EN
Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hakkında
İstanbul Ansiklopedisi
Reşad Ekrem Koçu
Web Projesi
Maddeler
❯
6. Cilt: Boğ-Cem
BÜYÜKADA CİNÂYETİ
Milâdî 1786 yılı haziranının yirmi yedinci ve hicrî 1200 şabanının son günü gecesi bir hiç yüzünden işlenmiş bir cinâyettir; Anadolu yakasında Bostancıbaşı karakoluna bağlı bir kancabaş kayıkla gece Marmarada kola çıkan bostancılar (B.: Bostancı, Bostancıbaşı; Bostancı) Büyükadada mola verirler, her halde zâbitlerinden izin alıp koldan ayrılan Ahmed adında genç bir neferle, Gazanfer adındaki arkadaşı civarda bulunan bir meyhâneye girerler, birer kupa şarab isterler, meyhânenin sâkîlerinden Saçlı Yuvan adındaki genç nevcivan Ahmede bâde sunarken, herhalde sekir hâlinin verdiği cür’et, tahrik ettiği vahşetle hançerini çekerek genç bostancı neferini kalbi üstünden vurur, öldürür, Gazanfer adındaki diğer nefes palasını çekerek kapuyu tutar, kaatil kaçamaz, belki de meyhâne halkı tarafından yakalanır, gürültüye diğer bostancılar yetişir, Ahmed’in nâşini ve kaatili alıp giderler, ve Saçlı Yuvan Bostancılar Kolluğunda îdam olunur. Bu vak’ayı nâzımı mechul bir destandan öğreniyoruz. Bu destanın şâyânı dikkat kıymetli tarafı o tarihde Büyükadada deniz kenarında büyük bir meyhânenin bulunuşu, burada çalgı ile ve köçek oğlan oynatılarak gece geç vakitlere, hattâ sabaha kadar eğlenildiği, ve meyhâne müşterilerinin ekseriyetinin de adadaki manastırlarda oturan keşişler olduğudur. Destan şudu...
⇓ Devamını okuyunuz...
Milâdî 1786 yılı haziranının yirmi yedinci ve hicrî 1200 şabanının son günü gecesi bir hiç yüzünden işlenmiş bir cinâyettir; Anadolu yakasında Bostancıbaşı karakoluna bağlı bir kancabaş kayıkla gece Marmarada kola çıkan bostancılar (B.: Bostancı, Bostancıbaşı; Bostancı) Büyükadada mola verirler, her halde zâbitlerinden izin alıp koldan ayrılan Ahmed adında genç bir neferle, Gazanfer adındaki arkadaşı civarda bulunan bir meyhâneye girerler, birer kupa şarab isterler, meyhânenin sâkîlerinden Saçlı Yuvan adındaki genç nevcivan Ahmede bâde sunarken, herhalde sekir hâlinin verdiği cür’et, tahrik ettiği vahşetle hançerini çekerek genç bostancı neferini kalbi üstünden vurur, öldürür, Gazanfer adındaki diğer nefes palasını çekerek kapuyu tutar, kaatil kaçamaz, belki de meyhâne halkı tarafından yakalanır, gürültüye diğer bostancılar yetişir, Ahmed’in nâşini ve kaatili alıp giderler, ve Saçlı Yuvan Bostancılar Kolluğunda îdam olunur. Bu vak’ayı nâzımı mechul bir destandan öğreniyoruz. Bu destanın şâyânı dikkat kıymetli tarafı o tarihde Büyükadada deniz kenarında büyük bir meyhânenin bulunuşu, burada çalgı ile ve köçek oğlan oynatılarak gece geç vakitlere, hattâ sabaha kadar eğlenildiği, ve meyhâne müşterilerinin ekseriyetinin de adadaki manastırlarda oturan keşişler olduğudur. Destan şudur: 1. Nâmı Ahmed çakır gözler mestâne Hamlacı civanlar içre bir dâne Ah nasıl kıydılar ol nevcivâne Bostancı neferi merdi meydâne 2. Kızıladalarda oldu bu belâ Feryâdü figanle sanki Kerbelâ Bostancı Ocağında verildi selâ Cümle ihvan ağladı yâne yâne 3. Zulmeti leyl içre çıkılmış kola Verilmişdi Büyükadada mola Bir can yoldaşiyle girip kolkola Lebi deryâde görünmüş meyhâne 4. Adı meyhânedir güzeller kânı Urum civanları cümle sükkânı Kara keşişlerin dahi mekânı Şarâbı lâ’l ile döner peymâne 5. Sineler küşâde kâkül perişan Herbiri koymuş bir civana nişan Ol saçlı sakallı bedmest keşişan Hiristos yerine tapar şeytâne 6. Topuk vura vura raks ider rakkaas Bir perî sûretli lâinü hannâs Râhi dalâletde bunda cümle nâs Rûmî makaam üzre ırlar kemâne 7. Sâkilerde yüz yalın ayak yalın Lâfı olmaz bunda şekerin balın Altun başlı penbe topuk civanın Reftârına reşk iderdi pervâne 8. Varınca iki koç yiğit meclise Telâş düşdü andaki kırk iblise Hallâli müşkilât akçeyle kise Sâkîler elpençe durdu divâne 9. Didiler şarâbı erguvan bize Gel ey sâki otur şöyle diz dize Çek bir dolu ey rakkaası pâkize Ki insan bir gelir fânî cihâne 10. Sol anda ki sâkî sunardı bâde Hançeri eylemiş katle âmâde Kıydı veled kahbece perizâde Hamlacı Ahmed ol şâhi hûbâne 11. Bostancı civâne hançer savuran Sol meme üstünden kahbece vuran Saçlı Yuvan dahi âfeti devran Sahnı meyhâne boyandı al kaane 12. Çekmişdir palayı yoldaşı nefer Hem sireti hem nâmı ol Gazanfer Ne mümkin kâfire halâsü mefer Kâfir beçe gelse dahi îmâne 13. Alub kancabaşa şehid oğlanı Hem kaatili filân ibni filânı Keşiş misâli ol saçlı Yuvanı Teslim içün cellâdı bi amâne 14. Ahmed civan yatar al kan içinde Yuvana yağlı ip zından içinde Bu vak’a okunsun destan içinde Gelür ikiyüzde selhi şâbâne Destan nâzımının son yeniçerilerden Çardak Kolluğu çorbacısı Galatalı Hüseyin Ağa olduğunu tahmin ediyoruz (B.: Hüseyin Ağa, Galatalı)
Tema
Olay
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM060380
Tema
Olay
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 6, sayfalar 3203-3204
Bakınız Notu
B.: Bostancı, Bostancıbaşı; Bostancı; B.: Hüseyin Ağa, Galatalı
Tema
Olay
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
  İş birliğiyle
Kullanım Şartları
Çerez Politikası
KVKK