügûye başlasam çeşmi sühangûlerle sen Eyledim baştardei aşka dili bendü esir Ey Cezâyir âfeti ol sûm bâzûlerle sen Çeşmi bülbülden uçar rengi hayâli şevki gül Bağa gitsen ol izârı verdi hoşbûlerle sen Afitâbı burci akrebde sanur seyr eyleyen Hemnişin oldukca ol agyâri bedhûlerle sen Söyle Câvîdi neden ey nûri ayni mevlevî Döndürürsün dergehi şevkinde yâhûlerle sen Osmanlı sadırâzamlarının hal tercemelerini ihtivâ eden “Hadikatül Vüzerâ” ya da Koca Râgıb Paşadan Yusuf Ziya Paşaya kada...

On sekizinci asrın ikinci yarısında yaşamış bir şâir ve tarih yazarı; Topal Osman Paşa zâde Râtib Ahmed Paşanın oğludur; bütün hayatı İstanbulda kibar bir paşazade olarak geçmişdir, doğum târihi tesbit edilemedi, Enderunu hümâtundan yetişdi. Üçüncü Sultan Selimin ilk yıllarında bu sanatkâr pâdişâha mâbeyincilik yapdı; sohbeti tatlı bir meclis adamı olduğunu söylenir; hicri 1206 (milâdî 1791 - 1792) de vefât etti. Kendi adına nisbetle “Câvid Ahmed Bey Tarihi” diye anılır iki cildlik bir Osmanlı Vekaayınâmesi vardır; bu eserin kendi gördüğü ve yaşadığı devirlere âid kısmı îtimad edilir kaynak olarak kıymetlidir. Şiir diline örnek olarak bir gazelini alıyoruz: Nevhiâlim arzı hüsn ettikce mehrûlerle sen Mâhitâbı pîçü tâba koydun ebrûlerle sen Tercemânı şîvel gamzen olur ebrûlerin Güftügûye başlasam çeşmi sühangûlerle sen Eyledim baştardei aşka dili bendü esir Ey Cezâyir âfeti ol sûm bâzûlerle sen Çeşmi bülbülden uçar rengi hayâli şevki gül Bağa gitsen ol izârı verdi hoşbûlerle sen Afitâbı burci akrebde sanur seyr eyleyen Hemnişin oldukca ol agyâri bedhûlerle sen Söyle Câvîdi neden ey nûri ayni mevlevî Döndürürsün dergehi şevkinde yâhûlerle sen Osmanlı sadırâzamlarının hal tercemelerini ihtivâ eden “Hadikatül Vüzerâ” ya da Koca Râgıb Paşadan Yusuf Ziya Paşaya kadar bir zeyil yazmışdır. Kabri Beşiktaşda Yahya Efendi dergâhındadır. Hüsnü KINAYLI