Türk Tiyatrosunun büyük şöhretlerinden, aktör ve rejisör; 1894 de Üsküdarda Hacıhasnâhatun Mahallesinde doğdu. Doğduğu ev bugün yıkılmış bulunmaktadır. Babası Divanı Mahasebat mümeyyizlerinden Ahmet İzzet Bey merhumdur, anası Şevki Beyin kızı Safiye Hanımdır. Ahmed İzzet Bey, İstanbulda yerleşmiş bir Rumeli muharicinin oğluydu; Şevki Bey ise Batumluydu. İ. Galibin çocukluğu Üsküdarda geçti; ilk tahsilini orada Ravazai Terakki mektebinde yaptı ve pek küçük, henüz yedi yaşlarında iken bir tesadüf oldu ki çocuğun önüne açılacak parlak bir sanat yolunu müjdelediğini o zaman hiç kimse farkedememiş, kendisini yıllarca sonra kıymetlendirmişti: Bir salaş tiyatroya götürülmüştü, orada ilk defa olarak bir dramatik pandomim ve bir tulûat komedi görmüş, her ikisi ve bilhassa pandomim, üstünde bir kadar derin bir heyecan uyandırmıştı ki, evde; günlerce, gördüğü aktörlerin taklitlerini yapmıştı. Orta tahsilini Beşiktaş Mülkiye Rüşdiyesinde; Beşiktaş ve Soğukçeşme Askerî Rüşdiyesinde yaptı; Soğukçeşmeden Kuleli İdadisine geçti. Daha Beşiktaş Askerî Rüşdiyesinde iken el yazması bir gazete çıkarmıştı; Jules Verne romanlarının üstüne çılgın gibi düşmüştü, galiba “İki sene mektep tatili” ni okuduktan sonra, koca eserin tadı damağında kalmış, kaleme sarılarak “Ormanda birbirini kaybeden iki mektep ç...

Türk Tiyatrosunun büyük şöhretlerinden, aktör ve rejisör; 1894 de Üsküdarda Hacıhasnâhatun Mahallesinde doğdu. Doğduğu ev bugün yıkılmış bulunmaktadır. Babası Divanı Mahasebat mümeyyizlerinden Ahmet İzzet Bey merhumdur, anası Şevki Beyin kızı Safiye Hanımdır. Ahmed İzzet Bey, İstanbulda yerleşmiş bir Rumeli muharicinin oğluydu; Şevki Bey ise Batumluydu. İ. Galibin çocukluğu Üsküdarda geçti; ilk tahsilini orada Ravazai Terakki mektebinde yaptı ve pek küçük, henüz yedi yaşlarında iken bir tesadüf oldu ki çocuğun önüne açılacak parlak bir sanat yolunu müjdelediğini o zaman hiç kimse farkedememiş, kendisini yıllarca sonra kıymetlendirmişti: Bir salaş tiyatroya götürülmüştü, orada ilk defa olarak bir dramatik pandomim ve bir tulûat komedi görmüş, her ikisi ve bilhassa pandomim, üstünde bir kadar derin bir heyecan uyandırmıştı ki, evde; günlerce, gördüğü aktörlerin taklitlerini yapmıştı. Orta tahsilini Beşiktaş Mülkiye Rüşdiyesinde; Beşiktaş ve Soğukçeşme Askerî Rüşdiyesinde yaptı; Soğukçeşmeden Kuleli İdadisine geçti. Daha Beşiktaş Askerî Rüşdiyesinde iken el yazması bir gazete çıkarmıştı; Jules Verne romanlarının üstüne çılgın gibi düşmüştü, galiba “İki sene mektep tatili” ni okuduktan sonra, koca eserin tadı damağında kalmış, kaleme sarılarak “Ormanda birbirini kaybeden iki mektep çocuğu” adında bir roman yazmıştı; romanın kahramanı kendisiydi; ne kadar yazıktır ki, takvim ile tesbit edilemiyen o yılın tatilinde Galib, Cevdet adındaki arkadaşı ile beraber, Beşiktaşta Ihlamur Korusunda romanın bazı sahnelerini yaşarken akşam karanlığı basmış, korunun içinde yollarını ve birbirini kaybetmişler, üzerlerine köpekler saldırmış, seslerine koşan bir bekçi tarafından bulunup caddye çıkarılmışlardı. Şiir yazardı; henüz on dört on beş yaşlarında iken Hâmidin hayranı, Halid Ziyanın âşıkıydı; çocuk ruhunu, sanatkâr eller yuğurmağa başlamıştı, bütün Fikret’i ezber biliyordu. Şiir inşadetmek, günlük işleri, ihtiyaçları arasına girmişti, tesadüfen bir muallim derse gelmedi mi, askerî mektebin künyeli tâbiri ile “Galib Efendi Üsküdar” kürsüde idi, ya “Mezardan sesler” in birkaç yaprağını, yahut Hâmidin birkaç manzumesini dinletirdi. Şiir ve hitabet delikanlıyı sahneye götürüyordu; akran ve emsali arasındaki görenek ve ailenin arzusiyle askerî mektebine girmiş olan İ. Galib, Kulelinin son sınıfından mektebi terketti ve tezine 1909 Ramazanında Üsküdarda Doğancılarda temsiller veren Ahmed Fehim Efendiye bir tavsiye mektubu ile başvurdu ve kabul olunduğu gece, Tevfik Fikretin “Hayat” manzumesini okudu. Bir aktör olarak ilk rolleri, Moliere’in “Tabibi aşk” ında bir küçük rol ve Namık Kemal’in “Âkif Bey” inde bir küçük rol oldu. Sonra, o devrin tâbiri ile “Silvenin şakirdi pürkemali” Bürhaneddinin kumpanyasına girdi; Reşad Rıdvan Beyin rejisörlüğü altında Selânik’e bir turneye iştirâk etti; bu turnededir ki büyücek roller oynamağa başladı ve kendisine istikbalini ilk müjdeleyen Ahmed Fehim merhum oldu. İ. Galib bir gün en sevdiği eserleri kendisine soran bir zata: “Shakespeare ve Moliere’den sonra janr kaydı göstermeden Topaz, Sirano, Votren, Anna Kristi, Yederman, Asrileşen Baba” cevabını vermiştir. Bugün sahne dışındaki meşguliyetleri, en ziyade sahneyi ilgilendiren işlerdir: Piyes okumak, piyes yazmak, okumağa vakit bulduğu zamanlar hasretini çektiği kitaplarla meşgul olmak... Bir saz çalmaz, garb ve şark musikisini ayırdetmeden, saza ve söze çıldırasiye düşkündür; her saf şeyi, güzeli sever. Resim yapmaz, resim üzerinde bilgi sahibidir. Şiir yazar, şiirleri kendi tâbiri ile “yeni tarz tecrübeler.. Sürrealist şiirler” dir. Bir -mektubunda: “Zevklerim: Yürümek, denize girmek, düşünmek, hayalâta dalmak... İptilâ halinde olmamak şartiyle arasıra biraz kâğıt oyunu.. Biraz içki..” diyor ve şu satırları ilâve ediyor: “Adaları, Boğazı, Maltepeyi pek severim; Tavşancılda kiraz bağları, Beylerbeyinde üzüm bağları, Maltepede Süreyya Paşa çiftliğindeki etrafı çamlarla çevrili havuz.. Zaman zaman bir şiir gibi hatırladığım yerlerdir.” İsmail Galib Arcan (Resim: S. B.)