Muallim, şâir, edib; en geniş sınırları ile türk edebiyatının salâhiyeti kaleme sâhib muharrir, Türk dil bilgini; Doğu Anadolulu bir kişi zâde olduğu halde benzerleri çok az kalmış İstanbul Efendisi; nâzik, çelebi, sohbet ve meclis adamı; aslı Eğinlidir. 1888 de Arabkirde doğdu. Babası şâir bir mevlevî olan Mehmed Vahid Efendidir. Vecdi Bingöl İstanbul Ansiklopedisi için istediğimiz hal tercemesinde; “Soy kökünde Bingöl çobanlarından ve Sinanlı Aşireti ağalarından Mehmed Ali Ağadır. Bu aşîretin şimdiki yurdu Eğin ile Arabkir arasındaki Sarıçiçek yaylasıdır. Beni, tâkib ettitim resmî mekteblerden ziyâde müverrih Ahmed Cevdet Paşa maarifi mensublarından, şark ve islâm mârifeti ile mücehhez, uyanık bir mürebbî olan babam yetişdirmişdir” diyor. 1908 de yirmi yaşında İstanbula geldi, Dârülmuallimine girdi; orada Tevfik Fikretin evvelâ talebesi, sonra hayranı; şâirin ölümünden sonra da en vefâkâr âşıkı oldu, ondan bahsederken halâ “Hoca” der, hattâ bâzan, Fikret sanki karşısındaymış gibi “Muallim Bey” der, bu iki kelimedeki samimiyet pek ulvîdir. Ali Vecdi Bingölün türk edebiyatındaki kalem salâhiyetini yukarıda da kaydetmşidik, babasının himmeti sâyesinde dîvan ve tasavvuf edebiyatına hakkıyle vâkıf oldu, oradan edebiyâtı cedideye geçebilmek için, her ciddi genç gibi, Tanzîmat dili üs...

Muallim, şâir, edib; en geniş sınırları ile türk edebiyatının salâhiyeti kaleme sâhib muharrir, Türk dil bilgini; Doğu Anadolulu bir kişi zâde olduğu halde benzerleri çok az kalmış İstanbul Efendisi; nâzik, çelebi, sohbet ve meclis adamı; aslı Eğinlidir. 1888 de Arabkirde doğdu. Babası şâir bir mevlevî olan Mehmed Vahid Efendidir. Vecdi Bingöl İstanbul Ansiklopedisi için istediğimiz hal tercemesinde; “Soy kökünde Bingöl çobanlarından ve Sinanlı Aşireti ağalarından Mehmed Ali Ağadır. Bu aşîretin şimdiki yurdu Eğin ile Arabkir arasındaki Sarıçiçek yaylasıdır. Beni, tâkib ettitim resmî mekteblerden ziyâde müverrih Ahmed Cevdet Paşa maarifi mensublarından, şark ve islâm mârifeti ile mücehhez, uyanık bir mürebbî olan babam yetişdirmişdir” diyor. 1908 de yirmi yaşında İstanbula geldi, Dârülmuallimine girdi; orada Tevfik Fikretin evvelâ talebesi, sonra hayranı; şâirin ölümünden sonra da en vefâkâr âşıkı oldu, ondan bahsederken halâ “Hoca” der, hattâ bâzan, Fikret sanki karşısındaymış gibi “Muallim Bey” der, bu iki kelimedeki samimiyet pek ulvîdir. Ali Vecdi Bingölün türk edebiyatındaki kalem salâhiyetini yukarıda da kaydetmşidik, babasının himmeti sâyesinde dîvan ve tasavvuf edebiyatına hakkıyle vâkıf oldu, oradan edebiyâtı cedideye geçebilmek için, her ciddi genç gibi, Tanzîmat dili üstünde durdu, yıllar geçip yaşlandıkça dilimizdeki yenilikleri dikkatle tâkib etti, her yeni baharda yeşeren ve körpe fidanlar, ağaçlar karşısında bir dalında yeni bir filiz veren hoca çınar olmasını bildi. Muallimlik mesleğinde otuz yıl üç ay çalışdı, meslek hayatı tamamen İstanbul mekteblerinde, geçdi. Mecmualarda, gazetelerde, dil ve edebiyat üzerine makaaleler, şiirler, mesirler neşretti; bunlarda bâzan “Vedad Yonca” takma adını kullandı. Şiirlerinden, şarkılarından çoğu bestelenmiştir, günlük Türk musiki repertuvarına girmişlerdir. Muhakkak ki hazin garabetlerimizdendir, bütün emsâli gibi, bestekârın adı anılır, şâiri ne okuyan ve ne de dinleyen bilir. Kendisi “halk şâiriyim” diyor; biz bunu kabul edemeyeceğiz. Ümmî yahud ancak mürekkeb yalamış halk şâiri evvelâ hayat girdibâdı içinde yaşar; nârı beyzâ hâlinde iken buz gibi suya daldırılan demir gibi tavlanmış insandır; pervâsızdır, gönül kuşunu hem hanım sultanın sırma saçına, hem de kalaycı oğlanın yağlı perçemine kondurur. Ali Vecdi Bingölün halk şâiri olmasına mazbut hayatından başka derin ve sağlam klâsik kültürü mânidir. Bu kıymetli münevver adam muallimlikden emekliye ayrıldıkdan sonra İstanbul belediyesine bağlı Âşiyan Müzesinde bir vazife almış, mes’ud bir inzivâya çekilmiş bulunuyordu. (eylûl 1959). GAZEL İltifât etti, gönül bezmine cânân bu gece. Bahtımın ufkuna doğdu, mehi tâbân bu gece. Seçilir, şâh eser endâmı, ipek tüllerden. Doyamam seyrine, oldukça hırâmân bu gece. Kara sevda gibi, kâkülleri baştan taşkın. Fil dişi çehrenin üstünde perişân bu gece. Kapılıp cezbesine, titreşiyor yıldızlar. O füsunkârı, gören ay bile hayran bu gece. Gözüne uyku haram olsa, sezâdır Vecdî. Yine cânân, gönül bezmine mihmân bu gece. KOŞMA Dinmez bir türküdür adın Gönül dilinde, dilinde. Hoş teselli verir, yâdın, Hicran ilinde, ilinde.. Sensiz yok sabrım, kararım. Kah uçarım, kâh konarım. Senden bir koku ararım. Seher yelinde, yelinde... Her nağme, tatlı sesindir, Dile gelmiş hevesindir. Kokladığım nefesindir. Bağın gülünde, gülünde.. MEHTER MARŞI Mehter sesidir; Türk sesinin nağme nişanı. Târihlerin ufkundan aşıp sardı cihanı. Her bestesi söyler, bize mâzideki şânı. Söyler, o asâletli, mahâbetli zamanı. Mehter sesi, Türkün yüce elhânını söyler. Fâtihleri, Yâvuzla Süleymânını söyler. Bin bir zaferin şirini, destanını söyler. Söyler, o asaletli, mahabetli zamanı.. (1954) ŞARKI (Bestelenmiştir) Varsın, gönül aşkınla harâbolsun efendim. Cânânıma nezr eylemişim cânımı kendim. Derman aradım, derdime, hicranı beğendim. Yansın, gönül aşkınla harâb olsun efendim. (Arab asıllı Türk harfleri ile mısrâların ilk harfleri Vecdi adını verir). TEVFİK FİKRETİN ÖLÜMÜNE TARİH Ferdâyi mukayyelinden Kâm almadı gitti Fikret Reşk oldu kalem dilinden Târih: “Edebü fazilet.. (Arab asıllı Türk harfleri ile mısraların ilk harfleri Fikret adını verir). Vecdi Bingöl (Resim: B. Şeren) BİNİŞ — Kadım millî kıyâfetimizde, yüksek tabakadan kimselerin ve bilhassa ulemâ efendilerin giydiği bir nevi cübbe; avâmın da giydiği cübbeden farkı, bedeninin daha geniş, kollarının da daha bol ve uzun olması idi: Sünbülzâde Vehbinin hicivi yollu bir beytidir: Binişin de yakası yağlı idi. Kuşağı göğsüne dek bağlı idi. Bibl.: H. Kâzım; Türk Lûgatı.