Asrımızın başında Hindistanın İngiltere himâyesindeki küçük müslüman devletlerinden Behobal Mihraceliği tahtında oturan kadın hükümdar Bi-Piya Beygüm 1911 yılı ağustos başında sırf halifeyi ziyâret etmek için İstanbula gelmişdir. Ozaman Osmanlı İmparatorluğu ve hilâfet tahtında oturan Beşinci Sultan Mehmed Reşaddır. Pâdişâhın baş mâbeyincisi olan Lutfi Simavî Bey bu ziyâreti neşretdiği hâtıraları arasında kısaca şöylece kaydetmişdir: “20 Temmuz 1327 (M. 2 Ağustos 1911) Halifeyi ziyâret etmek üzre vürûd eden Behobal Hâkimesi Bi-Piya Beygüm refâkatinde mahâdîmi (oğulları) Ubeydullah ve Hamîdullah Hanlar ile İngiltere sefiri delâleti ile huzûri şâhâneye kabul olundular. Yüzü kalın bir peçe ile örtülü olan müşâriileyhâ ile pâdişah fârisî lisanı ile mükâleme etti. Hâkimeye ve mahâdîmine münâsib hediyeler verildi. Müşâriileyhâ bâdehû haremi hümâyunu ziyaret etti”. Bir devrin siyasî şöhretleri arasında bulunub kalem sâhibi olarak da tanınmış olan bu başmâbeyinci bey (B.: Lütfi Simâvî) maalesef pek muhtasar ve pek sathî olarak yazdığı hâtırâtının bu bir kaç satırında da târih zevkinden mahrum olduğunu gösteriyor, ve haklı soruları cevabsız bırakıyor ki bu ziyâreti dilediğimiz zenginlikde tasvir etmek mevkiinin imkânları içinde idi. Hindli kadın hükümdar kaç yaşındadır ? Yüzünde kalın bir...

Asrımızın başında Hindistanın İngiltere himâyesindeki küçük müslüman devletlerinden Behobal Mihraceliği tahtında oturan kadın hükümdar Bi-Piya Beygüm 1911 yılı ağustos başında sırf halifeyi ziyâret etmek için İstanbula gelmişdir. Ozaman Osmanlı İmparatorluğu ve hilâfet tahtında oturan Beşinci Sultan Mehmed Reşaddır. Pâdişâhın baş mâbeyincisi olan Lutfi Simavî Bey bu ziyâreti neşretdiği hâtıraları arasında kısaca şöylece kaydetmişdir: “20 Temmuz 1327 (M. 2 Ağustos 1911) Halifeyi ziyâret etmek üzre vürûd eden Behobal Hâkimesi Bi-Piya Beygüm refâkatinde mahâdîmi (oğulları) Ubeydullah ve Hamîdullah Hanlar ile İngiltere sefiri delâleti ile huzûri şâhâneye kabul olundular. Yüzü kalın bir peçe ile örtülü olan müşâriileyhâ ile pâdişah fârisî lisanı ile mükâleme etti. Hâkimeye ve mahâdîmine münâsib hediyeler verildi. Müşâriileyhâ bâdehû haremi hümâyunu ziyaret etti”. Bir devrin siyasî şöhretleri arasında bulunub kalem sâhibi olarak da tanınmış olan bu başmâbeyinci bey (B.: Lütfi Simâvî) maalesef pek muhtasar ve pek sathî olarak yazdığı hâtırâtının bu bir kaç satırında da târih zevkinden mahrum olduğunu gösteriyor, ve haklı soruları cevabsız bırakıyor ki bu ziyâreti dilediğimiz zenginlikde tasvir etmek mevkiinin imkânları içinde idi. Hindli kadın hükümdar kaç yaşındadır ? Yüzünde kalın bir peçe vardır, fakat kıyafeti nasıldır ? Pâdişah ile ne konuşmuştur ? kabul merasimi nasıl olmuştur ? Halifenin elin mi öpmüştür ? Hangi sarayda, o sarayın hangi salonunda kabul edilmiştir ? Mülâkaat ne kadar sürmüştür Kendisine ve oğullarına verilmiş olan münasib hediyeler nelerdir Harem ziyâreti nasıl olmuşdur ? Melikeye bir ziyâfet verilmiş midir, verilmiş ise haremde mi, pâdişah ile mi yemek yemiştir ? Harem de elbet yüzünü açmıştır, vechen nasıl kadındır Saraya hangi vâsıta ile gelmiş, nasıl dönmüştür ? İstanbulda ne kadar ve nerede kalmışdır ? Bilgisi, irfânı nasıl bir kadındır ? Türkiye ve türkler hakkında duygusu nedir ? Bibl.: Lütfi Simâvî, Sultan Mehmed Reşad Hanın ve halefinin sarayında gördüklerim. Behobal Melîkesi (Resim: B. Şeren)