Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BLACQUE BEY (Alexandre)
Osmanlı devletinin ilk resmi gazetesi Takvimi Vakaayi’nin fransızca baskısı mâhiyetinde neşredilmiş “Le Moniteur Ottoman” gazetesinin kurucusu ve baş muharriri; doğum târihi ve yeri tesbit edilemedi. Büyük ihtilâlde ihtilâl mahkemesi huzurunda Fransa kıralı XVI. Lous’yi müdafaa edenlerden biri olup kıralın mahkûm edilerek idâmından sonra ihtilâlin en kanlı safhası olan Terreur devrinde vatanından kaçmağa mecbur kalarak Türkiyeye sığınmış ve İzmirde yerleşmiş bir fransız avukatının oğludur.
Tahsilini nerede yapdığını bilmiyoruz: İzmirde Roux adında bir fransızın çıkardığı haftalık “Le Spectateur Oriantel” gazetesini evvelâ muharrir olarak İhtisab etmiş, sonra bu gazetenin sâhibi olmuşdur, müstakil bir Yunanistan Kırallığının kurulmasını sağlayacak Mora İhtilâli sırasında hemen bütün avrupa basını, gözleri eski yunan medeniyetinin şaşaası ile kamaşmış, türklerin âleyhinde bulunur iken A. Blacque türkleri müdafaa etmiş, Mora ihtilâlini rusların ne gibi ihtiraslarla körüklediğini, ve bilhassa fransız basınının rus entrikalarına âlet olduğunu yazmış, rum dostluğunun, fransanın doğudaki menfaatlerini baltalamakdan başka hiç bir şeye yaramayacağını, Fransa için hayırlı poletikanın ancak Türk-Fransız dostluğunu korumada olduğunu belirtmişdir. Fakat, fransa elçisinin şikâyeti ve osmanlı h...
⇓ Read more...
Osmanlı devletinin ilk resmi gazetesi Takvimi Vakaayi’nin fransızca baskısı mâhiyetinde neşredilmiş “Le Moniteur Ottoman” gazetesinin kurucusu ve baş muharriri; doğum târihi ve yeri tesbit edilemedi. Büyük ihtilâlde ihtilâl mahkemesi huzurunda Fransa kıralı XVI. Lous’yi müdafaa edenlerden biri olup kıralın mahkûm edilerek idâmından sonra ihtilâlin en kanlı safhası olan Terreur devrinde vatanından kaçmağa mecbur kalarak Türkiyeye sığınmış ve İzmirde yerleşmiş bir fransız avukatının oğludur.
Tahsilini nerede yapdığını bilmiyoruz: İzmirde Roux adında bir fransızın çıkardığı haftalık “Le Spectateur Oriantel” gazetesini evvelâ muharrir olarak İhtisab etmiş, sonra bu gazetenin sâhibi olmuşdur, müstakil bir Yunanistan Kırallığının kurulmasını sağlayacak Mora İhtilâli sırasında hemen bütün avrupa basını, gözleri eski yunan medeniyetinin şaşaası ile kamaşmış, türklerin âleyhinde bulunur iken A. Blacque türkleri müdafaa etmiş, Mora ihtilâlini rusların ne gibi ihtiraslarla körüklediğini, ve bilhassa fransız basınının rus entrikalarına âlet olduğunu yazmış, rum dostluğunun, fransanın doğudaki menfaatlerini baltalamakdan başka hiç bir şeye yaramayacağını, Fransa için hayırlı poletikanın ancak Türk-Fransız dostluğunu korumada olduğunu belirtmişdir. Fakat, fransa elçisinin şikâyeti ve osmanlı hâriciyesinin idârei maslahat siyâseti ile devlet, bir yabancı dille kendisinin tek müdafii olan bu gazeteyi bir ay müddetle kapatmışdır.
Navarin vak’ası üzerine ruslar ve fransızlar ile de siyasî münâsebetler kesilince “Le Spectaeur Oriental” in neşrine evin verilmiş, gazete bu seferde, hiç bir resmi sıfatı kalmadığı halde İzmirde oturmakda devam eden fransız konsolosunun kirli ve çirkin bir düzenine hedef olmuşdur, adını tesbit edemediğimiz bu adam, 31 aralık 1827 de, o sırada Urfa limanında bulunan bir fransız filosundan getirttiği bir müfreze askerle türk tebaası A. Biacque Beyin matbaasını zaptettirmişdir. Fakat mücadeleden yılmayan bu yaman gazeteci yine İzmirde “Journal de Smyrn” adlı ile ikinci bir gazete çıkarmış ve Türk düşmanlarına karşı şiddetli hücumlarına devam etmişdir, fransız ve rus elçilerinin tehdidlerinden korkmamışdır. Bu gazeteyi bizzat himâye etmiş ve kendisini, devletin fransızca resmi bir gazetesini çıkarmak üzere İstanbula çağırmışdır. Devlet tarafından satın alınan matbaası ile beraber İstanbulda yerleşen A.Blacque Bey ayrıca iftihar nişanı ile de taltif edilmiş ve İstanbulda 1 kasım 1831 den itibâren, Takvîmi Vekaayi ile birlikde Le Moniteur Ottomanı neşretmeğe başlamışdır. (B.: Le Moniteur Ottoman).
İkinci Sultan Mahmudun şahsî ve güvenilmeğe hakikaten lâyık dostları arasına giren A. Blacque Bey tedâvi için pâdişah kesesinden Fransaya gönderilirken 1836 da Maltada ölmüşdür; ruslar veyâ ingilizler tarafından zehirle öldürüldüğü de söylenir. Tarihimizde büyük türk dostlarından biridir.
Bibl.: Türk Ansiklopedisi.
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Identifier
IAM050730
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 5, page 2834
See Also Note
B.: Le Moniteur Ottoman
Bibliography Note
Bibl.: Türk Ansiklopedisi.
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.