Ayvansaraydadır; Ayvansaray Caddesinden Ayvansaray Kuyu Sokağına sapınca, bu sokağın, Derviş Ali Sokağı ve Mustafa Paşa Bostan Sokağı ile teşkil ettiği üç yol ağzının tam karşısında ve büyük, mamur bir bahçe ortasında, küçük bir kilisedir. Bahçenin yan kapısı Damataşı Sokağında olup kilisenin adı bu kapının üzerinde yazılıdır; Hazreti Meryem adına inşa edilmiş olan mâbedinin bir adı da Panaiya Vlahernon’dur. Bir Bizans yapısının yerine inşa edilmiş olup yapı tarihi tesbit edilememiştir. Narteks’i çamlıbir ahşap bölme içinde dört kâgir duvar üzerine kiremiş örtülü bir çatıdan ibarettir. Her Rum Ortodoks kilisesinde olduğu gibi, birkaç parçası sanat eseri kıymeti taşıyan müteaddit ikonlar, şamdanlar, avizeler ve kandillerle tezyin edilmiştir. Metropolit koltuğu, muganni sıraları, vâiz kürsüsü gibi ahşap aksamı alelâde işçilik eserleridir. Methal kapısından girildiğine göre tam karşıya rastlayan metrepolit koltuğunun sağ tarafındaki bir ikon, ki kucağında çocuk İsa ile Hazreti Meryemi tasvir etmektedir. Rivayete göre, İstanbulun Rum kiliselerinde mevcut ikonların en eskisidir, Bizantin bir resim olup, yüzler ve bir eli müstesna tamamen gümüş kaplı olup açıkta kalan kısımlarda da renk ve çizgiden eser kalmamış gibidir. Yeri bu kiliseden ziyade Ayasofya müzesidir. Ayni koltuğun solund...

Ayvansaraydadır; Ayvansaray Caddesinden Ayvansaray Kuyu Sokağına sapınca, bu sokağın, Derviş Ali Sokağı ve Mustafa Paşa Bostan Sokağı ile teşkil ettiği üç yol ağzının tam karşısında ve büyük, mamur bir bahçe ortasında, küçük bir kilisedir. Bahçenin yan kapısı Damataşı Sokağında olup kilisenin adı bu kapının üzerinde yazılıdır; Hazreti Meryem adına inşa edilmiş olan mâbedinin bir adı da Panaiya Vlahernon’dur. Bir Bizans yapısının yerine inşa edilmiş olup yapı tarihi tesbit edilememiştir. Narteks’i çamlıbir ahşap bölme içinde dört kâgir duvar üzerine kiremiş örtülü bir çatıdan ibarettir. Her Rum Ortodoks kilisesinde olduğu gibi, birkaç parçası sanat eseri kıymeti taşıyan müteaddit ikonlar, şamdanlar, avizeler ve kandillerle tezyin edilmiştir. Metropolit koltuğu, muganni sıraları, vâiz kürsüsü gibi ahşap aksamı alelâde işçilik eserleridir. Methal kapısından girildiğine göre tam karşıya rastlayan metrepolit koltuğunun sağ tarafındaki bir ikon, ki kucağında çocuk İsa ile Hazreti Meryemi tasvir etmektedir. Rivayete göre, İstanbulun Rum kiliselerinde mevcut ikonların en eskisidir, Bizantin bir resim olup, yüzler ve bir eli müstesna tamamen gümüş kaplı olup açıkta kalan kısımlarda da renk ve çizgiden eser kalmamış gibidir. Yeri bu kiliseden ziyade Ayasofya müzesidir. Ayni koltuğun solunda Hazreti İsayı Havvariyun arasında gösteren ve Anania Misailidis imzası ile 1865 tarihini taşıyan yağlı boya tablo da, resim bakımından, güzel bir eserdir; kilise İstanbul Ansiklopedisi adına ziyaret edildiğinde ihtiyar rahip Yosif Hacopulos bu sanatkârın Cibalili olup yakın vakte kadar da hayatta ve dükkân, atölyesinin de Cibalide olduğunu söylemiştir. Kilisenin, şayanı dikkat hususiyeti, içinde ve İkonostasiyon’un sağında bulunan ayazmasının panayırı 2 temmuzda başlayıp bir hafta sürer, bugünlerde, buraya büyük şehrin en uzak semtlerinden bile müslüman, hıristiyan binlerce kişi gelir. Ayazmanın kilise içine bakan cephesi, iki küçük mermer sütun üzerine atılmış geniş ve yayvan bir kemerden ibarettir. Ön tarafında mermer bir set, iki kenarında yekpare mermerden oyulmuş iki büyük yuvarlak tekne, ortasında da Mihail Papadupulos’un ruhunu şadetmek için 1932 de konulmuş dört musluklu bir mermer su deposu vardır. Ayazmanın suyu, arkadaki hazineye damla damla akar, tenha zamanlarda, kilisenin içinde harikulâde lâtif akisler yapar. Öylesine ki, yanındaki sokağa, halk Damlataşı Sokağı adını vermiştir. İstanbul Belediyesi mektupçusu sayın Osman Ergin, bu sokağın adını 1934 şehir rehberine Damataşı diye kaydetmiştir. Sokağın eski bir adı da Ayazma Sokağıdır; Ayazma ve Damlataşı gibi iki eski güzel ismin yanında Damataşı pek garip düşmüştür. Kilesinin çan kulesi, bahçede demir çubuklardan yapılmış basit bir kafesten ibarettir. Bahçe ise, Ayvansaray gibi bir amele semtinin ortasında, sükûn içinde dinlenilecek yegâne yerdir; kilisenin mütevelli heyeti bahçeye birkaç tane kanape koydurtacak olursa, semt halkına iyilik etmiş olurlar; bu takdirde bu bahçenin müstakbel adı “Kilise bahçesi” dir (Mart 1947). Bibl.: REK ve ME, Gezi notu.