Entries
Examine all the Istanbul Encyclopedia entries from A to Z.
Volumes
Browse A to G volumes published between 1944 and 1973.
Archive
Discover Reşad Ekrem Koçu's works for the entries between letters G and Z.
Discover
Search by subjects or document types; browse through archival docs that are open access for the first time.
Gümrükönü Sheds article
GÜMRÜKÖNÜ SALAŞLARI – Sirkeci ,Eminönü ve Yemiş arasında ,zamanımızda mevcud olmayan kale duvarları ile deniz arasında şerid hâlinde uzanan yalı boyu, hepsi ahşab yapı dükkânlar,kayık iskeleleri ve kayıkhanelerle kaplanmışdı.Dükkânların ve kayıkhânelerin üstleri de bekâr odalar idi,sâkinleri de ayak takımı, ve hattâ onların da eclâf ve erâzil güruhu idi.Sirkeci tarafından Yemişe doğru dört de gümrük dâiresi bulunuyordu :
Kahve Gümrüğü,Büyük Gümrük,Yaş Yemiş Gümrüğü(bugünkü anlamı ile Hal) ve Tütün Gümrüğü.Bundan ötürüdür ki o sahadaki ahşab binaların tümüne Gümrükönü Salaşları adı verilmişdi.Geçen asır başlarında tanzim edilmiş Bostancıbaşı Defterlerinde (B.:Bostancıbaşı Defterleri,cild ,sayfa ) o yalı boyu salaşları şöyle kaydedilmişdir :
Hidâyet Camii(Eminönü ile Bağçekapusu arasında duruyor;B.:Hidâyet Camii) ; yanında İstanbul Ağası dâiresi(B.:İstanbul Ağası);önünde İstanbulağası İskelesi; yanında emlâki hümâyundan Odun Meydanı ;yanında beş aded yemişci dükkânı;yanında Bostancı Kara Hasanın Kahvehânesi ;yanında Bursa ve Mudanya kayıklarının İskelesi ;yanında serâpa yemişci dükkânları ;yanında Kahve Gümrüğü ;yanında Büyük İstanbul Gümrüğü ve meydanı ve iskelesi ;yanında Yemişci Halilin dükkânı Silâhşor Süleyman Ağanın kayıkcı odaları ;yanında Keleş Halilin kahvehânesi ;yanı...
⇓ Read more...
GÜMRÜKÖNÜ SALAŞLARI – Sirkeci ,Eminönü ve Yemiş arasında ,zamanımızda mevcud olmayan kale duvarları ile deniz arasında şerid hâlinde uzanan yalı boyu, hepsi ahşab yapı dükkânlar,kayık iskeleleri ve kayıkhanelerle kaplanmışdı.Dükkânların ve kayıkhânelerin üstleri de bekâr odalar idi,sâkinleri de ayak takımı, ve hattâ onların da eclâf ve erâzil güruhu idi.Sirkeci tarafından Yemişe doğru dört de gümrük dâiresi bulunuyordu :
Kahve Gümrüğü,Büyük Gümrük,Yaş Yemiş Gümrüğü(bugünkü anlamı ile Hal) ve Tütün Gümrüğü.Bundan ötürüdür ki o sahadaki ahşab binaların tümüne Gümrükönü Salaşları adı verilmişdi.Geçen asır başlarında tanzim edilmiş Bostancıbaşı Defterlerinde (B.:Bostancıbaşı Defterleri,cild ,sayfa ) o yalı boyu salaşları şöyle kaydedilmişdir :
Hidâyet Camii(Eminönü ile Bağçekapusu arasında duruyor;B.:Hidâyet Camii) ; yanında İstanbul Ağası dâiresi(B.:İstanbul Ağası);önünde İstanbulağası İskelesi; yanında emlâki hümâyundan Odun Meydanı ;yanında beş aded yemişci dükkânı;yanında Bostancı Kara Hasanın Kahvehânesi ;yanında Bursa ve Mudanya kayıklarının İskelesi ;yanında serâpa yemişci dükkânları ;yanında Kahve Gümrüğü ;yanında Büyük İstanbul Gümrüğü ve meydanı ve iskelesi ;yanında Yemişci Halilin dükkânı Silâhşor Süleyman Ağanın kayıkcı odaları ;yanında Keleş Halilin kahvehânesi ;yanında Ortaköy ve Beşiktaş İskelesi (İst nbul tarafından oralara işleyen ve dolmuş yapan kayıkların iskelesi) ;yanında İzzet Mehmed Paşa Camii (Eminönü Meydanının son genişletilmesinde yıktırıldı) ;yanında Tophâne ve Balıkpazarı İskelesi (Galata Balıkpazarı ile Tophâneye işleyen kayıkların iskelesi) ;yanında Seyyid Mustafanın kahvehânesi ;yanında bekâr odaları ;yanında Karaköy İskelesi (Karaköye işleyen,dolmuş yapan kayıkların iskelesi) ;yanında Yaş Yemiş Gümrüğü ;yanında Hasköy İskelesi (Hasköye işleyen kayıkların iskelesi) ;yanında Başyasakcı Odası ve kayıkhânesi ;yanında Tütün Gümrüğü,önünde iskelesi ;yanında Ellialtı Ömerin Kahvehânesi ;yanında serâpâ tütüncü dükkânları ;yanında Hasır İskelesi ;yanında serâpâ limoncu dükkânları ;yanında Çardak Kolluğu ve İskelesi (Çardak Kolluğu,cild ,sayfa ).
Tanzimatdan sonra Gümrükönü arasında üç dane de meyhâne açıldı. Müslümanlarca o zamanlar meyhanecilik mezmun iş bilindiğinden üçünün de sâhibleri ve müstahdemleri rumdu.Müşterilerin çoğunluğunu da kayıkcı,hammal takımı teşkil ederdi.Aralarında bıçkın meşreb kâtiblerekalender meşreb kibar kişilere de rastlanırdı.Barbalar,seçerek istihdam ettikleri yakışıklı çıraklarının her türlü kepâzeliklerine göz yumarlar,ve hattâ o palikar veya pedimulara yakın alâka gösterenlere :“ Seninki..Senin İstefo..Senin Yorgo” gibi söz ederlerdi.Meyhânelerin birer nefer de çığırtkan delikanlısı vardı durmadan :“Buyurun !.. Beyim,efendim,müsyö,kiriya !..” diye bağırırlar,yoldan gecenleri kollarından tutarak âdetâ zorla içeri sokmaya çalışırlardı.
Theme
Location
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.
TÜM KAYIT
Article Title
Identifier
G11A030
Theme
Location
Subject
Gümrükönü salaşları, Gümrükönü sheds, Sirkeci, Eminönü, Yemiş, Kahve gümrüğü, Coffee customs, Büyük Gümrük, Grand Customs, Yaş yemiş gümrüğü, Fruit customs, Tütün gümrüğü, Tobacco customs, Bostancıbaşı defterleri, Registers of Head of Imperial Bodyguards, Hidayet Camii, Hidayet Mosque, İstanbul Ağası, Bostancı Kara Hasan'ın Kahvehanesi, Bostancı Kara Hasan's Coffeehouse, İstanbul Gümrüğü İskelesi, Istanbul Customs Pier, Ortaköy İskelesi, Ortaköy Pier, Beşiktaş İskelesi, Beşiktaş Pier, Karaköy İskelesi, Karaköy Pier, Silahşor Süleyman Ağa'nın Kayıkçı Odaları, Warrior Süleyman Ağa's Boathouses, Keleş Halil'in Kahvehanesi, Keleş Halil's Coffeehouse, İzzed Mehmed Paşa Camii, İzzed Mehmed Pasha Mosque, Tophane İskelesi, Tophane Pier, Balıkpazarı İskelesi, Balıkpazarı Pier, Hasköy İskelesi, Hasköy Pier, Başyasakçı Odası, Başyasakçı Room, Başyasakçı Kayıkhanesi, Başyasakçı Coffeehouse, Tütün Gümrüğü İskelesi, Tobacco Customs Pier, Ellialtı Ömerin Kahvehanesi, Ellialtı Ömer's Coffeehouse, Hasır İskelesi, Hasır Pier, Serapa Limoncu Dükkânları, Serapa Lemon Shops, Çardak Kolluğu ve İskelesi, Meyhane, Gin mill, Tavern
Type
Document
Format
Typewriting
Language
Turkish
Rights
Open access
Rights Holder
Kadir Has University
Description
Text written for the Güm chapter of Istanbul Encyclopedia.Bostancıbaşı Records is cited.
Note
Typewriting on paper
See Also Note
Bostancıbaşı Defterleri; Hidâyet Camii; İstanbul Ağası; Çardak Kolluğu
Provenance
Istanbul Encyclopedia Archive has been opened to access in cooperation with Kadir Has University and Salt.
Theme
Location
Contributor
Type
Document
Share
X
FB
Links
→ Rights Statement
→ Feedback
Please send your feedback regarding Istanbul Encyclopedia records to istanbul.ansiklopedisi@saltonline.org.