Birinci Cihan harbi sonunda “Mütâreke ve işgal yıları denilen yurdumuzun en karanlık günlerinde vatanperverliğin öyle ulvî bir misâlini göstermiştir ki adı tâfihimize altın harflerle yazılsa hakkıdır. 1920 de korkunç bir ceberutu temsil eden o zamanki düşmanlarımız çökmüş Osmanlı imparatorluğunda istiklâl mefhumunu kaldıran meş’um Sevr Muahedenâmesini İstanbuldaki millî mücadeleyi felce uğratmak için bu muahedenin derhal kabulü için diplomatik yolla tazyika başlamıştı. Pâdişah Altıncı Mehmed Vâhideddin de çok daha elîm vekaayinin olabileceği vehmine düşmüş, ağır şartlardan kurtulma imkânını bilâhare düşünmek gibi mutlak dalâlete kapılmış, muâhedenin kabulünü istiyordu. Sarayda, devletin askerî, millî ve ilmiyeden bütün erkân ve ricâlinin iştirâki ile bir Şûrayı Saltanat toplamış, muâhede metni okunduktan sonra: — Kabul edenler ayağa kalksın!.. denilmişti. Bu hitab bir ölü sükûtu ile karşılaşmış, kimse yerinden kalkmağa cesâret edememişti, bunun üzerine pâdişah ayağa kalkmış, o kalkınca bütün şura azası da kalkmış, yerinde oturan bir tek sîmâ, Âyân Meclisi âzâsından topçu ferîki Ali Riza Paşa kalmıştı. Onu da kaldırmak için hitab tekrar edilmiş, bu sefer ihtiyar asker: — Kabul etmiyorum!.. diye bağırarak hıçkıra hıçkıra önündeki kanapeye kapanmıştı. Bu nâmus, asâlet ve necâbet tim...

Birinci Cihan harbi sonunda “Mütâreke ve işgal yıları denilen yurdumuzun en karanlık günlerinde vatanperverliğin öyle ulvî bir misâlini göstermiştir ki adı tâfihimize altın harflerle yazılsa hakkıdır. 1920 de korkunç bir ceberutu temsil eden o zamanki düşmanlarımız çökmüş Osmanlı imparatorluğunda istiklâl mefhumunu kaldıran meş’um Sevr Muahedenâmesini İstanbuldaki millî mücadeleyi felce uğratmak için bu muahedenin derhal kabulü için diplomatik yolla tazyika başlamıştı. Pâdişah Altıncı Mehmed Vâhideddin de çok daha elîm vekaayinin olabileceği vehmine düşmüş, ağır şartlardan kurtulma imkânını bilâhare düşünmek gibi mutlak dalâlete kapılmış, muâhedenin kabulünü istiyordu. Sarayda, devletin askerî, millî ve ilmiyeden bütün erkân ve ricâlinin iştirâki ile bir Şûrayı Saltanat toplamış, muâhede metni okunduktan sonra: — Kabul edenler ayağa kalksın!.. denilmişti. Bu hitab bir ölü sükûtu ile karşılaşmış, kimse yerinden kalkmağa cesâret edememişti, bunun üzerine pâdişah ayağa kalkmış, o kalkınca bütün şura azası da kalkmış, yerinde oturan bir tek sîmâ, Âyân Meclisi âzâsından topçu ferîki Ali Riza Paşa kalmıştı. Onu da kaldırmak için hitab tekrar edilmiş, bu sefer ihtiyar asker: — Kabul etmiyorum!.. diye bağırarak hıçkıra hıçkıra önündeki kanapeye kapanmıştı. Bu nâmus, asâlet ve necâbet timsâli adam, bu heykeli dikilecek büyük vatandaş Hicri 19 Ramazan 1339 (Milâdî mayıs 1921) de vefat etti, Fâtih Camii haziresine defnedildi. Kabir taşının kitâbesi şudur: “Âyândan Topçu Ferîki Ali Riza Paşa Gürcistanın Atabek hânedânından Mehmed Meded Beyin muhdumudur. Sevr muâhedei meş’ûmesini Şûrayı Saltanat da red ile yegâne müstenkif kalmıştır. İşte her zâir bu târihî vak’ayı yad ile rühi merhumu da bir duai hayr ile şâd etmelidir. 19 Ramazan 1339. 27 mayıs 1337”. Topçu Ali Riza Paşanın kabri (Resim: Behçet)