Boğaziçinde Arnavudköyünde vapur iskelesinden Kuruçeşmeye giderken sağda, tramvay yolundan gerideki tepeye tırmanan uzun ve dik bir yokuştur (B. : Arnavudköy). Tramvay yolu kavşağından yüründüğüne göre sol köşe başında geçen asır sonlarının güzel yapılarından dört katlı büyük bir ahşap ev ve altında Gıyaseddin Divanlıoğlunun eczahanesi vardır. Sağdaki Tayyarecisubhi sokağı kavşağından sonra, Arnavudköyü Mumhanesi Sokağı bir merdivenli yokuş olur ve birden fevkalâde dikleşerek evvelâ sola sonra sağa kıvrılıp bir kavis çizer. Bu kavisin üst başı fevkalâde bir manzaraya sahiptir. Boğaz suyu ayak altındadır. Beylerbeyi arkalarından Kandilli burnuna kadar karşıyaka dağları, Kandilli burnunun ardında kalan ve Beykoza kadar uzanan Anadolu tepeleri, Akıntıburnunu yapan Rumeli yakasındaki tepe, ön plânda Arnavudköyünün kırmızı damları muhakkak ki peyzaj ressamlarını düşündürecek bir panoramadır. Bir sonbahar akşamının alaca karanlığı tam karşıya rastlayan Vaniköyünün ise feerik bir manzarası vardır. Vanikâyünün yaslandığı tepe siyaha yakın zeytunî renkte, köyün evleri bu kara kütlenin eteğinde hududu belirsiz bir çizgi halindedir. Koyu kurşunî denize dağın akseden gölgesi Vanikây Camiinin bu koyu renklerle tam tezad teşkil eden beyaz minaresi ve keza minarenin suya düşen hayali, bir şairi...

Boğaziçinde Arnavudköyünde vapur iskelesinden Kuruçeşmeye giderken sağda, tramvay yolundan gerideki tepeye tırmanan uzun ve dik bir yokuştur (B. : Arnavudköy). Tramvay yolu kavşağından yüründüğüne göre sol köşe başında geçen asır sonlarının güzel yapılarından dört katlı büyük bir ahşap ev ve altında Gıyaseddin Divanlıoğlunun eczahanesi vardır. Sağdaki Tayyarecisubhi sokağı kavşağından sonra, Arnavudköyü Mumhanesi Sokağı bir merdivenli yokuş olur ve birden fevkalâde dikleşerek evvelâ sola sonra sağa kıvrılıp bir kavis çizer. Bu kavisin üst başı fevkalâde bir manzaraya sahiptir. Boğaz suyu ayak altındadır. Beylerbeyi arkalarından Kandilli burnuna kadar karşıyaka dağları, Kandilli burnunun ardında kalan ve Beykoza kadar uzanan Anadolu tepeleri, Akıntıburnunu yapan Rumeli yakasındaki tepe, ön plânda Arnavudköyünün kırmızı damları muhakkak ki peyzaj ressamlarını düşündürecek bir panoramadır. Bir sonbahar akşamının alaca karanlığı tam karşıya rastlayan Vaniköyünün ise feerik bir manzarası vardır. Vanikâyünün yaslandığı tepe siyaha yakın zeytunî renkte, köyün evleri bu kara kütlenin eteğinde hududu belirsiz bir çizgi halindedir. Koyu kurşunî denize dağın akseden gölgesi Vanikây Camiinin bu koyu renklerle tam tezad teşkil eden beyaz minaresi ve keza minarenin suya düşen hayali, bir şairin tâbiriyle, peri masallarında kıymetli taşlardan kuyumcu eliyle yapılmış bir beldeyi andırır. Sokak bu kavisten sonra tekrar hafif bir meyille eski istikametini alır. Birkaç basamaklık ikinci bir merdivenli kısımdan sonra Adalıfettah sokağına kavuşarak nihayet bulur. Arnavudköyü Mumhanesi sokağının tramvay yolu kavşağından dağ üzerindeki nihayetine kadar sağlı sollu ahşap ve gâgir bütün evleri istisnasız hali vakti yerinde hattâ zengin aile meskeni güzel yapılardır. Hele sırt üstündeki evlere birer villâ, eskileri için kâşane yavrusu köşk demek yerinde olur. Bu satırların yazıldığı sıralarda birkaç uşak ve bahçıvan beslemek imkânını bulamazsa bu evlerde oturanların bu yokuşu yorulmadan inip tırmanacak birkaç çocuk sahibi olması gerekir. İstanbul Ansiklopedisi adına yapılan bir gezintide en az sekiz on çocuğun evlerine akşam ekmeğini götürdükleri görülmüştür. Hele bir şirin küçük hanım kızın kendinden daha küçük kardeşini sırtına alıp evin ekmeğini de bebeğin eline verişi seyrine doyum olmayan bir sahne idi. Odun ve kömür ihtiyacının temini ise bir hayli çetin iş olsa gerektir. Yine bu gezintide tuvana bir hammalın bir çuval yükü mangal kömürü ile yokuşun dik merdivenlerini tırmanırken boyun damarlarının parmak kalınlığında fırladığı müşahede edilmiştir. Bu da gösterir ki bu güzel evler daha ziyade yazlıktır (Kasım 1946). Bibl. : REK ve Muzaffer Esen, Gezi notu.