Ankara’da, Büyük Millet Meclisi tarafından 6 Nisan 1336 (1920) tarihinde kabul olunan bir kanunla kurulmuş bulunan Anadolu Ajansı, Zonguldak ve İstanbulda, buraları düşmandan istirdad edildikten sonra, birer şube açarak faaliyete geçmiştir. Bilâhare, İzmit’te de bir şube açılmıştır. Anadolu Ajansı, işgal altındaki İstanbulda, istihbarat işleri ile vazifelndirilen iki mûtemed memuru ile faaliyete geçmiştir. (İstanbuldaki faaliyet, Babıâli karşısında 49 numaralı Çiftçi kütüphanesinde kitapçı adı altında ve gizli olarak yapılıyordu.) Anadoluda millî mücadelenin parlak zaferle sonuçlanması üzerine Ekim 1922 de Istanbul’a gelen Refet Paşa ile birlikte Ankaradan avdet eden Muttalip Bey, Ajansın İstanbul şubesini Babıâlide Sadâret müsteşarının odasında faaliyete geçirmiş ve bu tarihten itibaren de Anadolu Ajansı İstanbulda serbest çalışmağa başlamıştır. O zamanki kadrosu şu idi: Müdür Abdülmüttalip Bey, Muharrir ve muhasib Necip Bey, İdare Müdürü ve muhabir Hayri Bey (Hayri Budak) (Bu kadrodan sadece Hayri Budak 38 yıllık devamlı mesaiden sonra 1958 yılında tekaüt olmuştur.) Büyük Millet Meclisi 1925 yılında kabul ettiği bir kanunla Anadolu Ajansını daha şumüllü bir hale getirmiştir. O zaman kabul edilen statünün birinci maddesine göre “Dünyanın her tarafından telli, telsiz, telgraf ve ...

Ankara’da, Büyük Millet Meclisi tarafından 6 Nisan 1336 (1920) tarihinde kabul olunan bir kanunla kurulmuş bulunan Anadolu Ajansı, Zonguldak ve İstanbulda, buraları düşmandan istirdad edildikten sonra, birer şube açarak faaliyete geçmiştir. Bilâhare, İzmit’te de bir şube açılmıştır. Anadolu Ajansı, işgal altındaki İstanbulda, istihbarat işleri ile vazifelndirilen iki mûtemed memuru ile faaliyete geçmiştir. (İstanbuldaki faaliyet, Babıâli karşısında 49 numaralı Çiftçi kütüphanesinde kitapçı adı altında ve gizli olarak yapılıyordu.) Anadoluda millî mücadelenin parlak zaferle sonuçlanması üzerine Ekim 1922 de Istanbul’a gelen Refet Paşa ile birlikte Ankaradan avdet eden Muttalip Bey, Ajansın İstanbul şubesini Babıâlide Sadâret müsteşarının odasında faaliyete geçirmiş ve bu tarihten itibaren de Anadolu Ajansı İstanbulda serbest çalışmağa başlamıştır. O zamanki kadrosu şu idi: Müdür Abdülmüttalip Bey, Muharrir ve muhasib Necip Bey, İdare Müdürü ve muhabir Hayri Bey (Hayri Budak) (Bu kadrodan sadece Hayri Budak 38 yıllık devamlı mesaiden sonra 1958 yılında tekaüt olmuştur.) Büyük Millet Meclisi 1925 yılında kabul ettiği bir kanunla Anadolu Ajansını daha şumüllü bir hale getirmiştir. O zaman kabul edilen statünün birinci maddesine göre “Dünyanın her tarafından telli, telsiz, telgraf ve telefonla ve sair muhtelif suret ve vasıtalarla istihsal edeceği siyasî, askerî, malî, ticarî, iktisadî, sınaî ve alelıtlak beynelmilel mütevekkin bilûmum hâdisata müteallik haberleri Türkiye ve saire memleketler dahilinde ve kezalik muhtelif vasıta ve suretlerle neşrü tamim etmek ve bu maksatla mahalli ihtiyaçlara göre günde bir veya müteaddit bülten ve servisler neşretmek, ilâncılık yapmak, tâbi ve naşir olmak gibi hususatı icra etmek üzere, tertip ve ihracı berveçhi âti kararlaştırılan hisseler eshabı beyninde bir Türk Anonim Şirketi teşkil olunmuştur”. Havas, Reuther, DNP, AP, UP, Agence Athene, Rador, Ceteka, LPS, PA, gibi beynelmilel ajanslarla işbirliği yapan Anadolu Ajansı, halen dünyanın en büyük ajanslarından AFP, UP, Reuther gibi ajanslarla en sıkı işbirliği yapmaktadır. Anadolu Ajansının yurdun her köşesinde birer muhabiri vardır. Açılışından 1959 yılına kadar Anadolu Ajansının İstanbul şubesi mürüleri sırası ile şu zâtlerdir: Abdülmüttalip Bey (1922 - 1923), Cevdet Dülge (1923 - 1924). Ethem Hidayet Akımsar (1924 - 1928), Kemalettin Kâmi (vekil) 1928 - 1929), Necib Selâm (vekil) 1929 - 1935, Muvaffak Suna (1935 - 1946), Ziya Gevher Etili (1946 - 1948), Hayri Budak (vekil 1948 - 1949), Cevat İstek (1949 - 1952), Dr. Sıtkı Şükrü Pamirtan (1952 - 1956), Süreyya Kalabay (1956 - 1957) Cavit Yamaç (Şimdiki Müdür). Ajansın 1959 başındaki İstanbul kadrosu da şöyle teşkil edilmiştir: Cavit Yamaç (Müdür), Osman Tuğrul, İbrahim Hoyi, Mahmut Erhan, İsmet Karadoğan, Olcay (Sekreterler), Selçuk Emre (istihbarat şefi) İsmet Güleç, Barbaros Baykara, M. Niyazi İspartalı, Kâmuran Tekil, Devrim Ülküsel, Erdoğan Sevgin (Muhabir) Kemal Gezer (Muhasip ve İdare Müdürü), İclâl Işık, Ahmet Targu, Melih Arel, Ferhunde Ülkel, Aziz Süyunç. Necati Ural, Falih Targu, (Teknik, telsiz ve tikers memurları) Halil Özbek, Necip Özcü, Kamber Çiçek, (teksir memurları) Sait Uylaş (Tahsildar). Bu büyük basın müessesesinin İstanbul’da faaliyette bulunduğu binalar da sırası ile şunlardır: 1) İlk olarak Babıâlide müsteşar odası, 2) Eski nafia nezareti binası, şimdi millî eğitim müdürlüğü binası, 3) Eski hariciye nezareti binası, şimdi İstanbul defterdarlığı binası, 4) Ankara caddesinde Orhan bey hanı, 5) Ankara caddesinde İkdam yurdu, 6) Ankara caddesinde Eski elektirk şirketi binası İbrahim Hilmi Kütüphanesinin üstü, 7) Nuruosmaniye caddesinde Türbedar sokağının başında 39 numaralı bina. Anadolu ajansı bu iş hanının zemin ve birinci katlarını 1955 senesinde satın alarak buraya yerleşmiş ve halen burada çalışmaktadır. Bibl. : Ajans Müdürlüğünden alınan notlar.