İkinci Sultan Abdülhamidin son devrinde kibar ve rical konaklarını dolaşır harem takımı dalkavukuğu bir isviçreli kadın. Gençliğinde bir paşa konağında mürebbiye imiş; memleketinden sûreti mahsûsada mı getirilmiş, yoksa feleğin cilvesi ile İstanbula düşdükten sonra, Asmalımescidde tatlısu frengi Madam Philomene’in “Bureau de Placement = Müstahdemin İdârehânesi”nden bir buçuk iki lira aylık ile mi tutulmuş, meçhul (B.: Mürebbiye: Philomene, Madam). Sırtı ve göğsü kanbur, kısacık boylu, fransızca, almanca, İtalyanca bilir, türkceyi de pek güzel, pek tatlı konuşurdu. İstanbulda girmediği beypaşa konağı bulunmayan bir acûze idi. Nâsirüddün Şâhın İran tahtında oturduğu devirde bizim sefârate mensub bir zât ile mââile İranı bile boylamış; tahtırevanla gidip gelişini, yollarda çekdiği meşakketleri, Tahran şehrini masal gibi anlatır idi. Hele çocuklara karşı son derece şaklabandı, çoçuklarda onu pek sever, yanından ayrılmazlar, atılıp atılıp boynuna sarılırlardı. Kışın konağa, yazın yalıya bir geldi mi, iki üç hafta kalır, hattâ pazarları, paskalyalarda dahil kovsan gitmez, fakat yılbaşı gecesi de bağlasan durmaz. Bir yılbaşından sonra yüzü gözü bağlı, bir kolu da boynuna asılı geldi idi; hikâyesini ağzımız hayranlıkla açılarak dinledik: Parisli gaayet kibar bir familya ile Fransa Safâre...

İkinci Sultan Abdülhamidin son devrinde kibar ve rical konaklarını dolaşır harem takımı dalkavukuğu bir isviçreli kadın. Gençliğinde bir paşa konağında mürebbiye imiş; memleketinden sûreti mahsûsada mı getirilmiş, yoksa feleğin cilvesi ile İstanbula düşdükten sonra, Asmalımescidde tatlısu frengi Madam Philomene’in “Bureau de Placement = Müstahdemin İdârehânesi”nden bir buçuk iki lira aylık ile mi tutulmuş, meçhul (B.: Mürebbiye: Philomene, Madam). Sırtı ve göğsü kanbur, kısacık boylu, fransızca, almanca, İtalyanca bilir, türkceyi de pek güzel, pek tatlı konuşurdu. İstanbulda girmediği beypaşa konağı bulunmayan bir acûze idi. Nâsirüddün Şâhın İran tahtında oturduğu devirde bizim sefârate mensub bir zât ile mââile İranı bile boylamış; tahtırevanla gidip gelişini, yollarda çekdiği meşakketleri, Tahran şehrini masal gibi anlatır idi. Hele çocuklara karşı son derece şaklabandı, çoçuklarda onu pek sever, yanından ayrılmazlar, atılıp atılıp boynuna sarılırlardı. Kışın konağa, yazın yalıya bir geldi mi, iki üç hafta kalır, hattâ pazarları, paskalyalarda dahil kovsan gitmez, fakat yılbaşı gecesi de bağlasan durmaz. Bir yılbaşından sonra yüzü gözü bağlı, bir kolu da boynuna asılı geldi idi; hikâyesini ağzımız hayranlıkla açılarak dinledik: Parisli gaayet kibar bir familya ile Fransa Safârethânesindeki suvareye dâvetli imiş, kor diplomatikden bir ekselâns “a votre santé”ler ile şampanyayı içirmiş, içirmiş, tabiî bir azıcık “grisée” olmuş, sona o diplomatla polka oynarken cilâlı parkede ayağı kayarak yüz üstü kapaklanıvermiş... Aslında ise kim bilir hangi zügürtlerle, yelkenli gemi tayfaları kefalonyalılar, giridliler, maltızlardan korsan kırması bir kopukla âdi bir meyhânede şarabla kör kütük sarhoş olub ya merdivenden düşmüş, ya bodruma yuvarlanmışdır. Göztepedeki köşkümüzde Deli Emin adında bir bağçıvan yamağı vardı, on sekiz on dokuz yaşlarında genc irisi bir arnavud: el ayak, boy bos, kaş göz âfeti devran güzel bir oğlan, hakikaten bağçıvan güzeli; deli lakabını hak etmiş kertenkele gibi düz duvara tırmanır, vahşi vahşi bakışlı, tavır ve hareketleri pervâsız; Madam Blanche bu Deli Eminin hayrânı, âşıkıydı. Oğlan para canlısı, kanbur gart madama ise eline geçeni Osmanlı Bankası yatırmış, hayli dünyalık sahibi, Emini ayarttı ve bu mâcerâdan sonra da evine kapandı, deli oğlan da haylaz çıkmadı, jigololuk vâzifesini sâdikaane ifâ etti, iki sene beraber yaşadılar, Madam Blanche nesi var nesi yok bağçıvan güzeline bırakdı, Deli Emin de o öldükten sonra tekrar kapumuza geldi idi. Sermed Muhtar Alus