Karikatürist Cemal Nadir Güler’in yarattığı muhayyel İstanbullu bir mizah tipidir. İlk defa 17 Ağustos 1929 günü Akşam gazetesinin üçüncü sahifesinde görülmüştür. Beş renkten meydana gelen ve “Amcabete göre...” başlığı altında, beş ayrı sahneyi canlandıran bu karikatür serisinde Cemal Nadir, her gün bir başka siyasî veya içtimaî olayı ele alır ve üçüncü bir şahısla Amcabey’i konuştururken en sonunda bir nükte ile meseleyi neşterler veya tatlıya bağlrdı. Amcabey’i uzun yıllar boyunca yaşıyan bir tip olarak sananlar, hattâ, işin garibi, kendi göbeklerine bakıp onun şöhretini kendilerine mal edenler olmuştur. Oysaki Amcabey, tamamen Cemal Nadir’in kaleminden doğmuş, benzeri bulunmıyan, uydurma bir tipti. Esasen böyle olmasaydı, yani hayattan alınmış bir tip olsaydı, her fânî gibi sanatkârının ömrü boyunca hoşa gitmezdi. Nitekim onun doğuşundan sonra başkaları tarafından ortaya çıkarılan tipler, sırf herkesce bilinen insanlar arasından seçildikleri içindir ki sevilmemiş, asılları gibi, “ecel-i mev’ut” lariyle ölüp gitmişlerdir. Amcabey ise üstad Cemal Nadir ile beraber öldü. Cemal Nadir, şöhreti kendi şöhretiyle yarış eden bu sevimli oğlu hakkında 1946 da İstanbul Ansiklopedisine şunları yazmıştı: “Onu sellemüsselâm ortaya çıkarmış değilim. Akşam sahifelerinde bir yenilik yapmak gere...

Karikatürist Cemal Nadir Güler’in yarattığı muhayyel İstanbullu bir mizah tipidir. İlk defa 17 Ağustos 1929 günü Akşam gazetesinin üçüncü sahifesinde görülmüştür. Beş renkten meydana gelen ve “Amcabete göre...” başlığı altında, beş ayrı sahneyi canlandıran bu karikatür serisinde Cemal Nadir, her gün bir başka siyasî veya içtimaî olayı ele alır ve üçüncü bir şahısla Amcabey’i konuştururken en sonunda bir nükte ile meseleyi neşterler veya tatlıya bağlrdı. Amcabey’i uzun yıllar boyunca yaşıyan bir tip olarak sananlar, hattâ, işin garibi, kendi göbeklerine bakıp onun şöhretini kendilerine mal edenler olmuştur. Oysaki Amcabey, tamamen Cemal Nadir’in kaleminden doğmuş, benzeri bulunmıyan, uydurma bir tipti. Esasen böyle olmasaydı, yani hayattan alınmış bir tip olsaydı, her fânî gibi sanatkârının ömrü boyunca hoşa gitmezdi. Nitekim onun doğuşundan sonra başkaları tarafından ortaya çıkarılan tipler, sırf herkesce bilinen insanlar arasından seçildikleri içindir ki sevilmemiş, asılları gibi, “ecel-i mev’ut” lariyle ölüp gitmişlerdir. Amcabey ise üstad Cemal Nadir ile beraber öldü. Cemal Nadir, şöhreti kendi şöhretiyle yarış eden bu sevimli oğlu hakkında 1946 da İstanbul Ansiklopedisine şunları yazmıştı: “Onu sellemüsselâm ortaya çıkarmış değilim. Akşam sahifelerinde bir yenilik yapmak gerektiği günler ben de öteki muharrir arkadaşlar gibi kendi işimde yenilik düşünürken bir mizahî tip bulup onu her türlü hâdiseler üstünde kouşturmak aklıma geldi. Nasreddin Hoca, Karagöz, İncili Çavuş v.s. kabilinden, her biri Türk mizahında birer kutup olmuş tipleri, temcit pilâvı gibi, bir de ben ısıtıp tekrar yayın sofrasına koyamazdım! Bana mutlaka ayrı bir tip lâzımdı. “Bu tip, Amerika ve Avrupa basınında görüldüğü gibi kedi, köpek, kuş, fare nevinden bir hayvan olamazdı. Çünkü biz, büyük devrimler yapmış, hâdis ve tezatlar içinde yüzüyorduk. Bunlara dair halk efkârına yayınlanacak birçok görüş ve düşüncelerimiz olabilirdi. Bu sebeple, aradığım tipin bir insan olması gerekiyordu. Bu insan da çocuk veya ihtiyar olamıyacağı gibi delikanlı da olamazdı. Eski devri yaşamış, yeni devre ulaşmış bir çağda bulunmalıydı. “Yaş bahsini de böylece tasarladıktan sonra tipin şeklini düşündüm. Bu tip zayıf yapılı olmamalıydı. Çünkü — kendim böyle olduğum için pek iyi bilirim! — zayıflarda şişmanların bol tebessümü ve hoş görüsü yoktur. Aslında zaten hareketli ve sinirli olan hâdiseleri hoş ve müsbet görüşlü bir sağ-duyunun kantarına vurmak elbet daha faydalı olurdu. Ve bir önemli nokta da şişman tipin yuvarlak çizgileri, benim çizgi üslûbuma en uygun çizgilerdi. “Biçimi de böylece tesbit ettikten sonra sıra giyinişe geldi. Ve bütün komik tiplerde görülen mantıksız giyinme tarzı, tabiî bizim tipte de tatbik edildi. Çocuğun adı işin en mühim tarafıydı. Bütün bolluğuna rağmen Ahmed, Mehmed gibi isimler, muayyen zümrelere münhasır kalabilirdi. Bizim tipe öyle bir ad lâzımdı ki herkesin yakını olabilsin!.. Arkadaşlarla da istişareden sonra “Amcabey” adını bu tipe en uygun bir ad olacağını kabul ettik. Zaten Hüseyin Rahmi’nin, Ömer Seyfeddin’in hikâye ve romanlarında da böyle “Amcabey” tipleri sık sık görülüyordu. Onlarla boy ölçüşmek gibi olmasın, ben de üstadların kelimeler arasında aradıkları Amcabey’i belki çizgilerde canlandırmış olacaktım. “Gerçekten böyle oldu mu, olmadı mı bilmiyorum, fakat az zamanda halkın gösterdiği ilgi, bulduğum tipin Türk mizah tipleri arasına katılabilecek çeşnide olduğunu isbat etti. Nitekim, doğuşundan 14 yıl sonra onu “Cumhuriyet” sahifelerine nakledişim bile Amcabey’i sevgili yeğenlerinden ayırmadı!..” Rahmetli üstadın bu satırları yazdığı tarihte 17 nci sanat yaşına basmış olan Amcabey bize şu iki olayı hatırlatıyor: 1938 yılında Çocuk Esirgeme Kurulu tarafından verilen bir müsamerde Amcabey, Şehir Tiyatrosu artistleri tarafından sahneye konmuştu. Cemal Nadir’in yazdığı bu bir perdelik komedide sanatkâr Behzad Butak, büyük bir makiyaj ustaliğıyla “Amcabey” kılığına girmiş. Vasfi Riza Zobu, Halide Pişkin ve rahmetli Hâzım gibi büyük komediyenler de diğer rolleri almışlardı. 1940 yılında da ressam Muhsin Rifat tarafından yapılan bir kalıp üzerine Amcabey’in alçıdan bibloları dökülerek satışa çıkarılmıştır. Amcabey’in hayatında görülen en önemli hâdise, 1943 te Cemal Nadir tarafından onun adına çıkarılan haftalık, siyasî mizah mecmuasıdır. Bu mecmua Amcabey’in şöhretine biraz daha hız verdiği halde babasına yorgunluktan başka bir şey kazandırmamıştır. Amcabey (1): — Bugün karşına kimi getirip konuşturayım bilmiyorum Amcabey... (2): Bir şoför getirip “Benzin bollaştı” dedirtsem “Taksi fiatlarından ne haber?”... (3): Bir belediyeci getirip: “müjde, İstanbulun su işi halledildi” dedirtsem, “Evet, yağmurlar başladı” (4): Mr. Byrne’ü getirdik “Birleşmiş milletler hiç bir milleti tahdit etmiyorlar” dedirtsem, “Şu İran meselesine ne buyrulur?” derim... (5): İyisi mi... A.— İyisi mi bugün de beni kimseyle konuşturma Üstad!..