Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
BIRON (Jean de Gontaut, de)
(1553-1610). Fransa krallığını Osmanlı İmparatorluğu nezdinde temsil eden ve İstanbulda ölerek burada gömülen Fransız elçisi. Fransa’nın güney kısmında Dordogne eyaletinde Biron malikânesinin sâhibi eski asil bir aileye mensup olan François de Biron’un ailesi mensupları içinde Fransa tarihinde hayli şöhretli kimselere rastlanır. Fransa mareşalı, Armand de Goutaud de Biron (1524-1592) büyük bir sadakatle Henri IV ün hizmetinde çalışmış, oğlu Charles de Biron da başlangıcda Henri’nin en yakın adamı olmuş, hatta bu yüzden kral Biron arazisini baron’lukdan duc’lüğe yükseltmiştir. Kahraman bir kumandan ve usta bir elçi olan Charles de Biron, kralı devirmeğe teşebbüs etmesi üzerine 1602 de idam olunmuştur. Fakat her şeye rağmen bu büyük aile ile kral Henri IV arasındaki sıkı bağlar devam etmiş, ve aynı aileye mensup Jean, aynı kral Henri tarafından 1604 yılı sonlarında elçi olarak İstanbula gönderilmişdir. Onbirinci elçi olarak 5 Ocak 1605 de İstanbula varan De Biron, burada ancak beş sene vazife görebilmiş ve kral Henri IV ün 14 mayıs 1610 da bir suikast sonunda ölmesi haberinin gelmesi üzerine büyük bir teessüre kapılarak, Galatada Sain Benoit kilisesine gitmiş ve burada üç gün süren matem âyininde hazır bulunmuştur. Elçi, bu âyinden pek kısa bir süre sonra İstanbul yakınındaki kaplı...
⇓ Read more...
(1553-1610). Fransa krallığını Osmanlı İmparatorluğu nezdinde temsil eden ve İstanbulda ölerek burada gömülen Fransız elçisi. Fransa’nın güney kısmında Dordogne eyaletinde Biron malikânesinin sâhibi eski asil bir aileye mensup olan François de Biron’un ailesi mensupları içinde Fransa tarihinde hayli şöhretli kimselere rastlanır. Fransa mareşalı, Armand de Goutaud de Biron (1524-1592) büyük bir sadakatle Henri IV ün hizmetinde çalışmış, oğlu Charles de Biron da başlangıcda Henri’nin en yakın adamı olmuş, hatta bu yüzden kral Biron arazisini baron’lukdan duc’lüğe yükseltmiştir. Kahraman bir kumandan ve usta bir elçi olan Charles de Biron, kralı devirmeğe teşebbüs etmesi üzerine 1602 de idam olunmuştur. Fakat her şeye rağmen bu büyük aile ile kral Henri IV arasındaki sıkı bağlar devam etmiş, ve aynı aileye mensup Jean, aynı kral Henri tarafından 1604 yılı sonlarında elçi olarak İstanbula gönderilmişdir. Onbirinci elçi olarak 5 Ocak 1605 de İstanbula varan De Biron, burada ancak beş sene vazife görebilmiş ve kral Henri IV ün 14 mayıs 1610 da bir suikast sonunda ölmesi haberinin gelmesi üzerine büyük bir teessüre kapılarak, Galatada Sain Benoit kilisesine gitmiş ve burada üç gün süren matem âyininde hazır bulunmuştur. Elçi, bu âyinden pek kısa bir süre sonra İstanbul yakınındaki kaplıcalara gitmiş (Yalova?) fakat eylûl başlarında buradan hastalanmış olarak dönmüştür. Çok uzun süren fievr, zaten pek genç olmıyan elçiyi iyice yıpratmış ve 29 gün yattıktan sonra 12 Ekim 1610 gecesi De Biron ölmüştür. Büyük bir cenaze töreni ile kaldırılan elçi, Galata’daki Saint Benoit (Bk. Saınt Benoıt) kilisesinin Ste Anen şapelinin mahzenine gömülmüştür. Hayli süre sonra yine İstanbulda Fransa devletini temsil eden 29. uncu elçi Comte de Saint-Priest, 1773 de Biron’un mezarını tamir ettirdikten başka, herhalde yerde olduğu için üzerindeki yazıları silinen mezartaşını yeniletmiştir.
İlk mezartaşı, Biron’un yanında elçilik sekreteri olan Louis Gedoyn tarafından yaptırılımştı. Görevle Paris’de bulunduğu sırada ölüm haberini alan Gedoyn, ancak 1623 de Haleb’e konsolos olarak tâyin edildiğinde İstanbuldan geçmiş 12 martdan 6 temmuz 1624’e kadar burada kaldığı dört ay zarfında esik elçisinin mezarına bir taş koydurmuştur. Gedoyn bu işi hatırat ve mektubunda etraflıca anlatmaktadır ki, bunlar da elli yıl kadar önce yayımlanmıştır. (bk. A. Boppe, Journal et Correspondance de Gedoyn “le Turc”, Paris 1909).
Saint Benoit kilisesindeki Sainte Anneşapelinde bugün güçlükle okunan latince mezartaşında şu yazılar görülür:
D. O. M.
ILL. ET EXCELL D.D. JOANNI
de GONTAUT DE BİRON
BARONI DE SALIGNAC REGIS
CHRISTIANISSIMI APUD IMPERATOREM
OTTOHOMANUM ORATORI TUMULUM
HUNÇ SUIS SUMPTİBUS FACIENDUM
CURAVIT LODOVICUS GEDOIN
BENEEFICIORUM ACCEPTORUM MEMOR
OBOTT NATUS ANNOS LVIII DIO XII
OCT. ANNO MDCX
tercümesi:
Sallagnac Baron’u ve Hıristiyan Kral’ın
Osmanlı Sultanı nezdindeki elçisi
Çok şanlı ve şöhretli senyör Jean
de Gontaut de Biron’un
kendisine karşı gösterdiği yakın
ilginin bir şükran borcu olarak
Louis Gedoyn kendi parasından bu
mezarı yaptırdı
Vefatı 86 yaşında iken 12 Ekim
1610 da vuku buldu.
Saint Priest tarafından ilâve olunan yazı ise:
HOC PIETATIS MONUMENTUM
ANTEA DELETUM IN PIGNUS
AMORIS RENOVARI JUS IT
ILLUS ET EXCELL D D FRANCISCUB
EMMANUEL DE GUIGNARD
DE ST PRIEST EQUES
NOBILLISSIMUS, REGIS GALLIARUM
AD RAMDEM AULAM
IMPERATORIAM LEGATUS
ANNO DNI MDCCLXXIII
tercümesi:
Bu mukaddes hatıra harap olmuştu ki
çok şanlı ve şöhretli senyör François
Emlmanuel Guignard, çok asil şövalye De
St Pries Galya kralının aynı
devlet nezdindeki elçisi, mütevaffaya
karşı sevgilinin bir alâmeti olarak
onu yeniletti.
Sene 1773
Mezartaşında ayrıca Biron ailesinin asalet arması da bulunmaktadır. Biron’un mezarı ve ölümü ile ilgili notlar; İstanbulda Stamboul gazetesini yayınlayan Regis Delbeuf tarafından önce gazetede sonra da kitap halinde yayınlanmıştır. (bk. R. Delbeuf, Ambassadeurs de France morts a Constantinople, İstanbul 1911, s. 16-35).
Semavi E Y İ C E
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Creator
Semavi Eyice
Identifier
IAM050582
Theme
Person
Type
Page of encyclopedia
Format
Print
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Volume 5, pages 2754-2755
See Also Note
Bk. Saınt Benoıt
Theme
Person
Contributor
Type
Page of encyclopedia
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.