Yüksek mühendis, inşaat müteahhidi, Türk yapı san’atının harap olmuş şaheserlerinin tamir ve restorasyon işinde mütehassıs kıymetlerden; bu ansiklopedinin ve müellifinin pek asîl dostu, deyni şükranımızı ifadede kalemimizin âciz kaldığı bir necabet timsali (B.: İstanbul Ansiklopedisi), İstanbul Ansiklopedisi’nin kıykalem arkadaşaşı; 1899 birinci Kânununda İstanbulda Şehzadebaşında Kalenderhane mahallesinde doğdu; piyade kaymakamlarından İsmail Hakkı Beyin oğlu, seçkin kadın romancımız Samiha Ayverdi’nin ağabeyidir. Orta tahsilini Darüttedris ve Hâdikai Meşveret mektepleriyle Vefa Sultanisinde yaptı, Vefa Sultanisinin onbirinci sınıfından mühendis Mektebine imtihanla girdi, 1920 de diploma alarak bir buçuk yıl kadar fen işlerinde çalıştıktan sonra serbest meslek hayatına atıldı. Bir kısmı taahhüt eseri, bir kısmının plânları da kendisinin olmak üzere yaptığı binaların belli başlıcaları şunlardır: Elhamra sineması (Mimar Kiryakidis ile beraber), Veznecilerde Sevhan ve Ceyhan apartmanları (üniversite inşaatı istimlâkinde yıkılmıştır), Gureba Hastahanesindeki iki anfi dershane, Gureba Hastahanesinde cerrahî, üçüncü dahiliye, göz - kulak, radyoloji ve kadın hastalıkları pavyonları, Haseki Hastahanesinde tedavi kliniği, Cerrahpaşa hastahanesinde göz kliniği, Süleymaniyede Biyoloji enst...

Yüksek mühendis, inşaat müteahhidi, Türk yapı san’atının harap olmuş şaheserlerinin tamir ve restorasyon işinde mütehassıs kıymetlerden; bu ansiklopedinin ve müellifinin pek asîl dostu, deyni şükranımızı ifadede kalemimizin âciz kaldığı bir necabet timsali (B.: İstanbul Ansiklopedisi), İstanbul Ansiklopedisi’nin kıykalem arkadaşaşı; 1899 birinci Kânununda İstanbulda Şehzadebaşında Kalenderhane mahallesinde doğdu; piyade kaymakamlarından İsmail Hakkı Beyin oğlu, seçkin kadın romancımız Samiha Ayverdi’nin ağabeyidir. Orta tahsilini Darüttedris ve Hâdikai Meşveret mektepleriyle Vefa Sultanisinde yaptı, Vefa Sultanisinin onbirinci sınıfından mühendis Mektebine imtihanla girdi, 1920 de diploma alarak bir buçuk yıl kadar fen işlerinde çalıştıktan sonra serbest meslek hayatına atıldı. Bir kısmı taahhüt eseri, bir kısmının plânları da kendisinin olmak üzere yaptığı binaların belli başlıcaları şunlardır: Elhamra sineması (Mimar Kiryakidis ile beraber), Veznecilerde Sevhan ve Ceyhan apartmanları (üniversite inşaatı istimlâkinde yıkılmıştır), Gureba Hastahanesindeki iki anfi dershane, Gureba Hastahanesinde cerrahî, üçüncü dahiliye, göz - kulak, radyoloji ve kadın hastalıkları pavyonları, Haseki Hastahanesinde tedavi kliniği, Cerrahpaşa hastahanesinde göz kliniği, Süleymaniyede Biyoloji enstitüsü (proje Prof. Egli’nin’dir), Üniversite Rasathanesi, Taksim Belediye gazinosu, Kadıköy Halkevi, Taksim gezisi. Barbaros anıdı, Üniversite merkez binası rektörlük dâiresi ittihaz edilmiş Hünkâr kasrı ve Profesörler evi olan şehzâdeler köşkü ve tâk-kapunun ahşab kısımları hâricen muhafaza edilerek betonlanması ve restorasyonu ve kütüphaneler tesisi. Tamir ve restore ettiği san’at eserleri de şunlardır: Edirne’de Sultan Selim, Üç Şerefeli, Bayazıd, Muradiye Camileri, İstanbulda Bâlipaşa, Sultan Selim, Mihrimah, Davudpaşa Camileri, Gazenfer Ağa Medresesi; Topkapı Sarayında: Mutfaklar, Orta Kapı, Hazine, Kubbealtı, Baltacılar koğuşu, harem dairesi, ki Topkapı Sarayında altı yıl çalışmıştır. Kuyucumuradpaşa ve Hasanpaşa Medreselerinin restorasyonu ve enstitü hâline ifrâğı, Beykozda İshakağa Çeşmesinin ve Çarşambada İsmailefendi Camiinin, Mercanda İbrahimpaşa, Balatta Ferruhkethüdâ Camilerinin restorasiyonlarını yapmıştır. Projeleri Evkaf Hey’eti Fenniyesi tarafından hazırlanmış camilerden Boyacıköy Camiini 1925 de, Heybeliada Camiini de 1935 de yeniden inşa etti. 1950 den sonra müktesebâtı mimâriyesini kâğıd üzerine dökmeğe başlıyarak Türk mimârî tarihine ve İstanbula âid makaaleler ve monografiler yazdı; bu yolda neşriyatta buluanan müesseselerde çalışdı. 1960 da İstanbul Fetih Cemiyeti reisi, İstanbul ve Yahya Kemal Enstitüleri âzâsı bulunuyordu. Ekrem Hakkı Ayverdi, san’atkâr kızkardeşiyle beraber, Fatih - Edirnekapı Caddesinde, semtin en güzel yapısı olarak tanınmış bir evde oturur. Evi, sahip olduğu san’at koleksiyonları ile bir müzecik halindedir; bu koleksiyonların başlıcaları da şunlardır: 1 — Hat koleksiyonu. Ekrem Hakkı Ayverdi, bu koleksiyon hakkında: “Bilâtereddüt muazzam bir koleksiyondur, toplamak imkânını bulmakla ve hâlen sahibi olmnakla övünürsem, zevkimin coşkunluğu gururuma hamledilmemelidir? diyor. 2 — Kalem, kalemtraş, divit, kubur, yazı kutuları ve çekmeceleri koleksiyonu, 3 — XVI - XIX uncu asır Türk işlemeleri koleksiyonu, 4 — Bir miktar ok ve yay, 5 — Beykoz mamulâtı yaldızlı cam eşya ve çeşmi bülbüller, 6 — XV inci asırdan itibaren İznik ve Kütahya mamulâtı toprak avâni, 7 — Çiniler, 8 — Bir miktar tablo (bu arada Şevket Bey’in İkinci Selim türbesi, Ali Rıza Beyin Kalender köşkü, su kemeri, iki peyizajı, Halil Paşa’nın Natürmortu, Şeker Ahmet Paşa’nın natürmortu), 9 — XIX uncu asır Türk mobilyasından birkaç parça, Ekrem Hakkı Ayverdi, uzun boylu, melih yüzlü ve hakikaten zarif insandır. Tarih ve edebiyatımız üzerinde bilgisi olgun, imanı sağlam, ecdat yadigârlarına ve hâtıralarına fevkalâde hürmetkâr, mnillî an’anelere sadık, has mânasiyle münevver bir iş adamıdır. Mesleki faaliyetinin dışında, uzlet ve inzivayı alâyişe tercih ederek yaşar. Kitaplar XVIII. asırda lâle Fâtih devri mimârî eserleri Yugoslavyada Türk eserleri XIX. asırda İstanbul haritası Fâtih devri hattatları Fâtih devri mimârisi Fâtih devri sonlarında İstanbul Mahalleleri, sehrin iskân ve nüfusu. İstanbul ile ilgili makaleler Asma Köprü hakkında (Akşam gazetesi, 1952) Boğazkesen Hisarı (Turink Klüb Belleteni, 1953) İstanbulda birinci osmanlı kitâbesi (Fâtih - İstanbul dergisi, 1953) Ayazma Camii (İstanbul Ansiklopedisi) Azebkapusu Camii (İstanbul Ansiklopedisi) Bâbı hümâyûn (İstanbul Ansiklopedisi) Bağdad Kasrı (İstanbul Ansiklopedisi) Fâtih Camii (İslâm Ansiklopedisi) İstanbul Çarşısına mersiye (Milliyet gazetesi, 1954) İstanbul Çarşısı nasıl tamir edilmeli (Milliyet gazetesi, 1954) İstanbul mûcizesi (İstanbul Mecmuası, 1956) Husrevpaşa Türbesi (İst. Enstitüsü dergisi, 1955) İstanbul fethinden sonra yapılan ilk iki cami (Havadis gazetesi. 1957) Boğaz Tüneli (Havadis gazetesi, 1957) Gazanferağa manzumesi (İst. Enstitüsü Mecmuası) Fâtih devri sonlarında İstanbul Mahalleleri (Vakıflar dergisi, 1958). Ekrem Hakkı Ayverdi (Resim: Sabiha Bozcalı)