Farsca bir isim olup lûgat mânası: Kapı eşiği, dergâh, hükümdar sarayı, payitaht, mahal, mevki, mevzi, yer, evliya merkadi, tekkedir; Büyükşehir İstanbulun da isimlerinden biridir; Âsitânei Saadet, Âsitânei Saltanat, Âsitânei Devleti Aliyye ve bundan kısaltılmış olarak Âsitânei Aliyye şekillerinde kullanılır. Aşağıdaki satırlar, tarih kaynaklarımızdan alınmış örneklerdir; “Zikri bazı vukuatı müteferrika ve icmâli ahvali Âsitânei —... ve yine bu esnalarda marazı mühliki vebâ bâ emrillahi teâlâ ifratla kesret ve şiddet peyda ettiğinde... Deruni İstanbulda bazı cevami ve mesacid ve türbe civarındaki makabir ve bunlara benzer mahalli saire defnolunanlardan başka İstanbul kapılarından geçirilen mevta bin beş yüz ve bazan iki bin adetlerinde olup...” (Şanizade; Hicrî 1227 vakayii arasında). “Rebiülevvelin sekizinde Şahi Acem elçisi gelip yirmi beşinde Geylan hâkimi Ahmet Han dahi Âsitanei şahi cihana iltica edip geldikte âyanı devlet alay ile iskeleye varub tâzimen istikbal edildiler” (Naima, Hicrî 1001 vekayii arasında). “Vürudi Mehmed Ali Paşa be Âsitâne — Mısır valisı Mehmed Ali Paşa muktezayi sıdkı ubudiyeti üzre Derâliyeye gelip huzuri şahaneye rûsayi ubudiyet niyetinde bulunduğu tarafı Padişahiden istihbar olunmakla...” (Lûtfi; 1262 vekayii arasında). “Âmedeni rûusi eşkiya be Âsi...

Farsca bir isim olup lûgat mânası: Kapı eşiği, dergâh, hükümdar sarayı, payitaht, mahal, mevki, mevzi, yer, evliya merkadi, tekkedir; Büyükşehir İstanbulun da isimlerinden biridir; Âsitânei Saadet, Âsitânei Saltanat, Âsitânei Devleti Aliyye ve bundan kısaltılmış olarak Âsitânei Aliyye şekillerinde kullanılır. Aşağıdaki satırlar, tarih kaynaklarımızdan alınmış örneklerdir; “Zikri bazı vukuatı müteferrika ve icmâli ahvali Âsitânei —... ve yine bu esnalarda marazı mühliki vebâ bâ emrillahi teâlâ ifratla kesret ve şiddet peyda ettiğinde... Deruni İstanbulda bazı cevami ve mesacid ve türbe civarındaki makabir ve bunlara benzer mahalli saire defnolunanlardan başka İstanbul kapılarından geçirilen mevta bin beş yüz ve bazan iki bin adetlerinde olup...” (Şanizade; Hicrî 1227 vakayii arasında). “Rebiülevvelin sekizinde Şahi Acem elçisi gelip yirmi beşinde Geylan hâkimi Ahmet Han dahi Âsitanei şahi cihana iltica edip geldikte âyanı devlet alay ile iskeleye varub tâzimen istikbal edildiler” (Naima, Hicrî 1001 vekayii arasında). “Vürudi Mehmed Ali Paşa be Âsitâne — Mısır valisı Mehmed Ali Paşa muktezayi sıdkı ubudiyeti üzre Derâliyeye gelip huzuri şahaneye rûsayi ubudiyet niyetinde bulunduğu tarafı Padişahiden istihbar olunmakla...” (Lûtfi; 1262 vekayii arasında). “Âmedeni rûusi eşkiya be Âsitânei Saadet —... Otuz bir adet kelle ki evvelâ pişvayı eşkiya olan Celâlî Vezir Abaza Hasan Paşa ve biri dahi Tayyar Mehmed Paşanın ekber evlâdı Valii Şam Vezir Ahmet Paşa... biri dahi biraderi Raka Beylerbeyisi Mustafa Paşa... Ve biri dahi Vezir Sarı Ken’an Paşa... ve biri dahi Deli Ferhat Paşa ve biri dahi oğlu Yahya... rûusi menhusleri dergâhı cihanpenaha arzolundu...” (Silâhdar Fındıklı Mehmed Ağa; Hicrî 1069 vekayii arasında. “... Boynu eğri (Mehmed Paşa) alay ile Âsitânei Devlete girip...” (Evliya Çelebi; on yedinci asır ortası). Beşiktaşlı Gedaî de, geçen asrın bir İstanbul civarını medh ederken “âsitanlı” sıfatını kullanmaktadır: Çıkardı âlemi baştan yine bir tâze gülfemli Gören üftâdenin bağrı hûn oldu gözleri nemli Bakar mestâne mestâne o tıflı mesti nâz demli Meded ey âfeti devran kıvırcık saçlı perçemli Mücerred âsitanlı adı şanlı dilberi şehri Bilenlerden süal ittimdidiler ismine Servi Kara sevdâlara saldı meded ey âşıkı dehri Meded ey âfeti devran kıvırcık saçlı perçemli