Samatyada, tramvay caddesinde set üstündedir; caddeden bu set üzerine 26 basamak dar bir taş merdivenle çıkılır, kilisenin asıl methal kapısı, artadaki Bestekârhakkıbey Sokağındadır. Davudpaşa iskelesi tarafından Samatyaya girerken sağ kolda, kızıl sarı badanası ve kârgir çan kulesiyle derhal göze çarpan ve kârgir duvarlar üzerine kiremitli beşik çatı ile örtülmüş bulunan bu kilise, İkinci Sultan Mahmud’dan alınan bir berat ve Samatya Rumlarının topladığı iane parası ile 1833 de, eski bir Bizans kilisesinin uzun zamandan beri metrûk duran harabesi üzerine yapılmıştır. Osman Tolga, İstanbul Ansiklopedisine verdiği notlarda : “Eski mütevellilerden Samatyalı kasap Niko ve papas Dimitrinin rivayetlerine göre 1840 da Samatyayı harap eden büyük yangında, Rum tulumbacılar kiliseyi kurtarmağa çalışırken, bir balıkçı, gökyüzünde alevler arasında bir atlının dolaştığını görüyor papaslara söylüyor; kilise yangından kurtulunca da, papazlar bu atlının Ayios Polikarpos olduğuna hükmederek, Ayios Minas adına inşa edilmiş olan mâbedin ismine bu azizin de ismini ilâve ediyorlar”; diye bir fıkra naklediyor. Bundan ötürüdür ki, kilisenin, 11 ikinciteşrinde Ayios Minas adına, 22 şubatta da Ayios Polikarpos adına iki isim günü vardır. Yüksek çatısı ahşap sütunlara istinat eden, müteaddit kıymetli avi...

Samatyada, tramvay caddesinde set üstündedir; caddeden bu set üzerine 26 basamak dar bir taş merdivenle çıkılır, kilisenin asıl methal kapısı, artadaki Bestekârhakkıbey Sokağındadır. Davudpaşa iskelesi tarafından Samatyaya girerken sağ kolda, kızıl sarı badanası ve kârgir çan kulesiyle derhal göze çarpan ve kârgir duvarlar üzerine kiremitli beşik çatı ile örtülmüş bulunan bu kilise, İkinci Sultan Mahmud’dan alınan bir berat ve Samatya Rumlarının topladığı iane parası ile 1833 de, eski bir Bizans kilisesinin uzun zamandan beri metrûk duran harabesi üzerine yapılmıştır. Osman Tolga, İstanbul Ansiklopedisine verdiği notlarda : “Eski mütevellilerden Samatyalı kasap Niko ve papas Dimitrinin rivayetlerine göre 1840 da Samatyayı harap eden büyük yangında, Rum tulumbacılar kiliseyi kurtarmağa çalışırken, bir balıkçı, gökyüzünde alevler arasında bir atlının dolaştığını görüyor papaslara söylüyor; kilise yangından kurtulunca da, papazlar bu atlının Ayios Polikarpos olduğuna hükmederek, Ayios Minas adına inşa edilmiş olan mâbedin ismine bu azizin de ismini ilâve ediyorlar”; diye bir fıkra naklediyor. Bundan ötürüdür ki, kilisenin, 11 ikinciteşrinde Ayios Minas adına, 22 şubatta da Ayios Polikarpos adına iki isim günü vardır. Yüksek çatısı ahşap sütunlara istinat eden, müteaddit kıymetli avizeler, gümüş kandiller, şamdanlar, mum sehpalariyle tezyin edilmiş bulunan kilisenin yaldızlı ahşap ikonostasionunda ve duvarlarında eski ve kıymetli ikonlar vardır; bu arada, İkonostasyonu sağ kenarındaki bir Ayios Minas ikonu, 1746 tarihli bir Ayios Yuanis ikonu ahşap oyma çerçeveli bir Ayios Yuanis ve kanatlı melek ikonu bilhassa kayda değer. Kilisenin sol duvarında, büyük bir camekân içinde, İsanın ölüsü etrafında toplanmış yakınlarını gösteren oldukça büyük bir ikon vardır; bu tasvirde, an’anevî altın veya gümüş safihalar yerine, Rus stilinde altın ve gümüş sırma işleme kullanılmış, etrafına da firdolayı rusca bir yazı yazılmıştır; İstanbul Ansiklopedisi için tercüme imkânı bulunamamakla beraber, incilden alınmış satırlar olarak tahmin edilebilir (Mart 1947). Kilisenin arka bahçeye bakan kapısından girildiğine göre solda, taş meridvenlerle inilir Ayios Minas adına bir de ayazması vardır. Bibl. : REK ve Muzaffer Esen, Gezi Notu. Samatyada Ayios Minas Polikarpos Kilisesi (Resim: R. Sevinçsoy)