Cibalide, Ayakapuda on altıncı asır yapısı, Türk yapı sanatının bedialarından tek bir hamamdır, bu satırların yazıldığı sırada çok harap bir halde ve bir kereste deposu haline konmuş bulunuyordu (1947); arka tarafı kubbeler hizasına kadar toprağa gömülmüş, İstanbul Ansiklopedisi için resimlerinin yapıldığı 1944 yılı ile 1947 arasında iki halvet kubbesi çökmüştür; diğer kubbelerin de yakın istikbalde çökeceği muhakkaktır. Bu güzel hamamın yirmi yirmi beş yıldanberi metrûk olduğu söylenmektedir; vaktiyle bu hamamda çalışmış; 1944 de Küçükmustafapaşa Hamamında bulunan bir dellâk, Ayakapu Hamamının halk ağzında Havuzlu Hamam diye maruf olduğunu, su hazinesine bitişik halvetlerden soldakinin ki, kubbesi yıkılanlardan biridir, Kanlı Halvet diye meşhur olduğunu, Yeniçeri zamanında burada genç bir dellâğın bıçaklanarak öldürüldüğü söylenegeldiğini nakletmiştir. Ayakapu Hamamının dış kapısı üzerinde mermer bir kitabe taşında şu tarih kıtası yazılıdır: Bi hamdillâh bu câyi hurem âbâd Hezaran sa’yile çün buldu itmâm Bu âli menzile dinildi târih “Ki yüzü sûyidir şehrin bu hammam” H. 999 (M. 1582) Ayakapu Hamamının plânındaki hususiyet, sokak kapusu ile camekân arasında bir bölmenin bulunmasıdır. Kereste deposu yapılan büyük kubbeli camekânın fresklerle tezyin edildiği görülüyor, ki bunlard...

Cibalide, Ayakapuda on altıncı asır yapısı, Türk yapı sanatının bedialarından tek bir hamamdır, bu satırların yazıldığı sırada çok harap bir halde ve bir kereste deposu haline konmuş bulunuyordu (1947); arka tarafı kubbeler hizasına kadar toprağa gömülmüş, İstanbul Ansiklopedisi için resimlerinin yapıldığı 1944 yılı ile 1947 arasında iki halvet kubbesi çökmüştür; diğer kubbelerin de yakın istikbalde çökeceği muhakkaktır. Bu güzel hamamın yirmi yirmi beş yıldanberi metrûk olduğu söylenmektedir; vaktiyle bu hamamda çalışmış; 1944 de Küçükmustafapaşa Hamamında bulunan bir dellâk, Ayakapu Hamamının halk ağzında Havuzlu Hamam diye maruf olduğunu, su hazinesine bitişik halvetlerden soldakinin ki, kubbesi yıkılanlardan biridir, Kanlı Halvet diye meşhur olduğunu, Yeniçeri zamanında burada genç bir dellâğın bıçaklanarak öldürüldüğü söylenegeldiğini nakletmiştir. Ayakapu Hamamının dış kapısı üzerinde mermer bir kitabe taşında şu tarih kıtası yazılıdır: Bi hamdillâh bu câyi hurem âbâd Hezaran sa’yile çün buldu itmâm Bu âli menzile dinildi târih “Ki yüzü sûyidir şehrin bu hammam” H. 999 (M. 1582) Ayakapu Hamamının plânındaki hususiyet, sokak kapusu ile camekân arasında bir bölmenin bulunmasıdır. Kereste deposu yapılan büyük kubbeli camekânın fresklerle tezyin edildiği görülüyor, ki bunlardan, dışardan girildiğine göre karşı sağ köşede, kubbenin altında bir parça kalmış, diğerleri dökülmüştür. Bir küçük kubbe ve iki beşik kubbecik ile örtülü olan soğukluğun sağında bir temizlik yerleri bulunup, soldaki bir kapudan da müselles bir aralık içine yerleştirilmiş ayakyollarına geçilir. Asıl hamam kısmı, bir göbek taşı etrafında dört halvet ve üç sofadan ibarettir. 1947 de, kubbelerle sofaların üstündeki beşik kubbeler tehlikeli olduğu için soğukluğa açılan kapusu örülmüş bulunuyordu. Kurnaları ve mermer döşemeleri bir yüksek sanat eserinin kıymetini idrâktan âciz mal sahipleri tarafından sökülmüş ve satılmış bulunuyordu. İstanbul Ansiklopedisi, Büyükşehrin “yüzü suyu” olan Ayakapu Hamamını tahrip edenleri, tarihin tel’inine terkeder. Bibl.: REK, Gezi Notu. Ayakapu Hamamı, Cebhe, 1944 (Resim: Nezih) Ayakapu Hamamı, 1944 (Resim: Nezih) Ayakapu Hamamı (Plân - kroki: B. Evler)