Fransız generali ve Cumhuriyet idaresinin Osmanlı devleti nezdindeki elçisi. Bir avukatın oğlu olarak 1763 de Brive-la-Gaillarde’da doğan Brune, Fransız ihtilâlinde yenilik taraftarları safında yer almış, bilhassa Danton’un yakn dostu olarak tanınmıştır. 1793’den itibaren askerliğe geçerek kısa zamanda generalliğe yükselmiş, Hollanda’da Arcole savaşında (1798) muvaffakiyet kazanmış, kral taraftarlarına karşı Vendée’de (1800) ve İtalya’da Mincio geçidinde (1800) muvaffakiyetler kazanmıştır. General Brune, parlak ve kabiliyetli bir kumandan olarak tanındığı bu sıralarda elçi olarak İstanbul’a gönderilmiştir. Bir süredenberi ve bu arada Napolyonun Mısır seferinin tabii bir sonucu olarak Fransız-Türk siyâsî münasebetleri buhran geçirmekte olduğundan, Fransız hükûmeti yeniden bu münasebetleri kurmak üzere kuvvetli bir elçilik heyetinin İstanbul’a gönderilmesini uygun bulmuş ve bu görev için Brune’ü seçmiştir. General Brune çok kalabalık bir heyetin başında olarak 29 Kasım 1802 de Toulon limanından dört gemiden ibaret bir filo ile hareket etmiş ve 6 Ocak 1803 de İstanbul’a varmıştır. Brune’ün bu mevkide kalması pek kısa sürmüş, 11 Aralık 1804 de geri dönmek üzere İstanbul’dan ayrılmıştır. Bu elçilik hakkında etraflı bir araştırma yayınlanmıştır (bk. P. Coquelle, L’ambassada bu maréchal...

Fransız generali ve Cumhuriyet idaresinin Osmanlı devleti nezdindeki elçisi. Bir avukatın oğlu olarak 1763 de Brive-la-Gaillarde’da doğan Brune, Fransız ihtilâlinde yenilik taraftarları safında yer almış, bilhassa Danton’un yakn dostu olarak tanınmıştır. 1793’den itibaren askerliğe geçerek kısa zamanda generalliğe yükselmiş, Hollanda’da Arcole savaşında (1798) muvaffakiyet kazanmış, kral taraftarlarına karşı Vendée’de (1800) ve İtalya’da Mincio geçidinde (1800) muvaffakiyetler kazanmıştır. General Brune, parlak ve kabiliyetli bir kumandan olarak tanındığı bu sıralarda elçi olarak İstanbul’a gönderilmiştir. Bir süredenberi ve bu arada Napolyonun Mısır seferinin tabii bir sonucu olarak Fransız-Türk siyâsî münasebetleri buhran geçirmekte olduğundan, Fransız hükûmeti yeniden bu münasebetleri kurmak üzere kuvvetli bir elçilik heyetinin İstanbul’a gönderilmesini uygun bulmuş ve bu görev için Brune’ü seçmiştir. General Brune çok kalabalık bir heyetin başında olarak 29 Kasım 1802 de Toulon limanından dört gemiden ibaret bir filo ile hareket etmiş ve 6 Ocak 1803 de İstanbul’a varmıştır. Brune’ün bu mevkide kalması pek kısa sürmüş, 11 Aralık 1804 de geri dönmek üzere İstanbul’dan ayrılmıştır. Bu elçilik hakkında etraflı bir araştırma yayınlanmıştır (bk. P. Coquelle, L’ambassada bu maréchal Brune à Constantinople, «Revue d’histoire diplomatique» c. 18.1904, s. 53-73). Yanında karısı, Osmanlı devletinin muhtelif şehirlerine yeniden tâyin edilen konsoloslar ve aileleri gayet kalabalık ve hemen hemen hepsi askerlerden ibaret elçilik mensupları arasında sefaret tercümanlığı stajyeri olarak Jouannin’in de adına rastlanır ki, bu şahıs sonraları hayli tanınmış bir Osmanlı devleti tarihi yazmıştır (bk. Jouannin). General Brune, İstanbul’a vardığında derhal Türkiyenin Karadeniz kıyılarının incelenmesini istemiş ve bunun için Jeune Tropez gemisi ile Trabzon konsolosluğuna tâyin edilen Dupré’yi ve Jouannin’i göndermiştir. Jouannin dönüşünde etraflı bir rapor vermiştir (bk. H. Cordier, Un interprète du Général Brune, Paris 1911). General Brune 1804 Temmuzunda Bâbıâliye Fransa idaresinin İmparator olarak Napolyon tarafından ele alındığını bildirmiş fakat bu nota, Osmanlı devleti tarafından resmen kabul edilmemiştir. Ancak Austerlitz zaferinden sonra 1805 de Bâbıâli Napolyonu hükûmdar olarak kabul ederek Halet Efendiyi Paris’e elçi göndermiştir. İstanbul’da büyük karışılıkların baş gösterdiği bir sırada Brune buradan ayrılmış ve bir müddet daha açık kalan bu mevkie, başka bir general, Horace Sebastiani tâyin edilerek, 10 Ağustos 1806 da görevine başlamıştır. General Brune, Napolyon idaresinin başlaması ile Mareşal’liğe yükselmiş, İmparatorluk devrinde 1807 de Kuzey Almanya’daki Hansa şehirlerinin idaresini üzerine almıştır. Napolyonun Elbe adasından dönüşünde Güney Fransa’da kumandan olarak kendisine görev verilmiş ise de Waterloo savaşından pek az sonra, Avignon şehrinde, ayaklanan kral taraftarı ahali tarafından öldürülmüştür. 1841 de burada bir heykeli dikilmiştir. Semavi EYİCE