Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
AYAK ESNAFI, SATICILARI : Hallaçlar
İstisnasız hemen hepsi Karadeniz yalısı uşaklarıdır, Büyükşehri semt semt dolaşanları da çalâk yapılı, sırım gibi adamlardır; hırpanî kıyafet alâmeti farikası gibidir, evlerde atacakları pamuğu götürü pazarlık ederler. Hallaç için evde bir oda boşaltılır, bir süpürge, bir desti su verilir, ev sahibi, gani ve sahi insan ise bir yemek ile ekmek de verir. Bir odasında hallaç çalışan evden sokağa akseden sesler, İstanbulun kendine has âhenklerindendir denilebilir. Eskiden, düğünü yaklaşmış kız evlerinde hallaç tokmağının pamuk diden kirişde çıkardığı ses, ki “dan.. tız.. dan.. dan...” lı bir notası vardır, günlerce devam eder. müstakbel gelin kıza, ev halkına, konuya komşuya yakın bir istikbaldeki aile saadetini müjdelerdi.
İstanbulda sık sık görülmüş vakalardandır, ihtiyar sinirli kaynanalar, eve gelin girdikten sonra, hallaca yataklarını attırmaz olurlar, eve ne zaman hallaç gelse, onların da inad ve ısrarı artar, nihayet, gelin, kaynanasının gece yatısı misafirliğine gitmemesini fırsat bilir, kapudan geçen bir hallacı çağırıp kaynanasının yatak şiltelerini, yorgan, yastıklarını attırır, bir cemile olmak üzere pufla gibi yatağını yapar hazırlar, fakat kaynana döner dönmez feryadı figanı basarak şırak şırak düşer düşer bayılıp ayılır; kadıncağızın şiltesi içinde, bir gül yüzüğü, tek...
⇓ Devamını okuyunuz...
İstisnasız hemen hepsi Karadeniz yalısı uşaklarıdır, Büyükşehri semt semt dolaşanları da çalâk yapılı, sırım gibi adamlardır; hırpanî kıyafet alâmeti farikası gibidir, evlerde atacakları pamuğu götürü pazarlık ederler. Hallaç için evde bir oda boşaltılır, bir süpürge, bir desti su verilir, ev sahibi, gani ve sahi insan ise bir yemek ile ekmek de verir. Bir odasında hallaç çalışan evden sokağa akseden sesler, İstanbulun kendine has âhenklerindendir denilebilir. Eskiden, düğünü yaklaşmış kız evlerinde hallaç tokmağının pamuk diden kirişde çıkardığı ses, ki “dan.. tız.. dan.. dan...” lı bir notası vardır, günlerce devam eder. müstakbel gelin kıza, ev halkına, konuya komşuya yakın bir istikbaldeki aile saadetini müjdelerdi.
İstanbulda sık sık görülmüş vakalardandır, ihtiyar sinirli kaynanalar, eve gelin girdikten sonra, hallaca yataklarını attırmaz olurlar, eve ne zaman hallaç gelse, onların da inad ve ısrarı artar, nihayet, gelin, kaynanasının gece yatısı misafirliğine gitmemesini fırsat bilir, kapudan geçen bir hallacı çağırıp kaynanasının yatak şiltelerini, yorgan, yastıklarını attırır, bir cemile olmak üzere pufla gibi yatağını yapar hazırlar, fakat kaynana döner dönmez feryadı figanı basarak şırak şırak düşer düşer bayılıp ayılır; kadıncağızın şiltesi içinde, bir gül yüzüğü, tek taş küpeleri, bir kaç beşi birliği ve cenaze parası olduğunu öğrenince gelin de fenalıklar geçirir, zabıtaya müracaat edilir, edilir ama hallaç uşağını koydunsa bul.. yüzlerce hallaçdan hangisi. gelin elin herifine alıcı gözle bakacak değil a.. üstü başı nasıldı, genç mı, kıranta mı, kör mü, topal mı, sarı mı, esmer mi?.. Ve bazen çok vakidir, ihtiyar kaynanacık o pufla yatağa hasta düşer.. ve ona yatak ölüm döşeği olur.
Burhan Olker
Hallaç
(Resim: merhum İsmail İsâ’nın yağlı boya tablosundan Ayhan eli ile)
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Yazar/Üreten
Burhaneddin Olker
Kod
IAM030247
Tema
Folklor
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Tanım
Cilt 3, sayfalar 1400-1401
Not
Görsel: cilt 3, sayfa 1401
Tema
Folklor
Emeği Geçen
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.