Klâsik Türk musikisinin en büyük bestekârılrından; 1630-1635 arasında İstanbulda doğdu; 1714 de İstanbulda öldü. Aşağıdaki satırlar; Türk edebiyatı ve musikisi, tarihi üzerinde tam salâhiyetle söz sahibi, İstanbul Ansiklopedisinin has dostu merhum Sadeddin Nüzhet Ergunun “Türk musiki antolojisi” nden alınmıştır: “Ali Şirügani genç yaşında musikiye heves ederek bu sahada yüksek bir kabiliyet gösterdi. Gülşenî tarikatine intisap ile tasavvuf vâdisine de ihtisas sahibi oldu. Şehremininde Gülşeniyeden Hulvî tekkesi şeyhi Sinan Efendinin ölümü üzerine (M. 1695 = H. 1107) bu dergâha şeyh tayin edildi ve bu tekkenin postnişini iken öldü. Hayatı hakkında etraflı malûmata sahip değiliz. Esat Efendi meşhur eserinde İtrabülâsar). “Sadâyi letâfetnümâ ve halâvet intimâsı lâtif ve hoş âyende olup filhakika fenni merkumun dekayikü hakayikin dânâ üstadı idi. Yüze karip murabbaât ve altı yüzden mütecaviz savt tesbîh ve ilâhiyatı vardır ki, her biri bermucibi kavait elhânı musanna’ ve bî noksandır” diyor. Pek çok talebe yetiştirdiği muhakkaktır. Meşhur musikişinas Nâyi Osman Dede, Hafız Post ile Ali Şirüganinin musikide yeni bazı tâbirler bulduklarını söylüyor ve Derviş Ali hakkında “merdi velî” tâbirini kullanıyor. Derviş Alinin, bestereine mecmualarda ekseriyetle “Dede” serlevhası ile tesadüf ed...

Klâsik Türk musikisinin en büyük bestekârılrından; 1630-1635 arasında İstanbulda doğdu; 1714 de İstanbulda öldü. Aşağıdaki satırlar; Türk edebiyatı ve musikisi, tarihi üzerinde tam salâhiyetle söz sahibi, İstanbul Ansiklopedisinin has dostu merhum Sadeddin Nüzhet Ergunun “Türk musiki antolojisi” nden alınmıştır: “Ali Şirügani genç yaşında musikiye heves ederek bu sahada yüksek bir kabiliyet gösterdi. Gülşenî tarikatine intisap ile tasavvuf vâdisine de ihtisas sahibi oldu. Şehremininde Gülşeniyeden Hulvî tekkesi şeyhi Sinan Efendinin ölümü üzerine (M. 1695 = H. 1107) bu dergâha şeyh tayin edildi ve bu tekkenin postnişini iken öldü. Hayatı hakkında etraflı malûmata sahip değiliz. Esat Efendi meşhur eserinde İtrabülâsar). “Sadâyi letâfetnümâ ve halâvet intimâsı lâtif ve hoş âyende olup filhakika fenni merkumun dekayikü hakayikin dânâ üstadı idi. Yüze karip murabbaât ve altı yüzden mütecaviz savt tesbîh ve ilâhiyatı vardır ki, her biri bermucibi kavait elhânı musanna’ ve bî noksandır” diyor. Pek çok talebe yetiştirdiği muhakkaktır. Meşhur musikişinas Nâyi Osman Dede, Hafız Post ile Ali Şirüganinin musikide yeni bazı tâbirler bulduklarını söylüyor ve Derviş Ali hakkında “merdi velî” tâbirini kullanıyor. Derviş Alinin, bestereine mecmualarda ekseriyetle “Dede” serlevhası ile tesadüf edilmektedir; bir kısım mecmualarda da “Derviş Ali” veya “Derviş Ali Şirugani” başlığı ile tesbit edilmiştir; on dokuzuncu asırda “Dede” ünvanı ile iştihar eden üstad sanatkâr Hamamî İsmail Efendiden tefrik için onun eserleri muahhar zamanlarda “Atik” veya “eski dede” başlıkları ile yazılmıştır. Şeyh Rüşen Efendinin mecmuasında “Atik dede”, piyanist Esat Efendinin mecmuasında “Şehremininde medfun eski dede” kayıtları görülür. Fakat bütün bunlara rağmen bazı besteleri yanlış olarak İsmail Dedeye mâl edilmiştir. Son zamanalarda ise bu değerli şahsiyetin büsbütün unutulduğuna şahit oluyoruz. Konservatuvar neşriyatının “Tevşihler” kısmında, Rehâvi makamındaki tevşihinin notası münasebeti ile şu kayıtlar bunu açıkça gösteriyor: “Eski mecmualar, bu ilâhinin bestekârı olarak bestei Dede Atik nâmını yazmışlardır. Anlaşılıyorki, bu atik tâbiri, ilâhinin yine dede nâmı ile meşhur Hamamîzade İsmail Dededen evvel gelmiş başka bir dede tarafından bestelendiğini ihtar için ilâve edilmiştir. Acaba bu eski dedenin ismi nedir? Hangi tarihte yaşamıştır?” deniliyor. “Altı yüzden fazla eserinden benim tesbit edebildiğim 202 parçadır. Elimize geçmiyen mecmualarda, onun daha birçok ilâhilerine tesadüf edebileceği muhakkaktır. Bugün elimizde mevcut güftelerden mühim bir kısmının bestesi kaybolmuştur; fakat 25-30 kadarının hâlâ unutulmadığını görüyoruz. Dügâh Tevşih ile Acem İlâhi bu aradadır. Mutasavvıf Sivaslı Sesmşinin: Vâsıl olmaz kimse Hakka cümleden dûr olmadan Kenz açılmaz şol gönülde tâ ki pür nûr olmadan manzumesinin Hüseyni makamında ve düyek ikaaındaki meşhur bestesi Derviş Ali Şiruganinindir. Segâh makamında ve düyek ikaaında “ey gafil uyan” ilâhisi de çok taammüm eden eserlerinden biridir. Durakları ise dinî musikimizin en parlak mahsullerindendir. Derviş Ali, sadece dinî eserleri ile değil, lâdini mahiyetteki yüzlerce bestesi ile de iştihar eden büyük bir sanatkârdır”. Sadeddin Nüzhet merhum, kendisi tarafından tesbit edilen 202 parçanın güftesini de bu meşhur eserinde neşretmiştir.