Beynelmilel ölçüde şöhret kazanmış ünlü bir hakkâk ve kıymetli taşlar mütehassısıdır. 1835 senesinde Kumkapı’da doğmuş ve 23 Ekim 1901 de Yeni Mahalle’de (Boğaziçi) vefat etmiştir. Pederi, tanınmış şâir Cüdaî’nin talebesi Rifaî’dir. Bu büyük sanatkâr hakkında müteveffa muharrir Toros Azadyan âtideki bilgileri vermektedir: “Mıkırdiç Benderyan 1349 yılında Barutçu başı Arakel Bey Dadyan tarafından evlâdlık edinilerek evvelâ Azadlı Baruthânesinde çalışmıştır. 1856 da mumaileyh tarafından beraberinde Paris’e götürülerek, 1859 tarihine kadar orada hakkâklık san’atını öğrenmiştir. İstanbul’a avdetinde bu meslekde büyük terakki göstererek az zaman içinde şöhret kazanmıştır. Sırf kendisine mahsus bir san’at eseri olarak kıymetli taşlar üzerinde çok zarif harflerle müzeyyen âyetler ve manidar ibareler hazırlamıştır. Bu taşlar bilhassa yüzük için kullanılmıştır. Benderyan tarafından istimal edilen başlıca kıymetli taşlar zümrüd, yâkut, akik, fîrûze olmuştur; bunların dışında da işlediği taşlar vardır. İşbu taşlar üzerinde, devrinin Hükûmet ricali, Saray erkânı, Paşalar, Katoğikos ve Patrikler, Piskoposlar ve sair kimseler için hazırlanmış dinî veya edebî mezvulara mütedair ibareleri havi birçok yüzük ve madalyonları mevcuttur. Hepsinin kenarında isim ve soyadının ilk harfleri göze çarpmakt...

Beynelmilel ölçüde şöhret kazanmış ünlü bir hakkâk ve kıymetli taşlar mütehassısıdır. 1835 senesinde Kumkapı’da doğmuş ve 23 Ekim 1901 de Yeni Mahalle’de (Boğaziçi) vefat etmiştir. Pederi, tanınmış şâir Cüdaî’nin talebesi Rifaî’dir. Bu büyük sanatkâr hakkında müteveffa muharrir Toros Azadyan âtideki bilgileri vermektedir: “Mıkırdiç Benderyan 1349 yılında Barutçu başı Arakel Bey Dadyan tarafından evlâdlık edinilerek evvelâ Azadlı Baruthânesinde çalışmıştır. 1856 da mumaileyh tarafından beraberinde Paris’e götürülerek, 1859 tarihine kadar orada hakkâklık san’atını öğrenmiştir. İstanbul’a avdetinde bu meslekde büyük terakki göstererek az zaman içinde şöhret kazanmıştır. Sırf kendisine mahsus bir san’at eseri olarak kıymetli taşlar üzerinde çok zarif harflerle müzeyyen âyetler ve manidar ibareler hazırlamıştır. Bu taşlar bilhassa yüzük için kullanılmıştır. Benderyan tarafından istimal edilen başlıca kıymetli taşlar zümrüd, yâkut, akik, fîrûze olmuştur; bunların dışında da işlediği taşlar vardır. İşbu taşlar üzerinde, devrinin Hükûmet ricali, Saray erkânı, Paşalar, Katoğikos ve Patrikler, Piskoposlar ve sair kimseler için hazırlanmış dinî veya edebî mezvulara mütedair ibareleri havi birçok yüzük ve madalyonları mevcuttur. Hepsinin kenarında isim ve soyadının ilk harfleri göze çarpmaktadır. Hamidiye camiindeki müzeyyen levhalar dahi bu namlı san’atkârın emsalsiz eserleridir. Bunlardan maada, resmî mühürleri ve çelik üzerinde kalıblanmış eski paralar koleksiyonu dahi meşhurdur. Benderyan’ın şöhreti yalnız Türkiye dahilinde değil, beynelmile sahada da yayılmıştır. Ecnebî hükümdarlara ve kıraliçelere yapmış olduğu madalyonlar ve yüzükler takdir edilerek kendisine müteaddit nişanlar kazandırmıştır. Mıkırdiç Benderyan bahusus son seneelrinde Yenimahalle’nin yüksek mevkili evinde, ilham kaynağı olan deniz manzaralarının karşısında, şehir gürültülerinden uzak, sükûnette, san’âtı ile meşgul olmuştur. Muasırları, Benderyan’ı, fukaralara yardım etmeği vazife bilen, fevkalâde hoşsohbet, edebiyat ve tarih okumuş münevver bir şahsiyet olarak tanıtmaktadır.” Antikacı Nurettin Rüştü Büngül 1939 yılında neşrettiği “Eski Eserler Ansiklopedisi” adındaki eserinde “Benderyan işi” maddesinde, sanatkârın hayatından bahsetmiyerek şu mâlûmat verilmektedir: “Fevkalâde bir sanatkâr olan Benderyanın zümrüd, necef ve akik üzerine kazdığı işler çok kıymetlidir. Kazasker hattı üzerine “Nasruminallah ve fethünkarib” yazılı bir zümrüd 600 liraya satılmıştır, bunda zümrüdün kıymeti ancak 200 lira idi. Abbas Halim Paşa merhum haylice para sarfederek bu üstâdın eserlerini toplamıştı. Bu koleksiyon zannederim ki, hâlâ o ailenin elindedir. Akik ve necef üzerine yazılmış yazılar da 25 - 50 lira kadar eder. Bilhassa üç kıratlık bir pırlanta üzerine hakettiği Abdülhamidin turası, Benderyanın şah eseridir. Sadırazam Fuad Paşaya kazdığı bir mühür de görülmüştür. Bakub âsârına oldum hayran * Güzel iştir âferin Benderyan!” Hırant Hancıyan adlı bir muharrir ise, şehrimizde münteşir “Surp Pırgiç” adlı ermenice mecmuanın 1950 yılı Ocak sayısında (S. 46) Benderyan hakkında şu enteresan satırları yazmaktadır: “Kuyumcu Agop Efendi Nargileciyanla, uzun boylu, beyaz sakallı yakışıklı burada ve Avrupa’da büyük şöhret kazanmış bir sanatkâr olan usta cevahirci ve hakkâk Mıkırdiç Benderyan muasırdır. Kıymetli taşlar üzerinde yazdığı zarif ve nefis yazıları pertavsıza müracaat edilmeden okumak mümkün değildi. Bütün bu yazıların altına, isminin ilk harfi olan ermenice M. harfini hakkederdi. “Benderyan tütünün azılı düşmanıydı. Vay ona ki, elinde sigari ile çalışma odasından içeri girmeğe, veyahut nefesi sigara kokan bir kimse kendisine yaklaşmağa cesaret edecekti. Benderyan, kim olursa olsun derhal yüzüne karşı: — Dışarı!.. diye haykırırdı. Bugün Benderyan’ın eserleri çok aranmaktadır. Sebebi, hem elişlerinin mahdut miktarda olması, hem de onun yerini tutabilecek bir sanatkârın yetişmemesidir”. Kevork Pamukciyan Mıkırdiç Menderyan (Resim : B. Şeren) Keçecizâde Mehmed Fuad Paşanın altın saatinin kapağına Paşanın Benderyan tarafından elmasla işlenmiş “Fuad” adı. “F” harfinin altında sanatkârın ermenice “M” remiz imzâsı vardır.