Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
BEYKOZ YALIKÖYÜ CAMİİ
1934 Belediye Şehir Rehberine göre, Beykozun başlıca çarşı boyu caddesi Ahmed Midhat Efendi Caddesinin bir devamı olan Yalıköy Çayırı sokağı ile Gazi Yunus sokağının çatal kavuşağı üzerindedir; mihrab duvarı önünde Gümrükemini İshak Ağanın Galata voyvodalğı zamanında yaptırdığı çeşme vardır. Mescidin avlu kapusu Yalıköy Çayırı sokağı üzerindedir. Küçük, çarşı boyunda olduğu için cemaatı kalabalık; 1961 mayısı sonlarında ziyaretimiz de, tertemiz bir mescid idi; hatta pabucluk kapusunda “Pis esvabla ve kirli çorabla camie girmeyin” diye bir ihtar yazısı asılı idi. Binânın mimârı bir hususiyet ve kıymeti yoktur, bodurca taş minâreli, dört duvar üzerine kiremit örtülü çatıdan ibâret basit bir yapıdır. Hadikatül Cevâmı bu mescid hakkında şu mâlûmâtı veriyor: “Bânisi bostancıbaşı Mustafa Ağadır, Beykozdaki Camii kebir de onun hayır eserlerindendir. Minberini İzzet Ali Paşa koymuşdur. Yanındaki hamamı ve su değirmenini Uncubaşı Elhac Mehmed Ağa bu mescide vakfetmişdir. Bu mahaldeki mezâristanda medfun Gazi Yunus nâm zât İstanbul fethinde bulunan gazilerdendir.”
Evvelâ ehemmiyetle kaydedelim ki Hadikatül Cevâmiin, bu mescidin mihrab duvarı önünde bulunan İshakağa çeşmesinden bahsetmemesi garibdir. Biz Gazi Yunusun da İstanbul fethi gazilerinden olmayup, İstanbulun fethinden bir asır evve...
⇓ Devamını okuyunuz...
1934 Belediye Şehir Rehberine göre, Beykozun başlıca çarşı boyu caddesi Ahmed Midhat Efendi Caddesinin bir devamı olan Yalıköy Çayırı sokağı ile Gazi Yunus sokağının çatal kavuşağı üzerindedir; mihrab duvarı önünde Gümrükemini İshak Ağanın Galata voyvodalğı zamanında yaptırdığı çeşme vardır. Mescidin avlu kapusu Yalıköy Çayırı sokağı üzerindedir. Küçük, çarşı boyunda olduğu için cemaatı kalabalık; 1961 mayısı sonlarında ziyaretimiz de, tertemiz bir mescid idi; hatta pabucluk kapusunda “Pis esvabla ve kirli çorabla camie girmeyin” diye bir ihtar yazısı asılı idi. Binânın mimârı bir hususiyet ve kıymeti yoktur, bodurca taş minâreli, dört duvar üzerine kiremit örtülü çatıdan ibâret basit bir yapıdır. Hadikatül Cevâmı bu mescid hakkında şu mâlûmâtı veriyor: “Bânisi bostancıbaşı Mustafa Ağadır, Beykozdaki Camii kebir de onun hayır eserlerindendir. Minberini İzzet Ali Paşa koymuşdur. Yanındaki hamamı ve su değirmenini Uncubaşı Elhac Mehmed Ağa bu mescide vakfetmişdir. Bu mahaldeki mezâristanda medfun Gazi Yunus nâm zât İstanbul fethinde bulunan gazilerdendir.”
Evvelâ ehemmiyetle kaydedelim ki Hadikatül Cevâmiin, bu mescidin mihrab duvarı önünde bulunan İshakağa çeşmesinden bahsetmemesi garibdir. Biz Gazi Yunusun da İstanbul fethi gazilerinden olmayup, İstanbulun fethinden bir asır evvel, Beykozun fâtihlerinden olduğu kaanatindeyiz; kuvvetli delillerimizden birisi, İstanbul cenginde ve fethinde bulunmuş gazi ve şehidlere normal ölçülerde kabirler yapıla gelmiş iken, Gazi Yunusun kabrinin, Boğaza kadar Kocaeli yarım adasının fâtihlerinden kabirleri tipinde gaayet büyük, 8-8,5 X 3-3,5 metro çapında oluşudur. (B.: Beykoz Mezarlıkları; Yunus, Gazi).
Hadikanın kaydetdiği değirmen ile hamamdan eser kalmamışdır. (B.: Beykoz Yalıköyü Hamamı).
Fakat yine garibdir ki Hadikatül Cevâmi İshak Ağa çeşmelerinden, bu mescidin bir evvelki “Hünkâr iskelesi Mescidi” maddesinde de mübhem bir ifâde ile bahsetmektedir. (Matbû nusha, cild II, S. 151); şöyleki: “... Hünkâr İskelesinde minâresiz muhtasarca bir mescid vardı. O civarda Değirmen Ocağının da minâresiz bir mescidi vardır, aynı sahrâda üç yerde Gümrükcü İshak Ağanın da çeşmeleri vardır.” deniliyor.
Beykoz Yalıköyü Camiin bânisi Bostancıbaşı Mustafa Ağanın ne zaman yaşadığını tesbit edemedik. Hadikatül Cevâmi, yine bu zâtin hayır eseri olan Beykoz İskele Camiinde, “medfeni mâlum değildir” demekle iktifâ ediyor. Evliya Çelebi Beykoz İskele Camiini kaydettiğine göre Beykoz Yalıköyü Camiin de on yedinci asır ortasından evvel yapılmış olduğunu söylemekle yetineceğiz. Minberini koyan defterdar şâir İzzet Ali Paşa, önündeki çeşmeyi yapdıran İshak Ağa ile çağdaşdır.
Camii İkinci Mahmud zamanında bu pâdişâhın kadın efendilerinden biri tarafından tecdiden tâmir edilmişdir, bu tâmirde şekil aslisini tamamen değişdirdiği söylenebilir; tâmirin kitâbesi minâre kaaidesi üzerinde olup metni şudur: “Cennetmekân firdevs âşıyan Gazi Sultan Mahmud Han Hazretlerinin kadını devletlû Ehlâce Baş kadın Efendi Hazretlerinin hayrâtıdır. 15 receb 1269. (M. 24 Nisan 1853)”.
Tema
Yapı
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM050480
Tema
Yapı
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 5, sayfalar 2669-2670
Bakınız Notu
B.: Beykoz Mezarlıkları; Yunus, Gazi; B.: Beykoz Yalıköyü Hamamı
Tema
Yapı
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.