Çağdaş Türk hukuk ilminin seçkin simâlarından, 1887 de İstanbulda doğdu; babası Beşiktaş Dâirei Belediyesi reislğinde bulunmuş Mehmed Riza Beydir, dedesi İbrahim Hakkı Bey Selânik Hukuk Mahkemesi reisliğinde ve adliye müfettişliğinde bulunmuş bir adliyecidir; Şeyhülislâm Hayri Bey amcasıdır. İlk tahsilini Beşiktaş Hamidiye Mektebinde yapdı; Sivas İdâdisini bitirerek İstanbul Hukuk Mektebine girdi, 1908 de, meşrûtiyetin ilânında Hukukdan mezun oldu; mektebi parlak başarı ile bitirdiğinden Adliye Nezâreti hesabına ihtisas tahsili için Parise Gönderildi. Paris Hukuk Fakültesinden mezun olarak Bâbıâlinin emri ile Fransanın muhtelif adlî müesseselerinde, tanınmış fransız avukatlarının yanında, Paris polis teşkilâtında 1914 yılına kadar staj gördü ve lisans diploması alarak İstanbula döndü. İlk resmî vazifesi Evkaf Mektebinde ve Medresetül Kuzatda malûmatı kanuniye ve ceza kanunu muallimliği ile Evkaf Nezâreti avukatlığı oldu. Bir sene kadar bu vazifeleri îfâ ettikden sonra 1915 de terfîan İstanbul Darülfünununun Hukuk Fakültesi “Ticaret Hukuku”, bir müddet sonra da “Hukuk Muhâkemeleri” müderris muavinliğine tâyin edildi. Bir müddet de ayni mektepde “Ticâreti Mütemmime” nâmı altında telif hakları, ihtirâ berâtı, sigortalar hukuku derslerini okuttu. 1917 yılında Usulü Muhâkemâtı Hukukiy...

Çağdaş Türk hukuk ilminin seçkin simâlarından, 1887 de İstanbulda doğdu; babası Beşiktaş Dâirei Belediyesi reislğinde bulunmuş Mehmed Riza Beydir, dedesi İbrahim Hakkı Bey Selânik Hukuk Mahkemesi reisliğinde ve adliye müfettişliğinde bulunmuş bir adliyecidir; Şeyhülislâm Hayri Bey amcasıdır. İlk tahsilini Beşiktaş Hamidiye Mektebinde yapdı; Sivas İdâdisini bitirerek İstanbul Hukuk Mektebine girdi, 1908 de, meşrûtiyetin ilânında Hukukdan mezun oldu; mektebi parlak başarı ile bitirdiğinden Adliye Nezâreti hesabına ihtisas tahsili için Parise Gönderildi. Paris Hukuk Fakültesinden mezun olarak Bâbıâlinin emri ile Fransanın muhtelif adlî müesseselerinde, tanınmış fransız avukatlarının yanında, Paris polis teşkilâtında 1914 yılına kadar staj gördü ve lisans diploması alarak İstanbula döndü. İlk resmî vazifesi Evkaf Mektebinde ve Medresetül Kuzatda malûmatı kanuniye ve ceza kanunu muallimliği ile Evkaf Nezâreti avukatlığı oldu. Bir sene kadar bu vazifeleri îfâ ettikden sonra 1915 de terfîan İstanbul Darülfünununun Hukuk Fakültesi “Ticaret Hukuku”, bir müddet sonra da “Hukuk Muhâkemeleri” müderris muavinliğine tâyin edildi. Bir müddet de ayni mektepde “Ticâreti Mütemmime” nâmı altında telif hakları, ihtirâ berâtı, sigortalar hukuku derslerini okuttu. 1917 yılında Usulü Muhâkemâtı Hukukiye muallimliğine, 1925 de ayni dersin müderrisliğine (profesörlüğüne) terfi etti, 1933 de Darülfünun lâğvedilip yerine İstanbul Üniversitesi kurulur iken profesörlük ile Üniversiteye alındı. Mustafa Reşid Belgasay Paris’den döndükten sonra kırk seneye yakın zamandanberi fasılasız olarak hocalık yapmış, binlerce talebe yetiştirmiştir. Kürsüsü dışında da Türk hukukuna faydalar sağlamış. Medenî Kanun tedvin ve tanzimindeki komisyonda âzâ olarak çalışmış, Hukuk Muhâkemeleri Usûlü komisyonunda raportörlük yapmış, hattâ bu kanunun ekseri fasıllarının tasarını kendisi hazırlamışdır. Muhtelif tarihlerde Adliye Vekâleti tarafından hukukî mesele ve kanunlar hakkında mâlûmatına müracaat olunarak ihtisâsından istifade edilmiş, Türk adâletinin iyi tecellîsi ve Türk hukukunun aydınlatılması bakımından yaptığı tavsiyeler tatbik olunmuştur. M.R. Belgesay kitablarında, makalelerinde ve resmî makamlara tevdi ettiği rapor ve projelerde yeni fikirler ileri sürmüş, hukuk esâsı ve felsefesi ile bilhassa meşgul olarak hakikî ihtiyacları araşdırıp ona göre mütalâalar serdetmiş, yabancı hukukcuların düşünceleri ve mahkeme kararları ile desteklemişdir. 1955 de Ordinaryüs profesör olarak emekliye ayrılmıştır. Gazete ve mecmualarda intişar etmiş pek çok makalelerinden maada kitab hâlinde yayınlanmış eserleri şunlardır: “Mufassal amelî ve nazarî Usûlü Muhâkemâtı Hukukiye”, “Mufassal amelî ve nazarî Cezâ Kanunu Şerhi”, “Adlî hatânın sebepleri ve önlenmesi çareleri”, “Türk Kanunu Medenîsi şehri”, “Hukuk Muhâkemeleri Usulü Kanunu Şerhi”,”İcrâ ve İflâs Kanunu Şerhi”, “Mecellenin küllî kaaideleri ve Yeni Hukukun Ana Prensipleri”, “Pratik Hukuk Mecmuası”, “Hukuk Muhâkemeleri Usûlü ve ıslahı çâreleri”, “Hukukun Esasları”. H. Basri Erk M. Reşid Belgesay (Resim: Bülend Şeren)