1718 den 1930 yılına kadar oniki senelik sadırâzamlık devri târihimizde Lâle Devri diye anılan inkılâb şehidi büyük vezir Dâmâd Nevşehirli İbrâhim Paşa Beşiktaşı imâr ve ihyâ eden simâlardan biridir. Paşanın Beşiktaştaki sâhilsarayı bağçesinde en güzel, en nâdide lâlelerin yetiştirildiği, içinde, gece yatısı misâfirliğine gelen pâdişahı günlerce ağırlayacak bir ihtişâmı olan, yaz gecelerinde peri masallarındaki sahneleri andıran çırâğan eğlencelerinin tertib edildiği, gündüzleri ilim, sanat, şiir meclislerinin kurulduğu bir kâşâne idi. Yeri kesin olarak bilinmemekle berâber bir, bu meşhur sâhilsarayının zamanımızda yanık Çırağan Sarayının yerinde olması gerekdiğini tahmin ediyoruz. Sâhibi olan büyük vezirin 1730 ihtilâlinde şehid edilmesinden sonra Beşiktaşdaki sâhil sarayı hazineye intikal etmiş ve Lâle Devrinin unutulması imkânsız hâtırası ile Çırağan Sarayı adını almış olacakdır; 1730 dan Yeniçeri Ocağının kaldırıldığı 1826 târihine kadar yüz yıl bir sultan yalısı olarak kullanılmışdır; ve “Çırâğan” adını “falan sultanın Çırağan yalısı” diye muhafaza etmişdir (B.: Çirağan Sarayı). Vak’anüvis Râşid Efendi tarihinin beşinci cildinde hicrî 1132 yılı vak’aları arasında İbrâhim Paşanın pâdişahı bu sâhil saraya bir dâvetini şöylece anlatıyor: “Sadırâzam ve Damat İbrahim Paşa hazretl...

1718 den 1930 yılına kadar oniki senelik sadırâzamlık devri târihimizde Lâle Devri diye anılan inkılâb şehidi büyük vezir Dâmâd Nevşehirli İbrâhim Paşa Beşiktaşı imâr ve ihyâ eden simâlardan biridir. Paşanın Beşiktaştaki sâhilsarayı bağçesinde en güzel, en nâdide lâlelerin yetiştirildiği, içinde, gece yatısı misâfirliğine gelen pâdişahı günlerce ağırlayacak bir ihtişâmı olan, yaz gecelerinde peri masallarındaki sahneleri andıran çırâğan eğlencelerinin tertib edildiği, gündüzleri ilim, sanat, şiir meclislerinin kurulduğu bir kâşâne idi. Yeri kesin olarak bilinmemekle berâber bir, bu meşhur sâhilsarayının zamanımızda yanık Çırağan Sarayının yerinde olması gerekdiğini tahmin ediyoruz. Sâhibi olan büyük vezirin 1730 ihtilâlinde şehid edilmesinden sonra Beşiktaşdaki sâhil sarayı hazineye intikal etmiş ve Lâle Devrinin unutulması imkânsız hâtırası ile Çırağan Sarayı adını almış olacakdır; 1730 dan Yeniçeri Ocağının kaldırıldığı 1826 târihine kadar yüz yıl bir sultan yalısı olarak kullanılmışdır; ve “Çırâğan” adını “falan sultanın Çırağan yalısı” diye muhafaza etmişdir (B.: Çirağan Sarayı). Vak’anüvis Râşid Efendi tarihinin beşinci cildinde hicrî 1132 yılı vak’aları arasında İbrâhim Paşanın pâdişahı bu sâhil saraya bir dâvetini şöylece anlatıyor: “Sadırâzam ve Damat İbrahim Paşa hazretlerinin Beşiktaşda binâ buyurduları sâhilhânelerinde bulunan çiçek bağçelerindeki misilsiz lâleler gereği gibi açıldığından bir Çırâğan ziyâfeti emrettiler, çiçek tahtaları arası çeşitli kandiller, fenerler ve şamdanlarla tezyin edildi, dâvet ettiği pâdişaha ağırlamak için neler yapmak gerekirse yapıldı. Pâdişah cemaziyelâharın on yedinci günü seher vakti (26 nisan 1720) dâirei hümâyunları halkı ve harime hümâyundaki sultanlarla geldi ve yalıda tam bir hafta misâfir kaldı. Gündüzleri saz ve söz ve bâzı letâif, oyunlar, eğlencelerle geçdi, geceleri de lâlezârın çırâğanı temâşâsı ile zevkiyâb oldular. Dönerken sadırâzam tarafından velinimeti pâdişaha ve haremdeki sultanlara mücevherler ve altınlar verildi, mükemmel donatılmış kıymetli atlar takdim edildi, vesâir sayılamaz hediyelerle kulluklarını gereği gibi gösterdiler Pâdişahın maiyetindeki sâir hademe ve bendegândan mevki ve şânına lâyık hediyeler almayan kalmadı, sonsuz ihsanlarla herkesin gönlü hoş oldu, cümlesi dualar ederek şâd ve handan ayrıldılar. Pâdişah oradan Eyyubdaki vâlide sultan yalısına gitti (B.: İbrahim Paşa, Dâmâd Nevşehirli; Ahmed III; Lâle Devri).