Büyükadada İsâ Tepetesinde (Hristosda) dır. İstanbulda ilk rum yetimhânesi 1853 yılında patrik Dördüncü Yermanos tarafından Balıklı Rum Hastahânesinde kurulmuşdur; 1901 de patrik Üçüncü Yovakim çocukları hastahâne muhitinden kurtarmak için, Büyükadada yeni inşâ edilmiş olan bu büyük ve konforlu binâya naklettirmişdir. İsa Tepesindeki bu binâya gelince, 1890 - 1900 arasında bir fransız şirketi tarafından Monte Carlo kumarhânesi âyarında bir lüks otel - kumarhâne olarak inşâ edilmişdir. Büyük bir koru-park içindeki yeri patrikhâneden satın alınmışdı; burada bir manastır bulunuyordu. Bu manastır kadîm bir Bizans manastırının yerine 1597 de inşâ edilmiş olup 1869 da tâmir edilmiş bulunuyordu. Fakat İkinci Sultan Abdülhamid, fransız şirketine Büyükadada bir otel-kumarhâne işletme izni vermemiş, bunun üzerine yeni muazzam binâ rum zenginlerinden Eleni Zarifi adında hayırsever bir kadın tarafından satın alınarak patrikhâneye hibe edilmiş, patrik Yovakim de Balıklıdaki yetimhâneyi Büyükadadaki bu binâya naklettirmişdi. 102 metrelik bir cebhesi olan binâ 210 oda ve salonu ihtivâ eden azametli bir yapıdır. Medhâlinde kurucuları ile müesseseye mühim bağışlarda bulunanların isimlerini ihtivâ eden bir şeref levhası vardır; şu isimler okunur: “Patrik IV. Yermanos, Patrik III. Yovakim, Andrea...

Büyükadada İsâ Tepetesinde (Hristosda) dır. İstanbulda ilk rum yetimhânesi 1853 yılında patrik Dördüncü Yermanos tarafından Balıklı Rum Hastahânesinde kurulmuşdur; 1901 de patrik Üçüncü Yovakim çocukları hastahâne muhitinden kurtarmak için, Büyükadada yeni inşâ edilmiş olan bu büyük ve konforlu binâya naklettirmişdir. İsa Tepesindeki bu binâya gelince, 1890 - 1900 arasında bir fransız şirketi tarafından Monte Carlo kumarhânesi âyarında bir lüks otel - kumarhâne olarak inşâ edilmişdir. Büyük bir koru-park içindeki yeri patrikhâneden satın alınmışdı; burada bir manastır bulunuyordu. Bu manastır kadîm bir Bizans manastırının yerine 1597 de inşâ edilmiş olup 1869 da tâmir edilmiş bulunuyordu. Fakat İkinci Sultan Abdülhamid, fransız şirketine Büyükadada bir otel-kumarhâne işletme izni vermemiş, bunun üzerine yeni muazzam binâ rum zenginlerinden Eleni Zarifi adında hayırsever bir kadın tarafından satın alınarak patrikhâneye hibe edilmiş, patrik Yovakim de Balıklıdaki yetimhâneyi Büyükadadaki bu binâya naklettirmişdi. 102 metrelik bir cebhesi olan binâ 210 oda ve salonu ihtivâ eden azametli bir yapıdır. Medhâlinde kurucuları ile müesseseye mühim bağışlarda bulunanların isimlerini ihtivâ eden bir şeref levhası vardır; şu isimler okunur: “Patrik IV. Yermanos, Patrik III. Yovakim, Andreas Singros, Eleni Zarifi, A. Yorgiadis, K. E. Sevastopolos, K. S. Aryadapulos, H. Avranopulos. Birinci Cihan Harbi içinde askerî işgal altına alınan binâ, harp sonunda bir müddet Alman esirleri ile Rum muhâcirlerine misâfirhâne olarak kullanılmışdı. Yetimhânede rum ortodoks cemâatine mensub anasız babasız, yahud ayni cemaatden gaayetle fakir âilelerin çocukları bakılmaktadır; bir çocuğun buraya alınması için diğer bir şart da mutlakaa İstanbul, Bozcaada veya İmroz ehâlisinden olacakdır. Evvelce bu yetimhânede binden fazla çocuk bulunmuş iken son senelerde iki yüzü geçmemekdedir; 1962 yılında 173 ilk okul öğrencisi, 15 sabî, ve İstanbul rum orta okulları ile liselerinde tahsillerine devam ederek burada barınan yetişkin genç bulunuyordu. Yetimhânede sesli sinema makinası bulunan büyük bir tiyatro salonu vardır; haftada kışın iki, yazın bir defa terbiyevî filmler gösterilir ve senenin muayyen günlerinde müsâmereler tertip edilir. Bir reviri vardır, haftada iki gün tıbbî muayene yapılır. Bir oyun salonu, bir müze, türkçe ve rumca kitabları ihtivâ eden bir kitablık vardır. Daha önceleri sanata hevesli çocuklar için bir marangozhânesi, bir demirci atölyesi ve bir de kundurahânesi bulunuyordu, 1927 den sonra her neden ise bu atölyeler kapatıldı, yalnız ilk okul kaldı. Binânın 210 oda ve salonundan anca yetmişi kullanılmaktadır, yapılalı beri en küçük bir tâmir görmemişdir. Bu binânın yıkdırılarak müessesenin bünyesine uygun yeni bir binânın inşâsı için projeler ve plânlar hazırlanmış olduğu halde parasızlık dolayısı ile tatbik sâhasına geçilememişdir; zirâ senelik tahsisâtı pek cüz’î olan bu yetimhâne, rum cemaatı arasından toplanan iânelerle ve gaayet güçlükle idâre edilmektedir. Müessesenin başında çok nâmuslu ve büyük ferâgat sâhibi insanlar vardır, bunlar arasında bilhassa yetimhâne müdürü Bay Hristo Mavrofidis değerli bir mürebbîdir. İlk Okul — Muazzam yetimhâne binâsının arka tarafında iki katlı ahşab bir yapıdır; yetimhâne bir otel-kumarhâne olarak inşâ edilirken bu ahşab binâ da otelin idârehânesi olarak yapılmışdır. 1958 de yetimhânenin değerli müdürü Hiristo Mavrofidis tarafından tamir ve tâdil ettirilerek ilk okul hâline konmuşdur, daha önce dersler yetimhânenin mütalâa salonunda verilmekte idi. Müdür odası ile 1., 2. ve 3. sınıflar alt katda, muallimler odası ile 4. 5. ve 6. sınıflar da üst katda yerleştirilmişdir. Bu ilk okulu bitiren, tahsile heves ve istidâdı olan çocuklar şehir içindeki rum orta okul ve liselerine gönderilirler, bütün tahsil masrafları yetimhânece görülür ve geceleri de yetimhâneye gelip barınırlar, müdürden gayri 3 Türk ve 5 Rum muallimi vardır. Hakkı GÖKTÜRK