Maddeler
İstanbul Ansiklopedisi'nin A harfinden Z harfine tüm maddelerini bir arada inceleyin.
Ciltler
1944 ile 1973 yılları arasında A harfinden G harfine kadar yayımlanmış olan ciltlere göz atın.
Arşiv
Reşad Ekrem Koçu'nun, G ve Z harfleri arasındaki maddelerle ilgili çalışmalarını keşfedin.
Keşfet
Temalar veya belge türlerine göre arama yapın; ilk kez erişime açılan arşiv belgeleri arasında gezinin.
AVAROĞLU (Ertuğrul Şevket)
Muharrir edîb; 1909 da İstanbulda Halıcılarda Cami Sokağında doğdu. Babası Bahriye Yüzbaşısı Mehmed Ârif Beydir ki Birinci Cihan Harbinde Çanakkale Boğazı dışında batan Midilli kruvazörü şühedasındandır. Ârif Beyin pederi Mustafa Efendi de bahriyeli olup tesbit edilemiyen bir tarihte Kafkasyadan İstanbula hicret etmiş. Tersaneye girmiş ve bahriyede kolağalığına kadar yükselmiştir. Ertuğrul Şevket de aile an’anesine uymuş, ilk tahsilini Nümunei Terakki mektebinde gördükten ve bir müddet de Menbai İrfan İdadisinde okuduktan sonra Heybeli Ada Bahriye Mektebine girmiştir. Fakat bedenî takati denizciliğe elverişli çıkmamış, içinde bahriyeli olmak heves ve arzuları bulunduğu halde Heybeliden ayrılmış, bir müddet sonra 1925 de Yüksek Muallim Mektebinin tarih kısmına imtihanla girmiş, o sıralarda ikamet ettikleri Üsküdarda komşuları olan Sadri Edhem’in teşviki ile Yüksek Muallim Mektebini de bırakarak Son Telgraf gazetesinde muhabirlikle Matbuat hayatına atılmıştır.
Babasını pek küçük yaşta kaybeden Ertuğrul Şevket kendisinden birkaç yaş küçük kızkardeşiyle beraber Hüsniye Hanım ismindeki fedakâr bir ananın mütevazi geliri ile okurken, 16 - 17 yaşlarında ailenin istinadgâhı olmuştur.
1934 yılına kadar muhtelif İstanbul gazetelerinde çalışan, zekâsı, enerjisi ve zarafeti ile kendisine iyi...
⇓ Devamını okuyunuz...
Muharrir edîb; 1909 da İstanbulda Halıcılarda Cami Sokağında doğdu. Babası Bahriye Yüzbaşısı Mehmed Ârif Beydir ki Birinci Cihan Harbinde Çanakkale Boğazı dışında batan Midilli kruvazörü şühedasındandır. Ârif Beyin pederi Mustafa Efendi de bahriyeli olup tesbit edilemiyen bir tarihte Kafkasyadan İstanbula hicret etmiş. Tersaneye girmiş ve bahriyede kolağalığına kadar yükselmiştir. Ertuğrul Şevket de aile an’anesine uymuş, ilk tahsilini Nümunei Terakki mektebinde gördükten ve bir müddet de Menbai İrfan İdadisinde okuduktan sonra Heybeli Ada Bahriye Mektebine girmiştir. Fakat bedenî takati denizciliğe elverişli çıkmamış, içinde bahriyeli olmak heves ve arzuları bulunduğu halde Heybeliden ayrılmış, bir müddet sonra 1925 de Yüksek Muallim Mektebinin tarih kısmına imtihanla girmiş, o sıralarda ikamet ettikleri Üsküdarda komşuları olan Sadri Edhem’in teşviki ile Yüksek Muallim Mektebini de bırakarak Son Telgraf gazetesinde muhabirlikle Matbuat hayatına atılmıştır.
Babasını pek küçük yaşta kaybeden Ertuğrul Şevket kendisinden birkaç yaş küçük kızkardeşiyle beraber Hüsniye Hanım ismindeki fedakâr bir ananın mütevazi geliri ile okurken, 16 - 17 yaşlarında ailenin istinadgâhı olmuştur.
1934 yılına kadar muhtelif İstanbul gazetelerinde çalışan, zekâsı, enerjisi ve zarafeti ile kendisine iyi bir mevki temin eden genç muharrir, bu tarihte Ankaraya gitmiş Matbuat Umum Müdürlüğünde bir vazife almış, 1944 e kadar geçen 10 yıl içinde başta Tan, Vatan, Tasvir ve Akşam gazeteleri gelmek üzere ayni zamanda birkaç İstanbul gazetesinin Ankara muhabirliğini yapmıştır.
1935 de Ankarada Vidinli Tahir Bey ismindeki bir zatın kızı Behice Hanımla evlenmiş, 1940 da Başredaktörlüğe kadar çıktığı Matbuat Umum Büdürlüğünden ayrılmış, 1944 de İstanbula dönmüştür.
Bir müddet “Tan” gazetesinin yazı işleri müdürlüğünde bulundu, oradan ayrılarak karikatürist Râmiz ile “Mizah” mecmuasını kurmuştur, sonra sermâyesi. M. Faruk Gürtunca tarafından kurulmuş “Devran” adlı bir mizah mecmuası çıkarmıştır. Refik Hâlid Karay “Aydede” mecmuasını tekrar çıkarınca (B.: Aydede) yazı işleri müdürü ile en ağır yazı yükünü üzerine almıştır.
Bir ara “Yeni Sabah” gazetesinde fıkra muharrirliği yapmış, sonra M.F. Gürtuncanın “Her Gün” gazetesine fıkra muharriri olarak intisap etmiştir ve yine Gürtuncanın “Ülkü” müesseselerinin umum müdürü olmuştur. 1959 da Her Günde sekreterlik ve “Sapantaşı” başlıklı fıkraların muharrirliğini yapmakta idi. Bu gazetede “Nevres Baba” ve “Aşkın ölümü” adlı iki romanı tefrika edilmiştir. Sırf para kazanmak maksadı ile imzasız olarak neşrettiği yirmiden fazla romanı vardır ki hem küçümsenecek iş değildir, hem de edebî bir hüviyetleri vardır.
Ertuğrul Şevketin mizah ve fıkra muharrirliğinin üstünde edebiyatımızdaki mümtaz yeri hikâyeciliğidir. İlk hikâyelerini 1929 da “Köse Fuad” ve 1938 de “Olmayan şeyler” adı altında toplamış, neşretmiştir. “Şeriatcasına” adındaki üç perdelik bir de komedisi vardır ki 1938 de Matbuat Umum Müdürlüğü tarafından basılmış ve muhtelif halk evlerinde oynanmıştır. Ertuğrul Sâdi tarafından da sahneye konmuştur.
Neslinin bütün münevverleri gibi şirle de meşgul olan Ertuğrul Şevketin bestelenmiş bazı şarkıları zamanımızın musiki muhafillerinde ve radyolarda seçkin okuyucular tarafından okunmaktadır, bilhassa Osman Nihad Akın’ın nihâvend makamında bestelediği bir şarkısı son zamanların en güzel eserindendir:
Kalbimdeki son aşka inerken yine perde
Bir ağlayacak göz aradım bendeki derde
Bahtın bütün insanları güldürdüğü yerde
Bir ağlayacak göz aradım bendeki derde...
Diğer neşredilmemiş şiirleri Ertuğrul Şevkete şair dememiz için yeter eserlerdir, kendisinin bu yolda en küçük iddiası olmadığı halde, ancak yakın dostlarının bildiği iç âleminin derdlerini dökmek istediği zaman baş vurduğu yer şiir olmuştur, aşağıdaki mısralar şiir diline güzel bir örnektir.
Unutdum, hep unutdum!
Kârım budur dünyâda..
Burma bıyıklı babam vardı,
Öldü;
Yirmi odalı evim vardı.
Yandı..
Unutdum, hep unutdum!
Seyyahata çıkardım;
Param vardı;
Rakı ısmarlardım,
Dostlarım vardı;
Severdim
Kalbim vardı.
Unutdum, hep unutdum!..
Kızlarım vardı,
Okşardım yanaklarını,
Koklardım saçlarını...
Unutdum, hep unutdum!..
Unutmak,
Unutulmak kadar güzel..
Ertuğrul Şevket, Avaroğlu
(Resim: Nezih)
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Nezih
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.
TÜM KAYIT
Kod
IAM030159
Tema
Kişi
Tür
Ansiklopedi sayfası
Biçim
Baskı
Dil
Türkçe
Haklar
Açık erişim
Hak Sahibi
Kadir Has Üniversitesi
Emeği Geçen
Nezih
Tanım
Cilt 3, sayfalar 1344-1345
Not
Görsel: cilt 3, sayfa 1344
Bakınız Notu
B.: Aydede
Tema
Kişi
Emeği Geçen
Nezih
Tür
Ansiklopedi sayfası
Paylaş
X
FB
Bağlantılar
→ Kullanım Şartları
→ Geri Bildirim
İstanbul Ansiklopedisi kayıtlarıyla ilgili önerilerinizi istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org adresine gönderebilirsiniz.