Cam; târihçesi, eski ve yeni imâl usulleri ile bu ansiklopedinin konusu dışında kalır. Camdan yapılmış eşyâ ile ihtiyaca göre binâlarda ve sâir yerlerde levha hâlinde kullanılan cam, İstanbulun günlük hayâtında âşikârdır ki önemli bir yer almışdır. Levha hâlinde cam ve camdan yapılmış eşya, memleketimiz ve bu arada İstanbul için kadimden beri bir idhal maddesi ola gelmekle berâber, zamanımızdaki Paşabağçe Cam ve Şişe Fabrikası kurulmadan önce, geçmiş asırlarda da İstanbulda cam ve camdan eşyâ yapılmış, sanatkârlarımız cam eşyâ üzerinde büyük hüner ve pek ince bir zevkle çalışmış, bugün onların elinden çıkmış olan eserler antikacılık konusu içine girmişdir, o mâmulât “Eski İstanbul”, “Beykoz”, “Çeşmi bülbül” gibi isimlerle ve çok yüksek fiatlarla ancak antikacı dükkânlarında İç Bedestende satılır. (Bu isimlere bakınız). Binâlarda kullanılan levha hâlinde renkli veyâ renksiz, şeffaf camların da İstanbulda imâl edildiği söylenebilir; elimizde bir vesika, höccet almamakla berâber, meselâ Süleymâniye Camiinin mihrab duvarındaki renkli pencere camlarının İstanbulda yapılmış olduğu muhtemeldir. Evliyâ Çelebi İstanbul esnafından bahsederken camcılar için “71 dükkân 400 neferdir”; ordu esnaf alâyını tasvir ederken de: “Tahtı revanlarına ibretnümâ elvan camlar takarak geçerler...” diyo...

Cam; târihçesi, eski ve yeni imâl usulleri ile bu ansiklopedinin konusu dışında kalır. Camdan yapılmış eşyâ ile ihtiyaca göre binâlarda ve sâir yerlerde levha hâlinde kullanılan cam, İstanbulun günlük hayâtında âşikârdır ki önemli bir yer almışdır. Levha hâlinde cam ve camdan yapılmış eşya, memleketimiz ve bu arada İstanbul için kadimden beri bir idhal maddesi ola gelmekle berâber, zamanımızdaki Paşabağçe Cam ve Şişe Fabrikası kurulmadan önce, geçmiş asırlarda da İstanbulda cam ve camdan eşyâ yapılmış, sanatkârlarımız cam eşyâ üzerinde büyük hüner ve pek ince bir zevkle çalışmış, bugün onların elinden çıkmış olan eserler antikacılık konusu içine girmişdir, o mâmulât “Eski İstanbul”, “Beykoz”, “Çeşmi bülbül” gibi isimlerle ve çok yüksek fiatlarla ancak antikacı dükkânlarında İç Bedestende satılır. (Bu isimlere bakınız). Binâlarda kullanılan levha hâlinde renkli veyâ renksiz, şeffaf camların da İstanbulda imâl edildiği söylenebilir; elimizde bir vesika, höccet almamakla berâber, meselâ Süleymâniye Camiinin mihrab duvarındaki renkli pencere camlarının İstanbulda yapılmış olduğu muhtemeldir. Evliyâ Çelebi İstanbul esnafından bahsederken camcılar için “71 dükkân 400 neferdir”; ordu esnaf alâyını tasvir ederken de: “Tahtı revanlarına ibretnümâ elvan camlar takarak geçerler...” diyor. Evliyânın bahsettiği camcıların cam satıcı esnaf olduğu âşikârdır. İstanbulun esnaf civanları şanında “Şehrengiz” denilen manzum risâleler, şehrengiz yollu beyitler kıt’alar yazan kalender meşreb şâirler camcı güzellerini de unutmamışlardır; Ayıntablı Aynî: Camcı güzelin âyinei rûyine bakdım Aksi lebinin şevkine ben bâdeyi çakdım!.. diyor. Geçen asır sonlarında kaleme alınmış “Hübannâmei nevedâ” isimli manzum risâlede camcı güzeli şöyle övülmüşdür: Camcı güzelinin billûr topuğu Peşinde çarşının cümle kopuğu Kâkül tarar âyinesi elinde Hançeri pulâdı ince belinde Kemiğinde ilikleri görünür Cam misâli kırılmakla övünür Kalem kalem parmaklara reşk ider O dilberi gördükde âvizeler Kadehi çeşminde sunar bâdeyi İhyâ ider âşıkı üftâdeyi Aynı vâdîde kaleme alınmış bir kıt’a da şudur: Camcı güzelinin billûrdur teni Şeffaf olmak gerek hem pîreheni Germâbede soy câmekân içre Öp kırmadan dilberin her yerini