EN
Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Hakkında
İstanbul Ansiklopedisi
Reşad Ekrem Koçu
Web Projesi
Maddeler
❯
5. Cilt: Bay-Boğ
BEŞİR (Uzunçarşılı Terlikci)
1885 ile 1890 arasında terlikci esnafından son derece güzelliği ile nam almış bıçkın meşreb bir delikanlıdır. Halk şâiri Üsküdarlı Vâsıf Hoca İstanbul Ansiklopedisine tevdi ettiği notlar arasında o tarihlerde İstanbula gelmiş Semerkandili Şeyh Muhammed adında gaayet zengin bir seyyahın bu gencin zülüf kemendine bend olduğunu, uğranda hayli para harcadıktan sonra yanına yol refiki olarak almağa muvaffak olduğunu ve Beşir ile beraber Mısır niyyeti ile İstanbuldan ayrıldıklarını söylüyor, bu arada şu satırları yazıyor: “Beşid zannederim aslen lâz idi ve beş vakit namazını camide kılar gayet sofu meşreb görünür, fakat saman altından su yürütür, arada işret eder, Galata balozlarına gider, bıçkınlıkda ada ele avuca sığmazlardandı; yalın ayak yarım pabuçlu bekâr uşağı olduğundan bâzı yârânın mesirelerde ve meyhânelerde olan dâvetlerine de nazlanmazdı. Semerkandli şeyh Muhammed ise o tarihlerde elli yaşlarında âlim, fâzıl, yüzünde nûrihi güzelliği olan bir zât idi, misâfir olarak tüccardan bir memleketlisini konağına inmiş iken Terlikci beşir yüzünden Tahtakalede bir bekâr hanında oda tutmuşdu, Beşiri de yanına uşak almışdı. O kadar tesirli bir adam idi ki bıçkın lâz şehbazını kısa bir zaman içinde derlemiş, toplamış, kendi hizmetine lâyık bir edebli uşak yapmış idi. Lâz oğlanın kılık kı...
⇓ Devamını okuyunuz...
1885 ile 1890 arasında terlikci esnafından son derece güzelliği ile nam almış bıçkın meşreb bir delikanlıdır. Halk şâiri Üsküdarlı Vâsıf Hoca İstanbul Ansiklopedisine tevdi ettiği notlar arasında o tarihlerde İstanbula gelmiş Semerkandili Şeyh Muhammed adında gaayet zengin bir seyyahın bu gencin zülüf kemendine bend olduğunu, uğranda hayli para harcadıktan sonra yanına yol refiki olarak almağa muvaffak olduğunu ve Beşir ile beraber Mısır niyyeti ile İstanbuldan ayrıldıklarını söylüyor, bu arada şu satırları yazıyor: “Beşid zannederim aslen lâz idi ve beş vakit namazını camide kılar gayet sofu meşreb görünür, fakat saman altından su yürütür, arada işret eder, Galata balozlarına gider, bıçkınlıkda ada ele avuca sığmazlardandı; yalın ayak yarım pabuçlu bekâr uşağı olduğundan bâzı yârânın mesirelerde ve meyhânelerde olan dâvetlerine de nazlanmazdı. Semerkandli şeyh Muhammed ise o tarihlerde elli yaşlarında âlim, fâzıl, yüzünde nûrihi güzelliği olan bir zât idi, misâfir olarak tüccardan bir memleketlisini konağına inmiş iken Terlikci beşir yüzünden Tahtakalede bir bekâr hanında oda tutmuşdu, Beşiri de yanına uşak almışdı. O kadar tesirli bir adam idi ki bıçkın lâz şehbazını kısa bir zaman içinde derlemiş, toplamış, kendi hizmetine lâyık bir edebli uşak yapmış idi. Lâz oğlanın kılık kıyâfetini de değiştirmiş, bir özbek dervişi zeynine koymuşdu. Pek sevdiğimiz Tophâne ketebesinden Âşık Râzi Şeyh Muhammedin ağzından Terlikci Beşir’in ahvâlini tasvir eder manzuma kaleme almışdır”. Sevdim bir güzeli Terlikci Beşir Bin dilberin bir dânesi şehlevend İşmar etti vaslın eyledi tebşir Uzunçarşılı o servi serbülend Takmış külâhına gonce al gülü Kondurmuş diline şeydâ bülbülü Dökmüş cebinine sırma kâkülü Gören sırmakeşler eyliyor pesend Pirehen yakasın açmış şûhâne Görünür sinede iki zer dâne Şöyle bakar vahşet ile mestâne Vallah billâh aşkbazlıkda bi menend İnce belde beş arşındır kuşağı Topuk döver kara şalvarın ağı Kınalı el ayak yirmi parmağı Şeytâni racimden almış olsa pend Terlik diker Beşirim bin nâz ile Ne yoldan o şâhı geçirsem ele Lûtfedüb ayağını öpdürse hele Ağız miskindir ya anber ile kand Uyutub dizinde mum olup yansam Yâne yâne subhadek oyalansam Nakşi hayâl etsem olsam da ressam Beşirin sülfünü boynumda kemend Va’detti cum’a gün ol şûhi şehbaz Kılalım bir rûşen câmide namaz Hem Fulya Bağçesin gezelim biraz Cânıma can kattı biçkın şekerhand Beşiktaşdan geçüp biz Beylerbeye Vardık bağ bağçeye hem germâbeye Görenler reşk idüp dedi lâneye Güzel şikâr almış şeyhi hünermend Eyvallah âşıkdır yedi ceddimiz Bir güzeli seçmek bunca cehdimiz Anı İstanbuldan bulmak ahdimiz Nâmın Muhammeddir mehdim Semerkand Bibl.: Vâsıf Hiç, Not. Terlikci Beşir (Resim : Bülend Şeren)
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Bülend Şeren
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM050389
Tema
Kişi
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Emeği Geçen
Bülend Şeren
Tanım
Cilt 5, sayfalar 2598-2599
Not
Görsel: cilt 5, sayfa 2598
Bibliyografya Notu
Bibl.: Vâsıf Hiç, Not.
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Bülend Şeren
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
  İş birliğiyle
Kullanım Şartları
Çerez Politikası
KVKK