Bu satırların yazıldığı sırada emekli Tuğgeneral, coğrafyacı; Cumhuriyet ordusunun asker muallimlerinden ilk general; Mir’at-i İstanbul müellifi merhum Mehmet Raif Bey’in ikinci oğlu; 6 Haziran 1894 de İstanbulda Çengelköyünde doğdu ki, “Mir’at-i Mekteb-i Harbiye” müellifi ve Kuleli Askerî İdadisi kitâbet muallimi Kolağası Esad Bey doğumuna şu tarihi söylemiştir: Cevheri Kenzi belâgattir bu tarihi Es’ada “Doğdu İsmail Hakkı yümn ile ikbal ile” 1312 İlk tahsilini Çengelköy Havuzbaşı mektebinde yaptı, oradan Beşiktaş Askerî Rüştiyesine girdi, 1912 de piyade mülâzimi sanisi olarak diploma aldı, Selânik beşinci kolordu nişancı alayına tâyin edildi ve bu alayla Balkan Harbine iştirâk etti. Birinci Dünya Harbinde birinci kuvvei seferiye ile İran ve Kafkas cephelerinde bulundu, bu askerî birlik 51 inci fıkra adını alarak Irak harekâtına iştirâk ettiğinde mülâzimi evvel oldu; General Townsend kumandasındaki İngiliz ordusuna karşı yapılan kanlı ve şerefli Selmanpak meydan muharebesinde, Delâbihâ takip muharebesinde ve Kûtülammare kuşatma ve Felâhiye müdafaa muharebelerinde bulundu, iki defa yaralandı. İstiklâl Savaşına Elcezire cephesi emrinde olarak iştirâk etti. 1926 da Harbiye Mektebi piyâde bölük kumandanlığında bulundu. Babasının vasiyeti üzerine yüzbaşı iken İstanbul Darülfünununu...

Bu satırların yazıldığı sırada emekli Tuğgeneral, coğrafyacı; Cumhuriyet ordusunun asker muallimlerinden ilk general; Mir’at-i İstanbul müellifi merhum Mehmet Raif Bey’in ikinci oğlu; 6 Haziran 1894 de İstanbulda Çengelköyünde doğdu ki, “Mir’at-i Mekteb-i Harbiye” müellifi ve Kuleli Askerî İdadisi kitâbet muallimi Kolağası Esad Bey doğumuna şu tarihi söylemiştir: Cevheri Kenzi belâgattir bu tarihi Es’ada “Doğdu İsmail Hakkı yümn ile ikbal ile” 1312 İlk tahsilini Çengelköy Havuzbaşı mektebinde yaptı, oradan Beşiktaş Askerî Rüştiyesine girdi, 1912 de piyade mülâzimi sanisi olarak diploma aldı, Selânik beşinci kolordu nişancı alayına tâyin edildi ve bu alayla Balkan Harbine iştirâk etti. Birinci Dünya Harbinde birinci kuvvei seferiye ile İran ve Kafkas cephelerinde bulundu, bu askerî birlik 51 inci fıkra adını alarak Irak harekâtına iştirâk ettiğinde mülâzimi evvel oldu; General Townsend kumandasındaki İngiliz ordusuna karşı yapılan kanlı ve şerefli Selmanpak meydan muharebesinde, Delâbihâ takip muharebesinde ve Kûtülammare kuşatma ve Felâhiye müdafaa muharebelerinde bulundu, iki defa yaralandı. İstiklâl Savaşına Elcezire cephesi emrinde olarak iştirâk etti. 1926 da Harbiye Mektebi piyâde bölük kumandanlığında bulundu. Babasının vasiyeti üzerine yüzbaşı iken İstanbul Darülfünununun Edebiyat Fakültesinin coğrafya zümresine girdi ve 1928 de diploma aldı, Erkânı Harbiyei Umumiye Coğrafya Encümeni İktisad Şubesi Müdürlüğüne tâyin olundu; 1930 da binbaşılığa terfi etti ve askerî muallim sınıfının ihdası üzerine Üniversite mezunu olarak bu sınıfa ilk geçen muallim oldu. 1935 - 1939 yılları arasında Kuleli ve Maltepe Askerî Liselerinde coğrafya muallimliği yaptı, 1943 de Millî Savunma Bakanlığı zat işleri öğretmenler ve hâkimler şubesi müdürlüğüne tâyin edildi, 1944 de generallık stajı için Bursa Askerî Lisesine coğrafya öğretmeni oldu ve 1947 de general oldu ve Askerî Liseler Eğitim Müfettişliğine tâyin edildi. 1951 yılı sonunda (44 yıl 1 ay fiilî, 11 yıl harb zamları ile itibâri olmak üzere cem’an 55 yıl 1 ay hizmet üzerinden) emekliye ayrıldı. Birinci Cihan Harbinden harp ve kılıçlı gümüş liyakat madalyalarını ve İstiklâl Savaşından kırmızı kordelâlı İstiklâl madalyasını taşır. Harplerdeki fedâkarlığından ve Üniversite tahsilinden dört yıl kıdem zammı ile taltif edilmiştir. Komşu devletler coğrafyasına ait seri halinde kıymetli bir telifin sahibidir. Bu satırların yazıldıği sırada, 1959, alfabetik, resimli ve haritalı büyük bir Türkiye Coğrafya Ansiklopedik lûgatı hazırlamakta idi. Orta boylu, tıknaz, gayet tatlı dilli, sevimli, hoş sohbet, meclisi âra, çocukluğundan beri arkadaşları ve muhiti ve bilhassa talebeleri tarafından çok sevilmiş, elinden gelen iyiliği kimseden esirgemiyen temiz, necip bir simadır. Muallimlik hayatında talebesine, bilgi vermesinden maada şahsan iyi asker örneği olmuş ve birçok gencin yetişmesinde büyük tesiri görülmüştür. 20.9.1969 öldü, Yedikule Kapısı dışında gömüldü. General Hakkı Raif Ayyıldız (Resim: Nezih)