Devlet, adamı, ikinci Beyazıdın Sadırâzamlarından; Babüssaade ak hadınlarından yetişmedir, doğum tarihi bilinmiyor. Aşağıdaki satırlar, Reşad Ekrem Koçu’nun İslâm Ansiklopedi’sine yazdığı makaleden alınmıştır: “İkinci Sultan Bayazıdın cülûsunda, Karaman Beylerbeyliği ile, çırağ edildi. Rumeli beylerbeyi iken, 1485 (890) de Boğdan voyvodasının Akkerman’ı geri almak istemesi üzerine, Eflâk seferine memur edildi ki, bu seferi zamanın müverrihleri, parlak bir askerî cevalân olarak tasvir ederler. Ali Paşa 1486 da vezir oldu ve mısırlılar ile Torosların ktesinde vukua gelen muhaebelerde, Osmanlı kuvvetlerinin mağlûbiyeti üzerine, 1487 baharında muzaffer Rumeli askerleri ile sadırâzam Davud Paşaya iltihak etti. Adana ve Tarsus kalemlerini tâmir ve tahkim, Payas ve Sis kalelerini zaptetti. Asker arasında hastalık çıkması üzerine, ümerânın geri dönmek kararına karşı, Hadım Ali Paşa, Mısır ordusu ile çarpışmakta ısrar etti. Fakat erzakının, çete muharebeleri yapan Mısırlılar tarafından yağma edilmesine, Bilhassa Rumeli askeri arasında da, iklimin değişikliği yüzünden hastalık çıkmasına ve buna yorgunluğun da inzimam etmesine rağmen, Mısır ordusunun büyük kısmı ile Ağaçayırında muharebe başladı. Çok kanlı olan bu muharebe, Mısırlıların firarı ile neticelendi ise de, Ali Paşada da takibe ku...

Devlet, adamı, ikinci Beyazıdın Sadırâzamlarından; Babüssaade ak hadınlarından yetişmedir, doğum tarihi bilinmiyor. Aşağıdaki satırlar, Reşad Ekrem Koçu’nun İslâm Ansiklopedi’sine yazdığı makaleden alınmıştır: “İkinci Sultan Bayazıdın cülûsunda, Karaman Beylerbeyliği ile, çırağ edildi. Rumeli beylerbeyi iken, 1485 (890) de Boğdan voyvodasının Akkerman’ı geri almak istemesi üzerine, Eflâk seferine memur edildi ki, bu seferi zamanın müverrihleri, parlak bir askerî cevalân olarak tasvir ederler. Ali Paşa 1486 da vezir oldu ve mısırlılar ile Torosların ktesinde vukua gelen muhaebelerde, Osmanlı kuvvetlerinin mağlûbiyeti üzerine, 1487 baharında muzaffer Rumeli askerleri ile sadırâzam Davud Paşaya iltihak etti. Adana ve Tarsus kalemlerini tâmir ve tahkim, Payas ve Sis kalelerini zaptetti. Asker arasında hastalık çıkması üzerine, ümerânın geri dönmek kararına karşı, Hadım Ali Paşa, Mısır ordusu ile çarpışmakta ısrar etti. Fakat erzakının, çete muharebeleri yapan Mısırlılar tarafından yağma edilmesine, Bilhassa Rumeli askeri arasında da, iklimin değişikliği yüzünden hastalık çıkmasına ve buna yorgunluğun da inzimam etmesine rağmen, Mısır ordusunun büyük kısmı ile Ağaçayırında muharebe başladı. Çok kanlı olan bu muharebe, Mısırlıların firarı ile neticelendi ise de, Ali Paşada da takibe kudret kalmadığından, ordu Karamana çekildi (8 Ramazan 894 = 16 ağustos 1492). Ali Paşa 1500 de Mora’da Modon, Koron kaleleri ile Kefalonya ve Ayamavri adalarını zaptetti; müteakiben (1501), Mesih Paşanın yerine, sadırâzam oldu. “Transilvanya harekâtında Thelegd’li Stephan’a Kızılkule’de yenildi. İki yıl süren bu birinci sadâretinde azlinde, kendisini Hersekoğlu Ahmed Paşa istihlâf etti. 1506 da, ikinci defa olarak, tayin edildiği sadâreti, ölünceye kadar muhafaza etti. Tahtın meşru vârisi şehzade Korkud’a karşı, saltanatı Bayazıdın ikinci oğlu şehzade Ahmede temin için, çalıştı. Korkudun sancağına yakın sadâret hasları yüzünden çıkan ihtilâfta Ali Paşanın bu hasları muhafazadaki inadı, 1508 yazında (914 başları) şehzadenin bir kaç adamı ile Mısıra firarına sebep oldu ise de, Korkud’un haslarını iki misline çıkartan sadırâzam, firarînin avdetini temin etti. Ali Paşa, babasından hükümdarlığı zorla almak için, isyan eden şehzade Selime, Çorluda galebe çaldı (1511), Bilâhara Anadoluda Şeytan-kulu veya Şah-kulu adı verilen âsî Karabıyıklı-oğlunun tenkiline memur edildiği zaman, şehzade Ahmed de Ali Paşanın maiyetine verilmiş ve bu şehzade Amasyadan gelerek, Kızılkayada sadırâzama iltihak etmişti. Ali Paşa, orduyu şehzadenin kumandasına tevdi ederek, ılgar ile ve ancak 2.000 kişi ile Şah-kulu üzerine yürüdü; Sivas ile Kayseri arasında, Gökçay mevkiinde vukua gelen çarpışmada, sadırâzam bizzat âsiler üzerine yürüdü ise de, bunlar kendisini kılıç üşürüp öldürdüler; fakat Şahkulu da, aldığı yaralardan, öldü ve adamları dağıldı (1511). Hadım Ali Paşa harp meydanında ölen ilk sadırâzamdır; ölümü, şehzâde Ahmed için, bir felâket olmuştur. Osmanlı imparatorluğunun kuruluş devrinde muvaffakıyetleri ile halkın itimadını kazanmış olan Ali Paşa, cesur bir asker, âlim ve fadıl bir devlet adamı idi. İlim ve sanat müntesiplerini himaye ederdi. Şair Mesihî’yi derbederliğine rağmen, kâtipliğinde kullandı ki, bu şairin Ali Paşa hakkındaki mersiyesi XVI ıncı asır divan edebiyatının en güzel parçalarındandır. Vak’anüvis tayit ettiği İdris Bitlisî de meşhur tarihini ona ithaf etmişti. İstanbulda, Divanyolunda Atikalipaşa camiini (1496), ve civarında medrese, mektep imaret, Karagümrükte Zincirlikuyu Camii ile karşısında bir çifte hamam yaptırttı. Hora manastırı kilisesini camiye (Ka’riye Camii) tahvil etti. Yassıören’de de bir cami inşa ettirmiştir. (B. : Atikalipaşa Camii, Atikalipaşa Hamamı, Kaariye Camii).