Geçen asır sonlarının tanınmış şair ve gazetecilerinden; muharrir, mualim, şair ve ansiklopedist İbrahim Alâeddin Gövsa’nın babası; 1856 da İstanbulda doğdu; zamanının seçkin ulemasından, Abdülmecid devrinde Enderun hocalığında ve huzur dersleri muharrirliğinde bulunmuş Filibeli Abdullah Efendinin oğludur babasını pek küçük yaşında kaybetti, ders vekili ve Mecelle Cemiyeti âzası olan amcası Halil Efendi tarafından himaye edildi, Rüşdiyeyi bitirince 16 yaşında Meşihat dairesine kâtiplikle alındı. Amcasının mücâvir olarak gittiği Hicazda vefatından az sonra Meşihatteki kâtipliğinden istifa ederek yakın dostluk kurduğu Basîretçi Ali Efendi’nin yanında gazeteciliğe başladı. Basîret gazetesi Ali Süâvi’nin suikastına uğrayıp kapanınca ve gazetenin sahibi de tevkif olununca Mustafa Âsım Bey korkusundan bir müddet saklandı (B.: Ali Efendi, Basîretçi; Basîret Gazetesi), sonra Kudüse kaçtı; hükûmetçe de onun İstanbuldan uzaklaşması kâfi ceza görüldü; on yedi yıl Kudüste kaldı; (Noterlik) mukavelât muharrirliği yaptı, oradan ayrılmamak şartiyle hükûmetçe de kayırıldı, Kudüs tahrirat müdürlüğüne (Kudüs mutasarrıflığı yazı işleri müdürlüğüne) tayin edildi; bu yıllar içindedir ki fransızca öğrendi. 1887 de Kudüs ile Yafa arasında tramvay işletmek için bir imtiyaz aldı, bu iş için sermayedarlar...

Geçen asır sonlarının tanınmış şair ve gazetecilerinden; muharrir, mualim, şair ve ansiklopedist İbrahim Alâeddin Gövsa’nın babası; 1856 da İstanbulda doğdu; zamanının seçkin ulemasından, Abdülmecid devrinde Enderun hocalığında ve huzur dersleri muharrirliğinde bulunmuş Filibeli Abdullah Efendinin oğludur babasını pek küçük yaşında kaybetti, ders vekili ve Mecelle Cemiyeti âzası olan amcası Halil Efendi tarafından himaye edildi, Rüşdiyeyi bitirince 16 yaşında Meşihat dairesine kâtiplikle alındı. Amcasının mücâvir olarak gittiği Hicazda vefatından az sonra Meşihatteki kâtipliğinden istifa ederek yakın dostluk kurduğu Basîretçi Ali Efendi’nin yanında gazeteciliğe başladı. Basîret gazetesi Ali Süâvi’nin suikastına uğrayıp kapanınca ve gazetenin sahibi de tevkif olununca Mustafa Âsım Bey korkusundan bir müddet saklandı (B.: Ali Efendi, Basîretçi; Basîret Gazetesi), sonra Kudüse kaçtı; hükûmetçe de onun İstanbuldan uzaklaşması kâfi ceza görüldü; on yedi yıl Kudüste kaldı; (Noterlik) mukavelât muharrirliği yaptı, oradan ayrılmamak şartiyle hükûmetçe de kayırıldı, Kudüs tahrirat müdürlüğüne (Kudüs mutasarrıflığı yazı işleri müdürlüğüne) tayin edildi; bu yıllar içindedir ki fransızca öğrendi. 1887 de Kudüs ile Yafa arasında tramvay işletmek için bir imtiyaz aldı, bu iş için sermayedarlar bularak bir şirket kurdu, fakat kendisini çekemiyenler ellerine vaktiyle Sultan Murada yazdığı bir culûsiyeyi geçirerek Sultan Hamide jurnal gönderdiler ve tramvay imtiyaz mukavelenamesini feshettirdiler. 1895 de İstanbula geldi ise de yerleşip kalamadı, mektupçulukla Basraya sürüldü, orada bir ara Amâre mutasarrıf vekilliğinde bulundu, bu kasabada ilk mektebi yapıp açtı, bir saat kulesi yaptırdı. 1899 da yine mektupçulukla Trabzona naklolundu. Orada da Vilâyet Salnamesi Yıllığı ile Vilâyet gazetesini ıslâh etti; ki Abdülmecid devrinde vilâyetlerde çıkarılan ve bugün pek kıymetli birer tarih vasikası olan bu resmî yıllıkların en güzeli ve en mükemmeli, Âsım Beyin mektupçuluğu zamanında neşredilmiş olan Trabzon Salnameleridir. 1904 de kırk sekiz yaşında Trabzonda öldü. Şiirleri toplu basılmıştır, oğlu İbrahim Alâeddin Bey merhumun kütüphanesinde durur derlerdi; Namık Kemalin ölümü üzerine yazdığı mersiyeyi Saaddettin Nüzhet merhum “Türk Şairleri” adındaki yarım kalmış büyük Antolojisinde tama olarak neşretmiştir. Kâzım Paşanın “Riyâzı Asfiyâ” sına nazîre olarak yazdığı bir Kerbelâ mersiyesini de 1883 de “Nâlei Uşşâk adı ile kendisi neşretmişti. Fransız mütefekirlerinden Fénélon’un meşhur eseri “Telemaque” ı temiz bir nesir ve farscadan da “Pendi Attâr” ı sağlam bir nazım ile tercüme etmiş, fakat her ikisi de basılmamıştır. Filibeli Âsım Bey (Resim: Nezih)