Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Gürmen (Hüseyin Kemal) article
GÜRMEN (Hüseyin Kemal) – Tiyatro sanatcısı ;Aşağıdaki satırları Mahmud Yesâri’nin 1943 de verdiği notlardan alıyoruz :“ 1901 de Beyoğlunda Ayaspaşada doğdu,deniz önyüzbaşısı Salih Beyin oğludur.Fındıklıda Şemsülmekâtib’de okudu,ve sahneye ilk defa ,büyük hevesle çalışdığı mekteb temsillerinde çıkdı.Şemsülmekâtibi bitirdikden sonra ,tedrisatı almanca olan Avusturya Mektebine (Sen Jorj Lisesi) girdi,1918 de Birinci Cihan Harbi mütarekesinde o mekteb kapanınca,17 yaşında idi, imtihanla Dârülbedâyi’e (İstanbul Şehir Tiyatrosu) talebe olarak girdi.Büyük gayretle çalışdığı halde,kendisini gösterebilecek bir rol alamadı . Şâir Doktor Hüseyin Süad’in telif piyesi “Yamalar” sahneye konduğunda aktör Muvahhid ânî hastalanınca onun üzerinde olan “Cevdet” rolü Hüseyin Kemale oynatıldı,başarı gösterdiği halde yine bir figüran gibi bırakıldı. 1920 de Ertuğrul Muhsinin “Edebi Tiyatro Heyeti” adı ile kurduğu topluluğa geçdi.O topluluk dağılınca Dârülbedâyie döndü.Yine küçük roller oynamak mecburiyetinde kaldı.1923 yılına kadar hepsi çok kısa ömürlü olmuş “Yeni Tiyatro”,“Fehim Efendi” gibi topluluklarda çalışdı,1923 de Şadi’nin kurduğu “Milli Sahne” ye geçdi,ve o topluluk ile 1926 yılına kadar Anadoluyu dolaşdı.Sanatkâr şahsiyetini bu turnelerde geliştirdi,gösterdi.İstanbula dönüşünde,1926,Beyoğlu...
⇓ Read more...
GÜRMEN (Hüseyin Kemal) – Tiyatro sanatcısı ;Aşağıdaki satırları Mahmud Yesâri’nin 1943 de verdiği notlardan alıyoruz :“ 1901 de Beyoğlunda Ayaspaşada doğdu,deniz önyüzbaşısı Salih Beyin oğludur.Fındıklıda Şemsülmekâtib’de okudu,ve sahneye ilk defa ,büyük hevesle çalışdığı mekteb temsillerinde çıkdı.Şemsülmekâtibi bitirdikden sonra ,tedrisatı almanca olan Avusturya Mektebine (Sen Jorj Lisesi) girdi,1918 de Birinci Cihan Harbi mütarekesinde o mekteb kapanınca,17 yaşında idi, imtihanla Dârülbedâyi’e (İstanbul Şehir Tiyatrosu) talebe olarak girdi.Büyük gayretle çalışdığı halde,kendisini gösterebilecek bir rol alamadı . Şâir Doktor Hüseyin Süad’in telif piyesi “Yamalar” sahneye konduğunda aktör Muvahhid ânî hastalanınca onun üzerinde olan “Cevdet” rolü Hüseyin Kemale oynatıldı,başarı gösterdiği halde yine bir figüran gibi bırakıldı. 1920 de Ertuğrul Muhsinin “Edebi Tiyatro Heyeti” adı ile kurduğu topluluğa geçdi.O topluluk dağılınca Dârülbedâyie döndü.Yine küçük roller oynamak mecburiyetinde kaldı.1923 yılına kadar hepsi çok kısa ömürlü olmuş “Yeni Tiyatro”,“Fehim Efendi” gibi topluluklarda çalışdı,1923 de Şadi’nin kurduğu “Milli Sahne” ye geçdi,ve o topluluk ile 1926 yılına kadar Anadoluyu dolaşdı.Sanatkâr şahsiyetini bu turnelerde geliştirdi,gösterdi.İstanbula dönüşünde,1926,Beyoğlunda temsiller veren Raşit Riza topluluğuna,1927 de de tekrar Dârülbedâyie girdi.Dârülbedâyi İstanbul Belediyesine devredilip “Şehir Tiyatrosu” adı ile sağlam bir sanat ocağı olunca Hüseyin Kemal de melek yolunda parlama imkânını buldu ise de 1934 de yeni bir baht deneme macerasına atıldı, Raşid Riza ile birlikde Ankaraya gitti, o toplulukda ön safda bir aktör olduğu halde maceranın sonu gelmedi, 1935 de,temâşâ rezaletlerinin bütün safhalarını geçirmiş bir topluluk olan “Halk Opereti” ne girdi,ki bu topluluk sonraları “Süreyya Opereti” adını aldı.Hüseyin Kemalin,bir operet aktörü için çok lüzumlu olan ses kudreti yokdu,fakat küçülmedi,ama o topluluğun içinde yaşayamadı,yine Şehir Tiyatrosuna döndü.1938 de Raşid Riza Ankarada bir şehir tiyatrosu kurma hayaline kapılmışdı,Hüseyin Kemali,İstanbul Şehir Tiyatrosundan ayrılmamak şartı ile yanına aldı,fakat Ankaradaki teşebbüs başarıya ulaşamayınca Hüseyin Kemal İstanbuldaki yerine döndü”(Mahmud Yesari).
Şu satırları da Ses Sanatcılar Ansiklopedisinden alıyoruz :“...Şehir Tiyatrosunda rol aldığı oyunlardan bazıları şunlardır :Hırçın Kız ; Ayak Takımı Arasında; Koca Bebek ;Kıral Oidipus ;Don Juan ;Tartuff ;Altı Kişi Yazarını Arıyor;Eyyüb Üzerine Oyun ;Köprüden Görünüş ;Kırallar da Ölür,Sanatcı hâlen Şehir Tiyatrosu kadrosundadır.Oğlu Engin de tiaytro sanatcısıdır ”(Ses Sanatcılar Ansiklopedisi,1970).
Ünlü aktör 1 mart 1974 cuma günü vefat etti,cenâze namazı 4 mart pazar günü Şişli Camiinde kılınarak Zincirlikuyu Kabristanında defnedildi.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
G13A037
Theme
Person
Subject
Gürmen (Hüseyin Kemal), Hüseyin Kemal Gürmen, Sanatçı, Artist, Tiyatro, Theatre, Theater, Oyuncu, Aktris, Actress, İstanbul Şehir Tiyatroları, Istanbul City Theaters, Istanbul City Theatres, Mahud Yesari, Beyoğlu, Ayaspaşa, Şemsü'l-Mekâtib, Avusturya Lisesi, Saint George High School, Şair Doktor Hüseyin Süad, Muhsin Ertuğrul, Edebi Tiyatro Heyeti, Literate Theatre Assembly, Milli Sahne (Tiyatro topluluğu), National Stage (Theatre troop), Raşid Rıza, Darülbedayi, Halk opereti, Süreyya Opereti, Şişli Camii, Şişli Mosque, Zincirlikuyu Kabristanı, Zincirlikuyu Cemetery
Type
Document
Format
Typewriting, Handwriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Gür chapter of Istanbul Encyclopedia
Note
Typewriting on paper
Bibliography Note
Mahmud Yesari, Not, 1943; Ses Sanatcılar Ansiklopedisi, 1970
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Person
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.