Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
Gümüşsuyu Askerî Hastahânesi maddesi
GÜMÜŞSUYU ASKERÎ HASTAHÂNESİ – “Türkiyede Haydarpaşa Askerî Hastahânesinden sonra ikinci büyük askerî hastahânedir.Birçok ilim,kültür,sanayi ve sağlık te’sisleri,câmiler ve kışlalar inşâ ettirmiş bulunan Sultan Abdülmecidin emriyle hicrî 1263(M.aralık 1846-kasım 1847) yılında topcu kışlası olarak yapılmaya başlanmış,iki yılda tamamlanarak 17 zilhicce 1265(3 kasım 1849) bir cumartesi günü bizzat Sultan Abdülmecid tarafından hizmete açılmışdır.Takvimi Vevaayi’in 21 muharrem 1266( 6 aralık 1849) tarihli ve 416 sayılı nushasında bu muhteşem açılış töreninin tafsilâtı verilmişdir.
“İstanbul Boğazı ağzına ve Marmaraya hâkim bir tepede kurulmuş olan Gümüşsuyu Askerî Hastahânesi,o zamanların tutunmuş mimârî tarzlarından biri sayılan Harburger üslubunda, E harfi şeklinde ve tavanları çok yüksek olarak inşâ edilmişdir.Böylece sonderece ferah yapılmış olan binanın her tarafından hava ve güneş alması sağlanmışdır.Girişdeki yüksek kapu sütunları ve mermer merdivenleri,binanın güzelliklerinden biridir.Kapu medhalinde yeşil zemin üzerine altın yaldızlı ve ta’lik hat ile mermer kitâbe levhası târihî bir değer ve önem taşımaktadır.
“Hastahânenin inşâ edildiği yıla kadar Gümüşsuyu semti tamamiyle bir mezarlık hâlinde idi.Taşkışladaki topcu er ve subaylarının sağlık işlerini karşılamak amaciyle has...
⇓ Devamını okuyunuz...
GÜMÜŞSUYU ASKERÎ HASTAHÂNESİ – “Türkiyede Haydarpaşa Askerî Hastahânesinden sonra ikinci büyük askerî hastahânedir.Birçok ilim,kültür,sanayi ve sağlık te’sisleri,câmiler ve kışlalar inşâ ettirmiş bulunan Sultan Abdülmecidin emriyle hicrî 1263(M.aralık 1846-kasım 1847) yılında topcu kışlası olarak yapılmaya başlanmış,iki yılda tamamlanarak 17 zilhicce 1265(3 kasım 1849) bir cumartesi günü bizzat Sultan Abdülmecid tarafından hizmete açılmışdır.Takvimi Vevaayi’in 21 muharrem 1266( 6 aralık 1849) tarihli ve 416 sayılı nushasında bu muhteşem açılış töreninin tafsilâtı verilmişdir.
“İstanbul Boğazı ağzına ve Marmaraya hâkim bir tepede kurulmuş olan Gümüşsuyu Askerî Hastahânesi,o zamanların tutunmuş mimârî tarzlarından biri sayılan Harburger üslubunda, E harfi şeklinde ve tavanları çok yüksek olarak inşâ edilmişdir.Böylece sonderece ferah yapılmış olan binanın her tarafından hava ve güneş alması sağlanmışdır.Girişdeki yüksek kapu sütunları ve mermer merdivenleri,binanın güzelliklerinden biridir.Kapu medhalinde yeşil zemin üzerine altın yaldızlı ve ta’lik hat ile mermer kitâbe levhası târihî bir değer ve önem taşımaktadır.
“Hastahânenin inşâ edildiği yıla kadar Gümüşsuyu semti tamamiyle bir mezarlık hâlinde idi.Taşkışladaki topcu er ve subaylarının sağlık işlerini karşılamak amaciyle hastahânenin inşâsı başlayınca,çevresindeki mezarlıklar kısmen kaldırılmışdı.
“Gümüşsuyu Askerî Hastahânesinin hizmetleri,özellikle Balkan Harbi sırasında başrılı olmuş ve Hindistandan gelen bir sıhhî heyetle beraber hummâlı bir faaliyet sağlanmışdır.Bir aralık göçmen hastahânesi vazifesini de gören Gümüşsuyu Askerî Hastahânesinin Çanakkale Harbi sırasındaki hizmetleri ise çok büyük olmuşdur.
“1919 da Istanbul îtilâf Devletlri tarafından işgal edildiğinde,Gülhâne Hastahânesi fransızlar tarafından işgal edilmiş,Gülhâne Parkında bulunan Gülhâne Tatbikaat hastahânesi,muvakkaten Gümüşsuyu Askerî Hastahânesine taşınmış,ve Gümüşsuyu Hastahânesi,bağçesinde kurulan barakalarla birlikde 1923 yılına kadar Askerî Tıb Tatbikaat Okulu olarak vazife görmüşdür.
“1943 yılından îtibâren Trakya ve İstanbul bölgesinde yapılan askerî yığınaklar yüzünden,âcil cerrâhî vak’alara müdâhale edilebilen bir hastahâne hâline getirilen Gümüşsuyu Askerî Hastahânesi daha önce muhtelif târihlerle restore edilmişdir,bu meyanda Dr.Süleyman Numan Paşanın teklif ve teşebbüsü ile hasthânenin alt katı aydınlatılmık üzere hâlen mevcud derin arklar yapılımştır.
“Hastahâne ,en büyük îmar ve gelişme safhasını 1954-1955 yıllarında görmüş,ve bu tarihden sonra da ömrünü doldurmuş olan asırlık binânın ayakda durabilmesi için devamlı gayretler sarf edilmişdir.400 yataklık kadrosu olan fakat ancak 250 yatakla çalışan hastahâneyi binâ,malzeme ve eleman bakımından bugünkü çok modern hâline getiren son restorasyonu ise 1967 de tamamlanmışdır.
“Cumhuriyet devrinde Gümüşsuyu Askerî Hastahânesinin bugünkü duruma gelmesinde değerli hizmet ve cabaları geçmiş general ve albay rütbeli başhekimlerden bâzıları şunlardır :Dr.Necmi Tulgar,Dr.Şefik Erdemir,Dr.Mihtar Davaz,Dr.Süleyman Kariçal,Dr.Galib Göker,Dr.Süreyyâ Alpay,Dr.Mazhar Kipman,Dr.Sâlim Ayman ,Dr.Âbidin Enginsoy,Dr.Zeki Aşkın,Dr.Kemal Ünlüsü ve Dr.Muhsin Ataç”( Fethi Tevetoğlu,Türkansiklopedisi )
Kaleminin yetkisini kabul ettiğimiz Dr.Fethi Tevetoğlunun Türk Ansiklopedisine yazmış olduğu bu madeyi buraya aynen aldık. Dâimâ yapdığımız gibi,bu satırların yazıldığı sırada müessesenin başında bulunanlar ada müracaat ettik, bşhekim Albay Dr.Muhsin Ataç’ın gösterdiği ciddî ilgiyi bilhassa kaydetmek isteriz.Dr.Muhsin Ataç ,Gümüşsuyu Askerî hastahânesinin son restorasyonundan şöyle bahsediyor :
“ 1967 yılı başlarında esas binanın alt koridorundaki poliklinik yerinin kifâyetsizliği Kara Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Refik Yılmaz tarafından görülerek ,yeni bir poliklinik binasının yapılmasına karar verilmiş,ve o senenin nisan ayında derhal inşaata başlanmış,ve yedi ay gibi çok kısa bir zamanda poliklinik inşaatı tamamlanarak hizmete girmişdir.
“ Yine Orgeneral Refik Yılmaz’ın direktifleri ile 1967 yılının mayıs ayında esas binanın onarımı başlamış,yalnız duvarlar kalmal üzere binâ yıkılmış , bütün fennî ve sıhhî tesisleri yeniden yapılarak binâ modern bir şekle konulmuşdur. Koğuş sistemi kaldırılmış,4-5 kişilik ve 10-12 kişilik odalar yapılmışdır.Bu onarım da bir yıl gibi çok kısa birzamanda tamamlanmış ve Gümüşsuyu Hastahânesi hizmete girmişdir.
“Hastahâne hâlen,sonderecede kullanışlı çift alemiyathânesi ile bir çok ihtiyâcı karşılayacak durumdadır.
“Onarımda er gücünden büyük ölçüde faudalanılmış,diger ince işler için 3,000,000 lira sarfedilmişdir.yeni bir çok âlet alınmış,döşeme ve demirbaş olarak bütün yataklara,yasdıklara,battaniyelere varınca bütün malzeme değiştirilmiş,yani çelik dolaplar,çelik büro eşyası konmuş,bunlar için de ayrıca 3,000,000 lira harcanmışdır.Memlekete ve millete hayırlı masraflardır”( Dr. Muhsin Ataç,1968).
Dr.Fethi Tevetoğlunun “târihî bir değer ve önem taşır” dediği kitabenin menzum metnini de Dr.Muhsin Ataç’ın bize gönderdiği notlar arasında bulduk; yerinde kimin tarafından okunmuşdur bilmiyoruz,buraya âzâmî dikkatle naklediyoruz,altı beyitlik manzûme Ahmed Sadık Ziver Paşanındır(1793-1862),şâir vezir kitâbeyi binanın bitimine yetişdirmek üzere önceden yazmış,ve kendisi yapı tamamlanmadan şeyhülharemlik ile gittiği Hicazda vefat etmişdir :
Medârı birr ü şevket Hazreti Abdülmecid Hanın
Vücûdu illeti ecsâmı kevne Hak şifâ kıldı
İdüb vaz’ı enâmil nabzı dehre hüsni tedbiri
Cihânı eski derdinden ferâye nev devâ kıldı
Tabîbi tab’ı terkib eyleyüb adl ile eltâfı
Mizâcı mülke tertibi müferrihler atâ kıldı
Cünûdi topcuyâna dâri merdâ idicek bünyâd
Gümüşsûyu havâsın def’i derde mâcerâ kıldı
Hayâtı âfiyeti mahsus olub zâti hümâyûna
Disünler haşredek ol pâdişah zevku safâ kıldı
Mücevher iki târih oldu Zîver mısrai vâhid
“Gümüşsûyu bu hastahâne âbın pür şifâ kıldı”
2525 +2 = 1263 (1846 – 1847)
Tema
Yapı
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Madde Başlığı
Kod
G11A060
Tema
Yapı
Konular
Gümüşsuyu Askeri Hastanesi, Gümüşsuyu Military Hospital, Haydarpaşa Askeri Hastanesi, Haydarpaşa Military Hospital, Abdülmecid I (Sultan), Gümüşsuyu, Taşkışla, Balkan Harbi, Balkan War, Gülhane Parkı, Gülhane Park, Gülhane Tatbikat Hastahanesi, Gülhane Hospital, Süleyman Numan Paşa, Necmi Tulgar, Şefik Erdemir, Mithat Davaz, Süleyman Kariçal, Galib Göker, Süreyya Alpay, Mazhar Kipman, Salim Ayman, Abidin Enginsoy, Zeki Aşkın, Kemal Ünlüsü, Muhsin Ata, Doktor, Doctor, Fethi Tevetoğlu, Türk Ansiklopedisi, Türk Ansiklopedisi (Encyclopedia), Muhsin Ataç, Orgerenal, General, Refik Yılmaz, Ahmed Sadık Ziver Paşa, Ahmed Sadık Ziver Pasha
Tür
Belge
Biçim
Daktilo yazısı, El yazısı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
İstanbul Ansiklopedisi Güm bölümü için yazılmış metin
Not
Kâğıt üzerine daktilo. Baskı notları tükenmez kalemle yazılmıştır.
Bibliyografya Notu
"Takvim-i Vekayi"; Muhsin Ataç, 1968; Fethi Tevetoğlu, "Türk Ansiklopedisi"; Ahmed Sadık Ziver Paşa
Provenans
İstanbul Ansiklopedisi Arşivi, Kadir Has Üniversitesi ve Salt iş birliğiyle erişime açılmıştır.
Tema
Yapı
Emeği Geçen
Tür
Belge
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.