Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
CANA OKUMAK
Argo deyim: “Kıyasıya dayak atmak, bilinen yüz kızartıcı hallerini herkese söyleyip yaymak, hulâsa bir kimseyi her ne suretle olursa olsun maddeten ve mânen rezil ve perişan etmek”; bu deyimde ölüm anlamı yokdur; meselâ bir adam gece düşmanları tarafından çevrilip müdhiş bir şekilde dövülür; ertesi sabah mahalle kahvesinde konuşulur:
— Ulan akşam canına okumuşlar Arnavud İsmail’in, ne ağız kalmış ne burun herifde be!..
Ama bu Arnavud İsmail dayakdan ölmüş ve onun ölüsü bulunmuş olsaydı: “Ulan akşam canına okumuşlar Arnavud İsmail’in, öldürmüşler!...” denilemezdi.
Ekseriya tehdid yolunda kullanılır: “Söyle ona adımı ağzına almasın, bir elime geçirirsem canına okurum!...”, “Söyle ona adımı ağzına almasın, ben de ağzımı açarsam canına okurum, âlem önüne çıkacak yüzü kalmaz”, “Ulan çek arabanı git şuradan, ben bildiğin mallardan değilim, canına okurum adamın”, “Baba hakkımı ver benim, yoksa canına okurum”.
Hâneberduşlar arasında ırza tecâvüz yolunda vahşeti ifâ için kullanılır: “Güllüye o kadar söyledim o hergelelerle dolaşma diye, akşam Çamurun orda canına okumuşlar, hastahâneye kaldırdılar zavallıyı...”.
Bâzan da “ağır iş, insafsız ve merhametsiz çalışdırma” anlamına kullanılır; misal:
— İşi bıraktın mı ulan?
— Bıraktım ağabey... Sabahı yedisinden akşamın yedisine kadar ayakda,...
⇓ Devamını okuyunuz...
Argo deyim: “Kıyasıya dayak atmak, bilinen yüz kızartıcı hallerini herkese söyleyip yaymak, hulâsa bir kimseyi her ne suretle olursa olsun maddeten ve mânen rezil ve perişan etmek”; bu deyimde ölüm anlamı yokdur; meselâ bir adam gece düşmanları tarafından çevrilip müdhiş bir şekilde dövülür; ertesi sabah mahalle kahvesinde konuşulur:
— Ulan akşam canına okumuşlar Arnavud İsmail’in, ne ağız kalmış ne burun herifde be!..
Ama bu Arnavud İsmail dayakdan ölmüş ve onun ölüsü bulunmuş olsaydı: “Ulan akşam canına okumuşlar Arnavud İsmail’in, öldürmüşler!...” denilemezdi.
Ekseriya tehdid yolunda kullanılır: “Söyle ona adımı ağzına almasın, bir elime geçirirsem canına okurum!...”, “Söyle ona adımı ağzına almasın, ben de ağzımı açarsam canına okurum, âlem önüne çıkacak yüzü kalmaz”, “Ulan çek arabanı git şuradan, ben bildiğin mallardan değilim, canına okurum adamın”, “Baba hakkımı ver benim, yoksa canına okurum”.
Hâneberduşlar arasında ırza tecâvüz yolunda vahşeti ifâ için kullanılır: “Güllüye o kadar söyledim o hergelelerle dolaşma diye, akşam Çamurun orda canına okumuşlar, hastahâneye kaldırdılar zavallıyı...”.
Bâzan da “ağır iş, insafsız ve merhametsiz çalışdırma” anlamına kullanılır; misal:
— İşi bıraktın mı ulan?
— Bıraktım ağabey... Sabahı yedisinden akşamın yedisine kadar ayakda, kara su indi ayaklarıma, üstelik yüz kilolu sandıkları da yüklüyorlar.. Canına okuyorlar adamın orada...
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM060614
Tema
Folklor
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 6, sayfa 3362
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.