Esnafdan Halil Ağanın oğlu olup 1865 de Eginin Kemaliye kasabasında doğmuştur, Egin rüşdiyesinden mezundur; yirmi dört yaşında iken Kütahya - Eskişehir arasında seyyar postacılık ile devlet hizmetine girdi. İttihadcılara ait gizli yazıları taşıdıkları anlaşılan Rumeli seyyarları, Sultan Hamidin bir irâdesi üzerine Anadoludakilerle Mecburî becayişe tabi tutulunca 1900 yılında Selânik-Manastır hattında çalışmağa memur edildi. Selânikde posthâne başkâtibi Talat Beyle tanıştı ve koyu bir ittihadcı oldu. Talat Bey, meslekdaşının sağlam seciyesini beğendi ve ona itimad etti. Zaman zaman kendisinden ay başlarında verilmek üzere, bir iki mecidiyelik istikrazlar bile yapıyordu. Takriben on yıl Talat Bey Sadırazam oldu; fakat eski yakınlıkdan istifadeye tenezzül etmeyen Ahmet efendi mütevâzı vazifesine devam etti. Birinci Dünya Harbinde, Ankara - İstanbul posta seyyar memuru iken ailesini geçindirmek üzere beraberinde getirdiği erzak yüzünden müfettiş raporile açığa çıkarıldı. Üç ay açıkta kaldı. Çok sıkıntı çekdi. Nihayet Talat Paşa ile yakınlığını bilen arkadaşlarının devamlı teşvikleri üzerine Bâbıâliye giderek kalemi mahsusdan randevu istedi. Çok dikkate şayan olan bu mülâkatı, Oğlu Mevlûd Baysala şöyle anlatmıştır: “İzzeti nefis denilen şeyi bilene çok ağırdır, zordur; artık bunalmı...

Esnafdan Halil Ağanın oğlu olup 1865 de Eginin Kemaliye kasabasında doğmuştur, Egin rüşdiyesinden mezundur; yirmi dört yaşında iken Kütahya - Eskişehir arasında seyyar postacılık ile devlet hizmetine girdi. İttihadcılara ait gizli yazıları taşıdıkları anlaşılan Rumeli seyyarları, Sultan Hamidin bir irâdesi üzerine Anadoludakilerle Mecburî becayişe tabi tutulunca 1900 yılında Selânik-Manastır hattında çalışmağa memur edildi. Selânikde posthâne başkâtibi Talat Beyle tanıştı ve koyu bir ittihadcı oldu. Talat Bey, meslekdaşının sağlam seciyesini beğendi ve ona itimad etti. Zaman zaman kendisinden ay başlarında verilmek üzere, bir iki mecidiyelik istikrazlar bile yapıyordu. Takriben on yıl Talat Bey Sadırazam oldu; fakat eski yakınlıkdan istifadeye tenezzül etmeyen Ahmet efendi mütevâzı vazifesine devam etti. Birinci Dünya Harbinde, Ankara - İstanbul posta seyyar memuru iken ailesini geçindirmek üzere beraberinde getirdiği erzak yüzünden müfettiş raporile açığa çıkarıldı. Üç ay açıkta kaldı. Çok sıkıntı çekdi. Nihayet Talat Paşa ile yakınlığını bilen arkadaşlarının devamlı teşvikleri üzerine Bâbıâliye giderek kalemi mahsusdan randevu istedi. Çok dikkate şayan olan bu mülâkatı, Oğlu Mevlûd Baysala şöyle anlatmıştır: “İzzeti nefis denilen şeyi bilene çok ağırdır, zordur; artık bunalmış olmam da koca bir sadırazamı görüp eski dostlukdan faydalanmama kâfi sebeb değildi, fakat senin ve annenin istikbalinize ait mes’uliyet hissi bütün mükavemetimi kırdı, mecburen gitmeğe karar verdim. Benim ismimide listeye yazdılar ve büyük bir salona sokdular. O zamanlar Sadırazam, ziyaretcilerini bu salonda biriktirir ve kendisi salona girip derdlerini dinlerdi. Sadırazamı görmek isteyenlerin kılık, kıyafetleri karşısında, kendi hâlinden utandım ve kapının kenarında bir yere iliştim. Zaman zaman cesaretim kırılıyor, dışarı sıvışmak ve bu teşebbüsten vazgeçmek için fırsat kollayordum. İşte tam bu sırada kapı açıldı ve Talat Paşa yanında, not alan bir kâtiple salona girdi. Herkes kıyametti. Paşa evvelâ hâzurunu şöyle bir süzdükten sonra sırayı ve teşrifâtı bir tarafa bırakarak güler bir çehre ile bana doğru yürüdü. Tıpkı Selânikte yaptığı gibi kimseye sezdirmeden, hafifce karnımı yumruklayarak kulağıma fısıldadı: — Ahmed, bir mecidiye ver, ay başında veririm!. Dedikten sonra müracaatımın sebebini sordu. Onun bu babacan hali, lâtifesi ve iltifâtı gözlerimi yaşartmıştı. “Halimi kısaca anlattım. O, seyyarların bu gibi ehemmiyetsiz ve mâsum kabahatlerinin çok yakın bir aşınası idi!. — İlahi Ahmed, bunu söylemek için mi buraya kadar yoruldun? sana başkaca bir iyiliğim dokunamazmı, bir hizmet istermisin? - diye sordu, — Paşam, biraz fransızca bilseydim belki ser seyyarlığa terfiimi rica ederdim, müsaade buyurun kudretimle mütenasib olan şimdiki vazifemde kalayım, şâyed ilerde müstahak olursam bir gün gelir, elbet terfi ederim.. dedim. “Bu sözlerimden son derece mütehassis olan zamanın sadırazamı şefkatle yanağımı okşadı: — Ahmedciğim, hemen git vazifene başla... dedi. “Bâbıâliden Sirkecideki paket postahanesine gidinceye kadar (herhalde telefonla) ne olmuşsa olmuşki, müdür başta olmak üzere bütün arkadaşlar beşûş çehrelerile, emrin geldiği müjdesini vermek üzere postahânenin haricine toplanmış beni bekliyorlardı....”. 1938 de mesud insan olarak vefat eden ve bütün ömrü P.T.T. hizmetinde geçen Eginli Ahmed Efendi Unkapanı Postahânesi müdürlüğünden emekliye ayrıldığı zaman Talat Paşa hayatta değildi. Ahmed Baysal (Resim: S. B.)